Bạn thân Mustapha và anh trai cả Nordine
Đêm hôm đó, tất cả mọi người, mọi thành phố, làng mạc, ngõ xóm đều khoác một màu áo diệu kỳ: màu sắc của nước Pháp. Marseille, vâng, và Paris, tất nhiên rồi. Clairefontaine, Bordeaux, Cannes, Lavelanet, Nantes, Les Ulis, Fontainebleau, Concarneau, Dieppe… Bất cứ nơi đâu cũng như lễ hội từ sau chiến thắng của Les Bleus tại bán kết World Cup trên sân Stade de France.
Thậm chí lễ hội còn vượt ra khỏi biên giới nước Pháp. Tại Armenia, người ta ăn mừng vì Djorkaeff, ở Ghana cho Desailly, Guadeloupe cho Thuram, New-Caledonia cho Karrembeu, Algeria cho Zidane…
Ở Kabylie bé nhỏ (một khu vực văn hóa, thiên nhiên và lịch sử ở phía bắc Algeria), một thiên đường mặt đất xuất hiện. Con đường mới được thi công, những quán cà phê, tiệm bánh ngọt, sân tập bóng cho trẻ con… mọc lên như nấm. Hai chiếc áo đấu lớn bay phấp phới trong nắng: một của Juventus, một áo số 10 của ĐT Pháp. Một chiếc áo khác nữa có in ảnh chân dung Zidane được treo ở làng Boukhelifa, nơi thân sinh của anh là ông Smail chào đời.
Zidane và hai anh trai: Nordine (bên phải Zidane) và Farid.
Yazid từng đến đây khi còn là một cậu bé. Tất cả đều như một cuốn phim tư liệu hiện về. Ai cũng nhớ về kỷ niệm ấy, nhất là đối với những cậu bé cùng thời từng đá bóng với cậu. Họ có thể đã trưởng thành, đang nhâm nhi chút men rượu nhưng ký ức về điều đó thì vẫn còn nguyên vẹn. Ký ức ấy được nhắc tới qua những bức ảnh phủ bụi thời gian, những vinh quang mà người hùng của họ đã có được, mà cha anh đã ra đi để tìm vận may ở một lục địa khác.
“Khi về thăm ngôi nhà mà cha tôi sinh ra, tôi 8 tuổi. Đó không phải là lần đầu tiên tôi đặt chân tới Algeria. Trước đó tôi từng 7 lần đi tàu biển qua đó. Đi máy bay thì đắt lắm. Cha mẹ tôi không dư giả để đi máy bay. Nhưng những lần đi tàu thì đẹp vô cùng, nó mang lại cho tôi rất nhiều cảm xúc”, Zidane nhớ lại.
Anh mỉm cười. Giờ đây, vì đảm bảo an toàn cho cả nhà, anh thường bay trong khoang VIP, đôi khi là những chuyên cơ dành riêng cho gia đình.
“Du lịch bằng tàu mang đến cảm xúc đặc biệt và rất khác so với ngày nay…”.
Bây giờ sau vài tháng của trận bán kết ấy, anh đến Laval (Mayenne). Anh đến từ rạng sáng, lúc 2h, bằng ô tô vì lỡ tàu ở ga Montparnasse.
Cả thành phố săn lùng anh. Các máy quay chĩa về phía anh. Ai cũng chen chúc đến để được chiêm ngưỡng người hùng trong lòng mình. Người ta biết anh ấy ở đây Người ta đến xem anh. Người ta chờ anh. Những tấm poster lớn đã được treo tại các điểm nóng, khách sạn lớn, nhà hàng lớn, những cuốn tạp chí sang trọng. Càng lúc mọi thứ càng nóng lên.
Để tìm anh, chỉ cần biết. Để biết, chỉ cần gọi. 15 lần, đến ba người đối thoại khác nhau, bao gồm cả chính anh, 48 giờ trước ngày được chọn. Cứ mỗi 6 giờ lại phải check lại thông tin về giờ và địa điểm để đảm bảo không có gì thay đổi. Chờ một lời khẳng định. Bắt tàu đi Mayenne, xuống ở Laval, chạy dọc đại lộ dẫn vào trung tâm thành phố, dừng lại ở khách sạn được chỉ dẫn và hỏi chủ khách sạn.
