Trong mịt mù khói bụi…
... ở vùng chiến sự Ukraine, Champions League nói riêng hay không khí bóng đá nói chung là điều xa xỉ. Mọi hoạt động văn hoá, thể thao bị kìm hãm trong những xung đột, bạo lực, đấu tranh chưa có dấu hiệu thuyên giảm. Đội bóng số 1 của Ukraine là Shakhtar Donetsk vì thế không thoát khỏi sự ảnh hưởng. Và hãy xem cái cách họ phải “sinh tồn” trong chiến tranh khắc nghiệt ra sao.

“Các cầu thủ đi máy bay 3 ngày/lần. Dường như với Shakhtar, trận nào cũng phải đá sân khách”, Darijo Srna, đội trưởng của Shakhtar Donetsk, đã thốt lên như vậy. Shakhtar Donetsk phải học cách… chạy trốn để sống trước, rồi mới nghĩ đến chuyện đá bóng. Các nhà ĐKVĐ buộc phải chuyển địa điểm thi đấu về Lviv (miền Tây Ukraine), cách quê nhà gần 1.000 km sau khi sân Donbass Arena tan nát dưới tay quân phiến loạn. Trong khi đó, trụ sở đội bóng phải di dời về thủ đô Kiev, dẫu phải chịu thiệt hại tài chính nặng nề. Bởi nếu ở lại, e rằng mọi thứ sẽ chỉ còn là cát bụi.


Thống lĩnh Ukraine trên phương diện bóng đá, Shakhtar Donetsk cũng phải “chào thua” trước những biến cố chính trị liên tiếp trong năm vừa qua. Chơi bóng trong tình hình… tị nạn chẳng lấy gì làm dễ thở, nhưng đội bóng áo cam-đen không còn sự lựa chọn nào khác. “Chúng tôi đã mất tất cả, và chỉ thời gian mới trả lời xem liệu chúng tôi có tự cứu mình được hay không”, GĐĐH Sergey Palkin của Shakhtar cay đắng thừa nhận. Câu nói ngắn gọn thôi mà chan chứa nhiều nước mắt. Đang yên đang lành, bỗng bị đẩy vào cảnh sơ tán, chia lìa vợ con, đó chính xác là những gì đại diện cuối cùng của bóng đá Đông Âu ở Champions League phải nhận. Sống còn khó, nữa là tập trung làm nên kỳ tích.

“Nhà” đã mất, vậy còn các cầu thủ thì sao? Mùa hè vừa rồi, Alex Teixeira, Dentinho, Fred, Doughlas Costa… từ chối trở lại Shakhtar vì lý do “không an toàn”. Đó là những trụ cột mang lại thành công cho Shakhtar trong thời gian qua, song trên tất cả, họ đều đã đáp chuyến bay đoàn tụ với đội bóng trong giai đoạn khó khăn nhất. Luiz Adriano, chân sút số 1 của Shakhtar (9 lần lập công, dẫn đầu danh sách ghi bàn ở Champions League), khát khao được cống hiến lâu dài cho đội bóng, thế là đủ.

Có một ngọn lửa vẫn cháy
UEFA Champions League là giải đấu số 1 của lục địa già, nhưng xem ra đó chỉ còn là cái danh tượng trưng. Sức nóng của sân chơi này đang tắt dần trên một nửa châu Âu, khi các đại diện phía Đông thất thế hoàn toàn trước Tây Âu. “Cú đúp” vô địch UEFA Cup của Zenit Saint Petersburg (2008) và Shakhtar Donetsk (2009) là những vinh quang gần nhất của bóng đá Đông Âu. Còn với Champions League, tình hình còn thê thảm hơn nhiều. Kể từ chức vô địch năm 1991 của Red Star Belgrade, chiếc cúp này chưa từng trở lại Đông Âu dù chỉ một lần.


Mùa giải này tiếp tục chứng kiến sự lụn bại ấy. Hai đại diện ưu tú nhất của Nga là Zenit và CSKA Moscow dừng bước dù đã có không ít cơ hội, Maribor “chìm nghỉm”, FC Ludogorets ở mức dự… cho vui, lá cờ tiên phong lại rơi vào tay Shakhtar Donetsk – đội bóng suy biến vì chính trị khủng khiếp nhất trong tất cả các CLB dự Champions League. Và vòng 1/8, Shakhtar phải gặp… Bayern. “Hùm xám” xứ Bavaria đang gặp chút khó khăn vẫn mạnh chán so với Shakhtar. Không nói đâu xa, 2 năm trước, đội bóng áo cam-đen đã thất bại trước Dortmund, đại diện khác của bóng đá Đức (tổng tỷ số 2-5). Cơ sở để Shakhtar tự tin xem ra không nhiều.

Nhưng không nhiều còn hơn là không có. Shakhtar không còn sân nhà, song họ sẽ nhận sự cổ vũ rất lớn từ NHM bóng đá Đông Âu cho niềm hi vọng cuối cùng. Chỉ còn một ngọn lửa đang cháy, và nó sắp tắt trước cơn bão miền Tây.