Mặc dù được ấn định giới tính nữ khi sinh ra, nhưng Nikki Hiltz tuyên bố cô là người phi nhị giới: “Đôi khi tôi cảm thấy mình là phụ nữ, nhưng đôi khi tôi lại cảm thấy mình giống đàn ông”.
Khái niệm “phi nhị giới” (non-binary) dùng để chỉ những người mang tâm lý nghi hoặc giới tính bản thân, không tự xác định được mình là nam hay nữ, dù đặc điểm cơ thể xác định rõ giới tính của họ. Phi nhị giới nằm trong nhóm thuật ngữ liên quan đến chuyển giới, mặc dù vậy không phải người phi nhị giới nào cũng coi bản thân là người chuyển giới.
Năm 2021, Nikki Hiltz lần đầu công khai bản dạng giới vào đúng ngày Quốc tế phi nhị giới (14/7). Kể từ đó, vận động viên điền kinh người Mỹ đã bày tỏ ủng hộ mạnh mẽ cho sự hòa nhập của người chuyển giới trong lĩnh vực thể thao.
Sinh ra và lớn lên tại Aptos, California, Hiltz đã phát hiện ra niềm đam mê chạy bộ từ khi còn nhỏ. Cô giành chức vô địch đường chạy 1.600 mét nữ cấp tiểu bang California khi còn học trung học.
Sau đó, Hiltz tiếp tục được trau dồi kỹ năng điền kinh tại các trường đại học Oregon và Arkansas. Năm 2018, Hiltz bắt đầu thi đấu chuyên nghiệp và liên tiếp gặt hái thành tích cao.
Đầu năm 2023, vận động viên sinh năm 1994 giành chức vô địch trong nhà và ngoài trời của Mỹ ở nội dung 1.500 mét, trước khi đạt thành tích cá nhân tốt nhất - 3 phút 55 giây 33 tại vòng loại Olympic - để giành suất tham dự Olympic Paris 2024.
Thành công của Nikki Hiltz là một hành trình đầy khó khăn để vượt qua những trở ngại về giới tính, nhất là khi Hội đồng điền kinh thế giới chưa có chính sách dành riêng cho các vận động viên chuyển giới và phi nhị giới.
“Đôi khi tôi thức dậy với cảm giác mình như một nữ hoàng quyền lực. Nhưng vào một ngày khác, tôi lại thức dậy như thể mình là một người đàn ông”, Hiltz thừa nhận.
Việc không xác định được giới tính bản thân tạo ra những rào cản tâm lý cho chính Hiltz. Đôi khi cô cảm thấy mất hết ý chí khi đứng chung đường chạy với các vận động viên nữ. "Tôi đứng trên vạch xuất phát của đường chạy Olympic Trials 1.500m và tự nhủ rằng có lẽ mọi chuyện sẽ dễ dàng hơn nếu tôi không có mặt ở đây”, Hiltiz chia sẻ trên Instagram.
Nikki Hiltz chưa gặp phải rào cản từ dư luận như các vận động viên chuyển giới khác, một phần vì thành tích và thể trạng của cô không khác biệt so với các vận động viên nữ.
Mục tiêu của Hiltz là đoạt huy chương vàng nội dung 1.500 mét nữ tại Olympic Paris 2024. Vận động viên người Mỹ tin rằng đó là cách tốt nhất để truyền cảm hứng cho các vận động viên chuyển giới trong thế giới thể thao khắc nghiệt.
"Những người chuyển giới có thể phát triển khi chúng ta tạo không gian cho họ, yêu thương họ và chấp nhận con người thật của họ. Cảm ơn tất cả mọi người đã cho tôi cơ hội thể hiện mình”, Hiltz viết trên Instagram.
Hành trình đến với Thế vận hội của Hiltz đã tiếp bước những vận động viên phi nhị giới khác như vận động viên trượt ván người Mỹ, Alana Smith và ngôi sao bóng đá người Canada, Quinn - những người đã thi đấu tại Thế vận hội Tokyo 2020.