Đó là một người đàn ông đáng mến. Ông chưa từng gặp phải cảnh tượng này bao giờ. Trong cuộc đời, ông đón rất nhiều danh thủ lớn trên thế giới, đã quá quen với những ống kính máy quay, với những cú điện thoại reo không ngớt, với những đám đông ùn tắc trước nhà, những tấm ảnh trong tay. Nhưng Zidane thì lại vượt ngoài tầm khả năng có thể tưởng tượng được. Những con phố chật kín người, ai cũng kéo hết ra đường chỉ để được ngắm nhìn thần tượng của họ. Ai cũng chọn cho mình một vị trí dễ dàng nhìn thấy Zidane nhất.
Rất nhiều nhà báo, phóng viên cũng tập trung ở đó. Chính quyền thành phố cho dựng tạm một cabine di động để giúp đỡ CĐV có thể gặp được Zidane.
“… Sau này tôi không còn về Algeria bằng tàu nữa. Nếu đi tàu, chúng tôi phải mất 24 giờ lênh đênh trên biển. Nhưng khi đến nơi thì tuyệt diệu vô cùng. Cả nhà trèo lên 2 cái taxi và đến thăm cụ ngoại tôi ở Alger. Rồi cả gia đình về nông thôn thăm các cô, dì, chú, bác. Cha dẫn chúng tôi đến Bejaia, nơi bác chú từng ở. Giờ ông đã mất rồi. Chú là anh em sinh đôi với cha tôi và cả hai có chung một cái đầu. Tôi luôn rùng mình khi nghĩ đến điều đó…”
Zidane ngừng kể. Anh đứng lên, về khách sạn vì muốn gặp cậu bạn thân Mustapha Mazouz. Anh này cũng là người gốc Algeria và luôn ở bên Zizou trong mọi khoảnh khắc của cuộc đời.
Zidane xuống phố ở Laval. Anh rất thoải mái đi dạo. Gặp ai anh cũng cười, vui vẻ ký tặng, chụp ảnh, ân cần và lịch thiệp. Anh cần 30’ để tập chạy, nhưng có hề chi, anh rất vui, rất hạnh phúc vì được yêu mến. Cảm giác luôn bình yên khi tới đây.
“Tôi luôn luôn như vậy, chỉ mặc áo phông, quần dài và không đeo kính đen… Nếu không đủ thời gian để ký tặng hoặc chụp ảnh, thì cần phải chạy thật nhanh, đầu cúi xuống. Mọi người có thể nhận ra bạn nhưng để chắc chắn có phải là bạn hay không thì bạn đã ra khỏi tầm mắt của họ rồi…”.
Mọi cầu thủ khi đặt chân tới Laval đều được chuyên gia thể lực Philippe Boixel chăm sóc kỹ lưỡng. Mọi thứ ở Laval thì không được hiện đại, hoàn hảo như Clairefontaine. Thảm trải dọc hành lang cũng tàm tạm, những chiếc ghê băng đối diện nhau được phủ bởi hai tấm nệm. Bên trái là của Mustapha, bên phải của Yazid. Tất cả giống như tại Clairefontaine: trái của Dugarry, phải của Zidane.
“Buổi tối chúng tiiu kauh gặp nhau như khi chúng tôi 20. Chúng tôi ôn lại những kỷ niệm xưa cũ… chúng tôi nhớ lại những tiếng chuông tích tắc trong đêm…”
Tường trắng, phòng tắm bé xíu, ti vi treo cao, giầy và tất thì trải ra khắp lối. Một phòng cho hai gã thanh niên. 220 franc mỗi người, nhưng nếu 2 người thì chỉ cần 240 franc.
Trên đường, cả Zinedine lẫn Mustapha lại nói về quê hương mình. Zidaen: “Với tớ rất quan trọng. Tớ muốn thăm Algeria và gia đình tớ ở đó. Đó chính là nguồn cội của tớ…”
Trong căn phòng thơ ấu của anh, bên cạnh tấm hình của Enzo Francescoli còn có một tấm khác: đó là hình một cầu thủ bóng đá Algeria có tên là Djamel Zidane. Đơn giản chỉ là một người trùng họ với anh…
“Tôi luôn quan tâm đặc biệt đến bóng đá ở Maghreb. Tôi rất vui khi ĐT Morocco và Tunisia được dự World Cup. Rất tiếc Algeria không được dự kỳ này…”.
