1. Người ta thường nói, không nên so sánh ngôi sao thuộc các thế hệ khác. Đáng lẽ phải nói thêm: kể cả khi cùng thế hệ, thậm chí cùng đứng trong một đội bóng, việc so sánh giữa hai cá nhân cũng là đề tài khó chịu, đôi khi là phản chuyên môn.
Mỗi cá nhân có một phẩm chất khác nhau và thích hợp với mỗi ý đồ chiến thuật khác nhau. Thế nên, đề tài phải thay thế Neymar như thế nào rất có thể sẽ trở nên... vô nghĩa, ít ra là với HLV Felipe Scolari.
Chẳng phải phân tích để thấy Neymar xuất sắc thế nào. Tóm lại, Brazil không có một Neymar thứ hai. Nhưng Scolari cũng đâu có định tìm ra một Neymar thứ hai, trong cái lối chơi xoay quanh Neymar mà ông dùng suốt từ đầu giải?! Đương nhiên, Scolari từ lâu đã phải chuẩn bị một “kế hoạch B”, và cũng đương nhiên, kế hoạch ấy không đặt trọng tâm vào ngôi sao số một Neymar - cũng giống như Argentina phải chuẩn bị sẵn kế hoạch không có Lionel Messi vậy. Alejandro Sabella hoặc Felipe Scolari mà không sẵn sàng như thế, họ đã không dự World Cup!
2. Neymar nổi đình nổi đám cách đây ít nhất cũng đã 3 năm. Khi ấy, anh là tiền đạo. Xét trong tiêu chuẩn rất cao của bóng đá Brazil, Neymar chưa chắc thuộc diện ưu tú về phẩm chất kỹ thuật. Anh cũng thường xuyên vận dụng kỹ thuật, nhưng gọi lối chơi của anh là lối chơi cá nhân thì đúng hơn. Vấn đề là trong môi trường bóng đá Brazil, và chỉ ở đẳng cấp CLB, Neymar tỏa sáng theo hơi hướng cá nhân vì anh luôn có khoảng trống cũng như thời gian cần thiết để... múa may. Vào ĐTQG, đá ở World Cup, sẽ chẳng bao giờ Neymar có được điều kiện như vậy. Thế nên, Scolari mới biến Neymar thành tiền vệ, để anh có nhiều khoảng trống phía trước.
Muốn vậy, Scolari đành hy sinh luôn vai trò tiền đạo cắm trong đội. Các chân sút như Fred hoặc Jo tỏ ra quá mờ nhạt trong những ngày qua có thể vì lối chơi của toàn đội hơn là vì cá nhân họ. Giả sử Brazil chọn lối chơi mà trọng tâm của các pha tấn công được đặt vào vị trí trung phong, khi các vệ tinh xung quanh phải phục vụ Fred, cũng không dễ nói sự thể sẽ như thế nào.
Chỗ trống do Neymar để lại trong đội hình có thể sẽ được Willian hoặc Hernanes khỏa lấp. Nhưng đấy không phải là điều quan trọng. Câu hỏi đặt ra là Brazil sẽ chơi như thế nào khi không có Neymar? Chỉ khi trả lời được câu hỏi ấy, mới biết “nhiệm vụ tỏa sáng” sẽ được Scolari trao cho cá nhân nào.
3. Thật ra, Neymar không thuộc mẫu ngôi sao không thể thay thế (kiểu Messi ở Argentina hoặc Luis Suarez ở Uruguay). Với Scolari, làm sao để thay Thiago Silva dưới hàng phòng ngự mới là câu hỏi “ác” nhất. Bây giờ, Scolari hẳn phải ưu tiên giải bài toán này trước, nhưng đấy lại là vấn đề khác.
Trở lại đề tài tấn công, khi Brazil không còn Neymar. Oscar không dễ tỏa sáng bởi anh đã trở thành ngôi sao duy nhất còn lại trong đội hình Brazil và sẽ bị đối phương tập trung phong tỏa. Bây giờ chính là lúc để Scolari tung ra một “vũ khí bí mật” nào đấy - nếu có. Dĩ nhiên, cả thế giới đã mổ xẻ kỹ danh sách đội tuyển Brazil, và đã thấy họ hình như chẳng còn “ngôi sao bí mật” nào trên ghế dự bị. Vậy thì, Scolari chỉ còn khả năng gây bất ngờ ở lối chơi hơn là nhân sự cụ thể.
Một lối chơi thích hợp rất có thể sẽ biến tiền đạo Fred - một trong những cầu thủ Brazil bị chê bai nhiều nhất tại World Cup này - thành ngôi sao bất chợt. Fred âm thầm chờ đợi cơ hội ghi bàn trong khi Julio Cesar vất vả bảo vệ khung thành Brazil?
