Mùa Hè năm 1996. Michael Johnson giành cú đúp HCV tại Thế vận hội ở Atlanta, nước Anh vừa đăng cai một kỳ EURO cực kỳ thành công và suýt vào chung kết, Spice Girls mang tiếng ca đến hang cùng ngõ hẻm trên thế giới, Hotmail vừa ra đời, trong khi Thái tử Charles và Công nương Diana ký giấy ly dị.

Cũng trong mùa Hè đầy ắp sự kiện ấy, Barca chiêu mộ chàng trai 19 tuổi Ronaldo từ PSV. Sau 2 mùa bóng “học nghề” ở Hà Lan để chờ ngày chuyển sang một CLB lớn, Ronaldo ghi cho PSV 54 bàn chỉ sau 58 trận. Trong mùa bóng thứ hai ở Hà Lan, Ronaldo là Vua phá lưới, giúp PSV giành Cúp QG. Bản hợp đồng sang Barca với giá kỷ lục thời ấy là điều tất yếu, cho dù kỷ lục này không tồn tại lâu bởi chỉ vài tuần sau, Alan Shearer rời Blackburn sang Newcastle với giá 15 triệu bảng.

Đấy là thời điểm mà các CLB Anh hãy còn danh tiếng lừng lẫy. Terry Venables vừa làm nước Anh tự hào ở EURO trong khi Bobby Robson được Barca chọn làm người thay thế Johan Cruyff. Nhân vật quan trọng nhất trong lịch sử Barca đã mâu thuẫn với chủ tịch Jose Luis Nunez và ra đi, để lại một nhiệm vụ gần như bất khả thi cho Robson.

Nhưng Robson đã khiến quá trình chuyển giao diễn ra rất mượt, nhờ vào một vị trợ lý vẫn còn vô danh bên cạnh là Jose Mourinho và một Ronaldo đang “ghi bàn cho vui” trên sân. Chính những bàn thắng theo kiểu độc diễn của Ronaldo ngày ấy đã kéo Barca ra khỏi những khó khăn, một Barca vừa tái ký với Hristo Stoichkov, với Pep Guardiola làm thủ quân và với Luis Enrique vừa chuyển sang từ Real.

Cách chơi Robson xây dựng trực diện kiểu Anh, thay cho cách chơi đan dệt, cầm bóng cũ của Cruyff. Và Ronaldo thích điều đó. Anh sinh ra là để dốc bóng xộc thẳng vào phòng tuyến của đối phương, để ghi bàn ngay khi có cơ hội. Sau 11 trận đầu, Ronaldo đã có 12 bàn, trong đó có một hat-trick vào lưới Valencia. Cú hat-trick ấy có 1 bàn đáng nhớ khi hai hậu vệ Valencia đang chắn trước mặt, Ronaldo... xông thẳng vào giữa và hai kẻ truy cản văng ra hai bên.

Ronaldo có sức mạnh của một con tê giác, tốc độ của một con linh dương và sự khéo léo của một con sóc. Bàn thắng vào lưới Compostela khi anh dốc bóng từ giữa sân, thoát qua gần như toàn bộ đội hình đối phương rồi ghi bàn đã mang tính biểu tượng. Mặc cho bị đối phương kéo áo, phạm lỗi, anh vẫn băng về phía khung thành với niềm tin không lay chuyển.

Rồi những bàn thắng đến từ những góc siêu tưởng, vô số những bàn thắng đến sau khi anh lừa qua thủ môn, có những bàn đến sau khi anh đã xuống rồi, nhưng rồi chính anh bật dậy đoạt lại quả bóng và dứt điểm. Bobby Robson đã bao lần bày tỏ sự sửng sốt ngoài sân, hàng vạn khán giả ở Nou Camp cũng thế. 

Trong mùa giải duy nhất của Ronaldo ở Nou Camp, Barca đã không thể vô địch La Liga. Lý do chính là vì Real Madrid thật sự là một tập thể mạnh hơn, thay vì chỉ dựa hết vào tài nghệ của một cầu thủ. Nhưng cũng còn một lý do khác là Barca đã không thể có Ronaldo ở những vòng đấu chót.

Trước kỷ nguyên của Lionel Messi và Cristiano Ronaldo, thành tích ghi đến 34 bàn sau 37 trận La Liga của Ronaldo khiến tất cả phải sửng sốt. Và dù không thể vô địch La Liga, Ronaldo vẫn giúp Barca vô địch Cúp Nhà Vua và Cúp C2, nơi anh ghi bàn định đoạt trận chung kết vào lưới PSG.

Còn ở Copa America 1997, Ronaldo cũng ghi bàn trong trận chung kết, giúp Brazil giành chức vô địch. Anh giành danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất năm của FIFA, nhưng rồi mâu thuẫn với chủ tịch Nunez đã đẩy Ronaldo sang Italia, nơi anh phá kỷ lục chuyển nhượng lần nữa. Inter Milan đã phải chi 19,5 triệu bảng cho anh.

Đấy là một cuộc chuyển nhượng định mệnh của đời anh. Bởi nếu Ronaldo ở lại Barca thêm vài năm, vị thế của anh ở đội bóng này sẽ là bất tử. Nếu không có những đòn thù của các hậu vệ Italia khiến anh liên tục dính chấn thương nặng, sự vĩ đại của Ronaldo còn lớn hơn biết dường nào. Ở lại Barca, Ronaldo có thể sẽ trở thành cầu thủ hay nhất mọi thời đại. 

Sau khi trở lại từ những chấn thương ở Italia, Ronaldo đã giúp Brazil vô địch World Cup 2002, giúp Real vô địch La Liga, nhưng đấy không còn là chàng trai gầy gò có sức mạnh vô địch ngày trước, dù kỹ năng săn bàn vẫn ở trong huyết quản. Mùa bóng duy nhất ở Nou Camp cách đây 20 năm cũng là mùa bóng rực rỡ nhất. Ở đó, anh bước đi trên con đường trở thành cầu thủ vĩ đại nhất mà có lẽ chính anh cũng không hay biết.