Đã hơn 15 năm rồi, anh vẫn nhớ về World Cup 1982 trên đất Tây Ban Nha,,, kkkhi Algeria đánh bại ĐT Đức, ứng viên nặng ký cho chức vô địch. Cậu bé Yazid đã gần như phát điên khi người ta tiết lộ rằng người Đức và người Áo đã bắt tay nhau để thi đấu một trận đủ để loại Algeria…
Quảng trường Tartane, người ta không nói nhiều về nguồn gốc của mình. Bây giờ, mọi thứ đã thay đổi. “Khi nhìn thấy những gì diễn ra tại Algeria, cha tôi lại đau đớn. Ông không chịu đựng nổi vì các anh chị em ruột của cha vẫn còn ở đó”.
Ông Smail đã nói: “Cha buồn và tức giận vì Algeria không đáng bị đối xử như vậy”.
Còn con trai ông thì nói: “Con biết điều đó khiến cha bị tổn thương đến thế nào. Vì con cũng cảm thấy rất tệ”.
Im lặng bao trùm. Rồi sau vài bước chân và vẫn cầm vài tấm ảnh cầm trong tay: “Tôi không muốn nói nhiều về điều này nữa…”.
Mỗi khi bối rối, Zidane thường như vậy. Anh là một người rụt rè, nhút nhát và tất nhiên rất đáng mến, tốt bụng. Anh luôn tôn trọng người khác. Khi anh đi bộ trên những con phố ở Laval, anh mỉm cười chào bất cứ ai chào mình. Khi ngồi vào bàn ăn của một nhà hàng sang trọng, anh bao quát toàn cảnh và bình luận: “Ở đây thật đẳng cấp”, nhưng anh không dám yêu cầu một chỗ ngồi kín đáo, xa tiếng ồn một chút. Chỉ khi chủ nhà hàng muốn dành điều đó cho anh, anh sẽ đồng ý. Tính cách Zidane giống hệt ông Smail.
Tại sao anh thường xuyên im lặng thế?
“Nhiều người tin rằng tôi chẳng có gì để nói…”
Không ai có thể biết được cuộc sống của một đứa trẻ là chính mình, đã đi theo một số phận giống như mình, để trở thành một hành trình vĩ đại nhất thế giới túc cầu ... và không có gì để nói. Chẳng qua sự im lặng của anh là một lựa chọn. Anh cam kết cho sự tự do của mình. Yêu cầu đầu tiên của Zidane là không phụ thuộc vào bất cứ điều gì, bất cứ ai. Không ai có thể sử dụng phát ngôn, tuyên bố, thái độ hay quan điểm của cá nhân anh. Cũng như việc anh không muốn những điều anh nói bị tam sao thất bản, đồng thời người ta cũng không thể chia sẻ cho anh vai trò này vai trò kia. Và cuối cùng, anh chọn im lặng là để tự bảo vệ mình, bảo vệ cuộc sống xung quanh anh.
“Bây giờ tôi nói nhiều hơn ngày xưa gấp 10 lần. Tôi vẫ không thích nói nhiều đâu. Khi người ta muốn tôi kể lại những sự việc xảy ra trong đời mình, tôi sẽ kể, chứ không nói. Khi người ta nói những điều ngược lại những gì tôi đã nói, tôi sẽ im lặng. Tốt nhất là như vậy”.
Đôi khi, sự im lặng cũng khiến Zidane phải trả giá…
Đó là khi ăn uống, những món ăn của Zidane hay bị mang ra nhầm… Anh nhớ lại tuổi thơ của mình.
“Buổi trưa tôi thường chỉ ăn phô mai. Tôi phết vào cho mình một lát bánh mì rồi tôi xuống sân chơi bóng. Mẹ tôi cố giữ tôi lại: Trước tiên con hãy ăn đã, rồi chơi sau cũng được. Tôi giả vờ đồng ý, rồi tuột khỏi mẹ, tay trái cầm bánh mì, tay phải cầm miếng phô mai…”
Anh vừa nói vừa mỉm cười chêm vào: “Và trái bóng trong chân!”.
Zidane lại nhớ thêm vài kỉ niệm thời thơ ấu.
“Chúng tôi chơi bóng dưới phố, thực sự đó là những gì tôi thích nhất khi còn nhỏ. Nó thật kỳ diệu và đầy khám phá”.
Zizou đứng lên. Chân vẫn khập khiễng vì mới phẫu thuật. Tay anh giữ bên chân bị thương. Nhiều người bên cạnh nhìn anh. Anh không quan tâm. Anh bay bổng trên niềm đam mê của mình.
