Brazil hoàn toàn khác biệt với đối thủ ở trận chung kết của họ trong suốt giải đấu. Trong khi những nhà vô địch thế giới của HLV Vicente Del Bosque kiên nhẫn và chơi từ tốn ở giữa sân, Brazil lao lên để tìm kiếm đột biến ngay lập tức.

Phong cách bóng đá phản công, từng được sử dụng với hiệu quả rất cao khi Real Madrid giành chức vô địch Champions League mùa vừa rồi, có thể sẽ là điểm nhấn chiến thuật cho kỳ World Cup khai mạc vào thứ Năm tới.

“Đúng là tiki-taka đã rất có tác dụng với TBN và Barcelona”, cựu HLV ĐT Pháp Gerard Houllier, hiện là thành viên ủy ban nghiên cứu kỹ thuật của FIFA thực hiện các báo cáo kỹ thuật cho những kỳ giải lớn, nói. “Nhưng khi bạn không có một tiền đạo đáng tin cậy và mệt mỏi vì cái nóng, mọi việc sẽ trở nên khó khăn”.


TBN bắt đầu thống trị thế giới từ năm 2008 với Fernando Torres còn đang ở đỉnh cao phong độ. Ở World Cup 2010, đã có những dấu hiệu đối thủ bắt đầu làm quen với lối chơi kiên nhẫn của họ và phòng ngự số đông, nhưng TBN vẫn thắng liên tiếp 4 trận với tỉ số 1-0, bao gồm trận chung kết, và David Villa là người ghi những bàn thắng rất quan trọng.

Tuy nhiên gần đây, TBN đã phải xoay sang phương án dựa ít hơn vào tiền đạo đá cắm. Họ vô địch EURO 2012 với tiền vệ Cesc Fabregas là người chơi cao nhất trên sân. Del Bosque có thể sử dụng một hệ thống tương tự ở Brazil, nhất là kể từ khi tiền đạo Diego Costa có thể vắng mặt vì chấn thương, Torres không có phong độ tốt nhất và Villa đã luống tuổi.

ĐT Đức cũng có thể chơi với sơ đồ không tiền đạo, với chỉ Miroslav Klose là trung phong cắm thực sự. Nhưng Brazil, dưới tay HLV Luiz Felipe Scolari, sẽ làm hoàn toàn khác. Nếu họ lặp lại chiến thuật đã rất hiệu quả ở Confederations Cup, thì hàng công 3 người sẽ là Fred, Hulk và Neymar, với sự hỗ trợ của 2 hậu vệ cánh thường xuyên dâng cao Marcelo và Dani Alves.

Lối chơi tấn công quyết liệt của họ không đòi hỏi cầm bóng nhiều, nhưng yêu cầu các cầu thủ phải gây áp lực ngay từ tuyến tiền đạo, kết hợp với những pha phản công chớp nhoáng. Lối chơi đó đã khiến một TBN tỏ ra quá mệt mỏi bị choáng ngợp và chiến thắng của Brazil giải thích tại sao những nhà ĐKVĐ chỉ được các nhà cái xếp hạng 4 trong danh sách ứng viên ở World Cup lần này.

Báo cáo kỹ thuật của FIFA từ Confederations Cup lưu ý việc các đội có khuynh hướng chơi trực diện hơn, với các tiền đạo cánh hỗ trợ cho tiền đạo cắm trong tấn công và các hậu vệ cánh có thể dâng cao để tạo thành một đội hình 2-5-3.

Giải đấu mùa hè năm ngoái đã trở thành một ngày hội bàn thắng. Ngay cả khi loại ra những trận đấu của đội tí hon Tahiti, vốn là bia đỡ đạn của mọi đội khác, vẫn có hơn 1 bàn mỗi trận so với ở World Cup 2010, nơi các đội chơi thận trọng hơn nhiều.

Cựu tiền đạo ĐT Brazil Zico mới đây đã nói: “Tôi hy vọng cách tiếp cận tương tự ở Confederations Cup từ ĐT Brazil, tìm cách áp đặt thế trận, nhịp điệu và cho thấy họ đang chơi trên sân nhà”.

Nếu Confederations Cup 2013 nêu ra nhiều câu hỏi cho TBN, sẽ vào giải lần này với đội hình xuất phát có tuổi trung bình 29, những nghi ngờ càng được khẳng định sau  Champions League mùa vừa rồi. Barcelona, bậc thầy về tiki-taka, và Bayern Munich, có một HLV bậc thầy về tiki-taka Pep Guardiola, đều bị cho là chuyền bóng quá nhiều, quá rối rắm, trong khi thiếu những đòn đánh trực diện hiệu quả trên hàng công. Cựu hậu vệ Manchester United và ĐT Anh Gary Neville, nay là BLV bóng đá, gọi đó là lối chơi “cầm bóng không mục đích”.


Đội bóng xứ Catalan đã bị Atletico Madrid đánh bại ở bán kết dù cầm bóng tới 71%. Bayern cũng cầm bóng nhiều như thế khi bị Real Madrid đè bẹp 5-0 sau 2 lượt trận, nhờ những cầu thủ tấn công đầy sức mạnh và tốc độ như Cristiano Ronaldo, Angel Di Maria và Gareth Bale.

Cách tiếp cận trực diện, mà ĐT Anh cũng có thể sử dụng nhờ vào tốc độ của Daniel Sturridge và Raheem Sterling, là rất hấp dẫn, nhưng có một câu hỏi: Liệu nó có thể phát huy tác dụng trong thời tiết ẩm ướt nóng nực ở Brazil? Trong khi các thành phố miền nam như Rio, Sao Paulo và Curitiba có nhiệt độ rất dễ chịu 20-25 độ C, các thành phố miền bắc như Fortaleza, Salvador và Manaus có thể nóng tới hơn 30 độ C, và độ ẩm cũng là một vấn đề.

Cựu tuyển thủ Đức Dietmar Hamann lo ngại cho đội bóng quê hương anh vì điều đó: “Đức hiện thiếu hụt lực lượng ở hàng tiền đạo, nên chúng ta thấy Thomas Mueller đá cắm, như TBN đã làm vài năm trước khi họ không ra sân với một tiền đạo thực thụ. Đức có thể chơi theo cách đó vì họ có các tiền vệ tấn công giỏi, nhưng nếu bạn sẽ muốn tận dụng thật tốt các cơ hội của mình vì bạn có thể sẽ không có nhiều cơ hội trong thời tiết như thế”.

TBN đã gục ngã ở chung kết Confederations Cup 2013 với một ngày nghỉ ít hơn so với Brazil sau khi gặp Italia ở Fortaleza. Houllier bình luận: “Trước khi nghĩ tới chiến thuật, thể lực là yếu tố quan trọng nhất vì cái nóng ở đó… Các đội Nam Mỹ có lợi thế lớn vì họ quen với thời tiết và khi họ có bóng, bạn sẽ rất vất vả mới giành lại được”.

Vì thế, Houllier cho rằng Argentina hay Chile cũng có nhiều hy vọng ở giải lần này. TBN thì được lợi nhờ các trận vòng bảng của họ, giống Anh và Brazil, diễn ra ở cả các thành phố miền bắc và miền nam.

Tiền vệ tuyển thủ TBN Xavi nói làm quen với khí hậu từ Confederations Cup 2013 “hết sức có ích” cho đội bóng của anh. Và nếu Costa có thể vượt qua chấn thương để cung cấp hỏa lực mà TBN đang rất cần, sẽ là quá sớm để nói về một sự thoái trào của bóng đá TBN.