Thế giới cứ việc ca ngợi Pellegrini, Mourinho, Ancelotti, Guardiola... Nhưng trên quê hương bóng đá, có những giá trị không bao giờ thay đổi. Một trong số đó chính là cái thương hiệu kỳ lạ, ai cũng thấy rõ nhưng người ta ít khi bàn đến: phẩm chất Scotland. Qua bao đời nay, bóng đá Anh luôn đặc biệt kính nể các nhà cầm quân đến từ miền bắc của hòn đảo sương mù. Thế nên, chẳng có gì lạ khi M.U dành riêng vinh dự kế tục sự nghiệp vĩ đại của Alex Ferguson cho David Moyes, dù đấy có thể là quyết định quá lạ đối với thế giới bên ngoài.

Hãy nói thêm một chút về cái khái niệm “không bao giờ thay đổi”. Đành rằng quê hương bóng đá giờ đã tràn ngập ngôi sao và HLV nước ngoài. Cạnh đó là hàng chục năm phát triển mạnh mẽ của internet và các phương tiện thông tin đại chúng. Bài bản chiến thuật trong bóng đá đỉnh cao thì suy cho cùng chỉ là một hạt cát so với bao nhiêu thứ lớn lao hơn đã được toàn cầu hóa từ mấy thập niên. Vậy thì, do đâu người Anh vẫn luôn khâm phục, nể vì giới HLV Scotland? Đấy là do truyền thống, do khán giả. 

Thiếu truyền thống, bóng đá coi như vứt đi. Thiếu khán giả thì, ngắn gọn hơn, bóng đá sẽ chết. Mà trong bóng đá, khán giả là thành phần ít thay đổi nhất. Đâu có gì lạ nếu dân Anh cổ vũ đội bóng ưa thích của họ theo kiểu “cha truyền con nối”, hoặc thưởng thức bóng đá cũng theo cách ấy!

Người Scotland đã dạy người Anh chơi bóng từ thuở sơ khai của môn thể thao này. Họ cần mẫn, tỉ mỉ, coi trọng chiến thuật, chắt chiu từng đường chuyền ngắn, trong khi dân Anh chỉ “chạy và sút”, đá bằng thể lực và tốc độ nhiều hơn chiến thuật. Chẳng phải ngẫu nhiên mà BBC dành một vị trí trang trọng nhất trên ghế bình luận cho Alan Hansen, suốt hàng chục năm. Và cũng trong hàng chục năm, Andy Gray phân tích chiến thuật cho Sky. Ngày xưa, Matt Busby hoặc Bill Shankly đã tạo ra dấu ấn lớn trong lịch sử bóng đá Anh. Chiếc cúp C1 châu Âu đầu tiên trên vương quốc Anh là do Jock Stein đem về cho Celtic, chứ không phải của M.U, Liverpool, Aston Villa, Nottingham Forest hay Chelsea. Gần đây, người ta xem Andy Roxburgh là nhà sư phạm bóng đá mẫu mực nhất ở vương quốc Anh...

Truyền thống huấn luyện của người Scotland bây giờ lại được David Moyes kế tục Alex Ferguson, thì còn gì tuyệt vời hơn cho giới hâm mộ M.U? Hãy trở lại với chiến thắng mỹ mãn tại Swansea: Moyes hoàn toàn tận dụng “của nhà trồng lấy”, chẳng cần có ngôi sao mới. Ông chỉ hoàn thiện hóa những gì đang có trong tay, dù không thật giống nhưng cũng có nét tương đồng với cái đội hình đoạt cúp C1 của Jock Stein năm nào (mọi cầu thủ của Stein đều trưởng thành trong vòng bán kính 50km quanh sân Celtic Park). Cũng gần giống với cách huấn luyện của Ferguson. Trừ mỗi Cristiano Ronaldo, M.U của Ferguson rất hiếm khi trông cậy vào việc mua ngôi sao lớn - loại ngôi sao có thể tranh chấp “Quả bóng vàng châu Âu” (thật ra, Ronaldo chỉ vươn đến “Quả bóng vàng” nhiều năm sau khi gia nhập M.U).

Moyes không nói nhiều về chiến thuật, nhưng thứ bóng đá của ông thì ít khiếm khuyết về chiến thuật. Ferguson cũng vậy. Không cần nói nhiều để thấy: M.U trong tay Moyes là một đối thủ tương phản hoàn toàn với Chelsea của Mourinho. Cuộc đại chiến Chelsea - M.U sắp tới lại càng thú vị bởi chi tiết này.