Trong thế giới bóng đá hiện đại, các tiền vệ phòng ngự luôn đóng vai trò rất quan trọng trong thành công của một đội bóng. Ở Chelsea, Nemanja Matic là một trong những cầu thủ có tầm ảnh hưởng lớn nhất. Tiền vệ người Serbia đã ra sân 15/16 trận tại Premier League năm nay, và ở trận đấu duy nhất vắng mặt anh, Chelsea đã bại trận trước Newcastle.

Thế nhưng, tại Premier League lại có 2 đội bóng không có tiền vệ phòng ngự đúng nghĩa nào: Arsenal và Liverpool. Nếu như Chelsea sẵn sàng chi 21 triệu bảng để mua lại Matic từ Benfica, thì kể từ lần gần đây nhất họ mua một tiền vệ phòng ngự thực thụ, Liverpool đã chi 360 triệu bảng tiền chuyển nhượng, trong khi Arsenal cũng đã chi 270 triệu bảng. Mùa Hè này, Liverpool chiêu mộ tới 9 cầu thủ, nhưng không mua tiền vệ phòng ngự nào (Emre Can dù chơi được vị trí này nhưng bản thân anh cho biết mình thích chơi như một tiền vệ box-to-box hơn).

Cuối tuần này khi hai đội chạm trán nhau, Arsenal có thể sẽ sử dụng Mathieu Flamini cho vị trí tiền vệ trụ, còn Liverpool nhiều khả năng sẽ dùng Lucas Leiva – một cầu thủ đã nhiều lần bị xem xét thanh lý. Điều này trái ngược hoàn toàn với cách đây chừng 10 năm, khi cả hai đều nổi tiếng vì lối chơi sử dụng những tiền vệ phòng ngự rất mạnh mẽ.

Arsenal hay Liverpool cần mẫu cầu thủ như Vieira...

Arsenal giành được danh hiệu Premier League đầu tiên sau khi chiêu mộ Patrick Vieira và Emmanuel Petit, hai tiền vệ trụ rất hiệu quả thường làm nhiệm vụ đánh chặn phía trước hàng hậu vệ. Cuộc lội ngược dòng vĩ đại của Liverpool ở trận chung kết Champions League năm 2005 (giành chiến thắng trên chấm phạt đền trước AC Milan dù bị dẫn 3-0 trong hiệp 1) ghi đậm dấu ấn của Dietmar Hamann, người được tung vào sân ngay đầu hiệp hai.

Ở thời điểm đó, những HLV dẫn dắt Liverpool, Gerard Houllier và Rafael Benitez đều ưa dùng tiền vệ phòng ngự. Còn ở Arsenal, Arsene Wenger cũng ưa dùng những chiến thuật “thực dụng”, kết hợp khéo léo những cầu thủ có tố chất kỹ thuật (Thierry Henry, Dennis Bergkamp, Robert Pires) bên cạnh những tiền vệ phòng ngự to lớn, mạnh mẽ (Patrick Vieira hay Gilberto Silva). Chính sự kết hợp giữa sức mạnh và kỹ thuật này đã giúp họ bất bại cả mùa giải 2003/04.

Để thấy được tầm quan trọng của các tiền vệ phòng ngự, hãy so sánh số bàn thua của Arsenal ngày đó và bây giờ. Mùa giải 1998/99, Pháo thủ chỉ để thủng lưới 17 lần với cặp tiền vệ phòng ngự Vieira – Petit. Mùa 2003/04, với bộ đôi Viera – Gilberto Silva, họ thủng lưới 26 lần. Trong tất cả các mùa giải sau đó, họ để thủng lưới ít nhất 30 bàn, và trong 5 mùa gần đây có tới 4 mùa họ thủng lưới 40 bàn.

Tương tự, trong 4 mùa giải dưới thời Benitez, Liverpool chỉ thủng lưới từ 25-28 bàn khi họ sử dụng các tiền vệ phòng ngự như Javier Mascherano, Dietmar Hamann hay Mohamed Sissoko. Ở mùa giải trước, đội bóng của HLV Rodgers thủng lưới tới 50 bàn. Bên cạnh đó, nếu như Benitez thường dùng 7 cầu thủ phòng ngự, 4 cầu thủ tấn công thì Rodgers thường xuyên dùng tới 6 cầu thủ tấn công và chỉ có 5 cầu thủ phòng ngự. Không khó để giải thích vì sao Liverpool để thủng lưới nhiều như vậy.

... hay Matic

Thời gian gần đây, trong những tình huống buộc phải sử dụng tiền vệ phòng ngự, cả Wenger và Rodgers đều dùng những cầu thủ không phù hợp với vị trí này: Mikel Arteta và Steven Gerrard. Họ đều là những cầu thủ xuất sắc, có khả năng lùi sâu làm nhiệm vụ kiến tạo lối chơi, nhưng nếu họ phải đảm nhận công việc của một tiền vệ đánh chặn thì thật thảm họa.

Mùa trước, Arsenal đã thủng lưới tới 5 bàn trước Liverpool khi Arteta đảm nhận nhiệm vụ của một tiền vệ phòng ngự, còn Gerrard khi chơi ở vị trí này cũng đã trượt chân khiến Liverpool bại trận trước Chelsea.

Sự thiếu vắng một tiền vệ phòng ngự đúng nghĩa đã gây ra hậu quả ở Arsenal cũng như Liverpool. Lối chơi của họ giờ đây được đánh giá là quá “ngây thơ”, quá dễ bị đối phương chọc thủng lưới. Để giải quyết vấn đề này, Wenger và Rodgers sẽ phải chiêu mộ thêm các tiền vệ trụ giống như Matic, nhưng những cầu thủ như vậy đã vắng bóng tại Anfield và Emirates quá lâu rồi.