“Tôi giữ bóng và nghĩ ra rất nhiều trò với trái bóng. Thậm chí chẳng có bóng tôi cũng mặc kệ, tự mình tưởng tượng ra phải đi bóng thế nào, rê dắt bóng ra sao, làm thế nào qua người cùng trái bóng…”.
Zidane lại đứng lên, đi đến phía trước bàn, đầu nghiêng về trái bóng tưởng tượng. Rồi anh ra sau cánh cửa để những người đang ăn trưa không nhìn thấy những hành động của mình.
“Cùng với anh Nordine (anh trai Zidane), chúng tôi đã tìm ra thứ gì đó không phổ biến cho lắm”.
Anh đưa một chân lên, rồi hạ xuống và đưa chân kia lên, nghiêng giầy, bình luận: “Động tác này giống như một cái cào ấy. Bạn làm một cái cào thông thường, rồi tiếp tục trên chân thứ hai và bạn kết thúc khi có một cây cầu nhỏ (xâu kim)!”.
Anh chứng minh.
“Bóng chuyền từ chân trái qua chân phải. Bạn giữ nguyên bóng phía ngoài và đẩy bóng vào giữa hai chân của đối phương. Nhưng phải nhớ thực hiện động tác đó thật nhanh để người khác không đoán được ý đồ của bạn. Khi anh ta còn đang chưa kịp khép hai chân lại, thì anh ta đã hiểu ra được những gì vừa xảy ra với mình”.
Anh làm lại động tác đó vài ba lần rồi mới trở lại chỗ ngồi.
“Mẹo này chỉ có ở bóng đá đường phố. Một cử động rất đặc biệt mà ta không phải lúc nào cũng có thể thực hiện trong một trận đấu. Tôi đã thử. 2 lần ở Bordeaux và 1 lần ở Juventus. Và cũng thành công. Nhưng nói thật chúng ta chỉ có thể thực hiện động tác này khi chơi bóng với bạn bè, thư giãn là chủ yếu. Xâu kim với chúng tôi thực sự là một sự sỉ nhục khủng khiếp… Bóng đá đường phố, đó là tất cả những động tác mà tôi cùng với anh Nordine khám phá, sáng tạo; rồi cùng các bạn gây ngạc nhiên… Nordine ấy à? Khi còn nhỏ, tôi ở hàng giờ bên anh ấy và xem anh ấy thực hiện các động tác kỳ diệu. Cứ mỗi lần nhìn anh ấy là tôi lại ước mình chơi bóng được như anh ấy”.
Khi Nordine còn là một gã trai trẻ, mỗi lần các thầy cô yêu cầu tả về nghề nghiệp mơ ước sau này, cậu đều viết: cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp. Nhưng do nhiều lý do khác nhau, Nordine không theo đuổi đến cùng nghề mình yêu thích. Anh làm việc trong một nhà in. Trong mấy anh chị em, Nordine có ngoại hình và tính cách giống Zinedine nhất. Nordine có nụ cười hiền hậu, tỏa sáng. Anh ấy vẫn chơi bóng, vẫn thích đá ở quảng trường Tartane, nơi Zizou trở thành một ngôi sao. Hai cậu con trai nhà Zidane dính lấy nhau ở các khu phố. Thậm chí cậu cả còn đá bóng ở đó nhiều hơn cậu út.
Nordine luôn tìm kiếm điểm chung trong lối chơi của mình với em trai. Cách cầm bóng, đi bóng và ghi bàn. Tuy nhiên, anh chẳng thấy có điểm chung nào. Có chăng chỉ là cách chạy hoặc cách chuyền bóng. Nhưng bóng đá đã thay đổi rất nhiều. Ngày càng đòi hỏi khắt khe hơn. “Ba ngày một trận đấu. Thật khốc liệt”. Các cầu thủ phải vừa có cơ bắp vừa có khả năng của một VĐV điền kinh chạy 100m. Lối chơi ngày một giàu kỹ chiến thuật, đề cao tính hiệu quả, chứ không bản năng như thời Zinedine, Nordine hay các bạn chơi ở quảng trường Tartane, khu ổ chuột Marseille…
“Vào mỗi giải đấu lớn, sự cuồng si gần như không tồn tại. Đó là chuyện bình thường. Chúng tôi không chơi bóng giống như vui đùa cùng các bạn ở khu phố, mà thi đấu dưới sự hò reo, cổ vũ của hàng vạn khán giả…”.