Tháng 05/1961, ban giám đốc Liverpool đã ngồi họp bàn về chiến lược đường dài CLB. Đội đang vật vờ ở giải Hạng nhất và chẳng cho thấy bất kỳ dấu hiệu khởi sắc nào về một sự trở lại. 

Huyền thoại Bill Shankly, bấy giờ là HLV trưởng đề xuất ý kiến. Ông muốn mua Ian St John, trung vệ trẻ người Scotland đang chơi cho Motherwell. Shankly đã theo dõi Ian từ lâu, và quả quyết nếu được mua Ian, Liverpool sẽ lột xác thành ông lớn của bóng đá Anh. 

Giá chuyển nhượng của Ian là 37.500 bảng, đắt gấp đôi hợp đồng kỷ lục trước đó của Liverpool. Các giám đốc trầm ngâm nhìn nhau, có vẻ là không dám “quyết” vì số tiền quá lớn. Bầu không khí im ắng đến ngột ngạt bao trùm khán phòng, cho tới khi Eric Sawyer, một vị giám đốc lên tiếng: “Chúng ta không thể không mua”. 

Bill Shankly đã nhảy cẫng lên, và phần còn lại là lịch sử. Ian St John tới và đưa Liverpool lên đỉnh nước Anh ngay ở mùa giải thứ hai quay trở lại hạng đấu cao nhất. Năm đó, Liverpool vượt qua chính đối thủ truyền kiếp M.U sau khi đã bị dẫn trước 17 điểm trong phần lớn thời gian mùa giải. 

57 năm sau, hội đồng chuyển nhượng của Liverpool đứng trước một lựa chọn khó khăn khác. Với 75 triệu bảng, họ có thể chọn những phương án “an toàn” hơn Van Dijk. Giống như Ian St John, Van Dijk bắt đầu tạo dựng sự nghiệp ở Scotland (trong màu áo Celtic) và khi qua Anh, cũng chỉ khoác áo một CLB trung bình là Southampton. 

Trước khi mua Van Dijk, Liverpool đã theo dõi 34 trung vệ hàng đầu thế giới trong 18 tháng liền. Nhóm tuyển trạch và đội xử lý băng hình sẽ mổ băng mỗi cầu thủ qua 15 video, rồi gửi báo lên HLV Klopp và hội đồng chuyển nhượng. Họ chia 34 đối tượng thành hai loại, nhóm A là các ngôi sao đã khẳng định tên tuổi nhưng có tuổi một chút (Jerome Boateng) còn nhóm B là những tài năng trẻ có tiềm năng vượt trội (Laporte, Koulibaly). 

Van Dijk không ở nhóm nào. Tuyển thủ Hà Lan chưa già nhưng không thể gọi là trẻ (sinh năm 1991), và tất nhiên không hề có mác “ngôi sao”. Lý do duy nhất Van Dijk lọt vào danh sách của Liverpool, chỉ vì CLB đã có hồ sơ của anh từ giai đoạn khoác áo Celtic.

Có dạo, Liverpool ngỏ ý hỏi mua Van Dijk với giá giao dịch chỉ dao động khoảng 13 triệu bảng. Nhưng các CLB Anh thường xuyên “hớ” khi mua tài năng trẻ, vội vã ký hợp đồng rồi “ép chín” cầu thủ đó trước khi nhận ra hy vọng bao nhiêu thì càng thất vọng bấy nhiều. 

Thật kỳ lạ, Klopp chia sẻ điểm nhìn với Bill Shankly. Ông luôn nói Laporte chỉ là lựa chọn thứ hai, và sau mùa Hè 2017 tiếp cận Van Dijk không thành công, Klopp đã nhắn tin cho Michael Gordon, giám đốc phụ trách thể thao của Fenway, tập đoàn sở hữu Liverpool: “Hoặc Van Dijk hoặc không ai cả”. 

Liverpool đã thiếu đi điểm tựa thật sự nơi hàng thủ trong mười mấy năm qua và nhà Fenway không muốn những ngày “khát danh hiệu” kéo dài thêm nữa. Họ phải mua một trung vệ, và người đó nên “hợp gu” Klopp. 

Trùng hợp thay, Liverpool vừa thu về khoản lợi nhuận hơn 130 triệu bảng từ việc bán Coutinho. Ít nhất là The Kop đủ tiền mua Van Dijk mà không ngại bị “làm giá”. Gordon đã thắt chặt quan hệ với Ralph Krueger, chủ tịch Southampton. Và thế là, giao dịch hoàn thành. 

Liverpool làm tất cả để chiều lòng Klopp. HLV người Đức cũng đánh cược danh dự vào thương vụ Van Dijk. Sau 12 tháng, Van Dijk không chỉ đáp lễ ân huệ của Klopp, mà còn chứng tỏ mình là hợp đồng mang tính bước ngoặt trong lịch sử Liverpool. 

Có Van Dijk trong đội hình, Liverpool giữ sạch lưới nhiều hơn, tỷ lệ thắng cao hơn và số bàn thua đã giảm đi, xuống chỉ còn 0,8 bàn/trận. Trong 33 trận Van Dijk ra sân ở Premier League, Liverpool giữ sạch lưới 19 lần và để thua 17 bàn. So với 33 trận trước khi Van Dijk tới, các thủ môn đã phải vào lưới nhặt bóng 35 lần. 

Khả năng chống “bóng chết” của Liverpool được cải thiện rõ rệt ngay khi Van Dijk tới án ngữ nơi trái tim hàng thủ. 7 mùa giải liên tiếp (Từ 2009/10-2016/17), trung bình mỗi năm Liverpool lại thủng lưới 12 lần vì các pha dàn xếp đá phạt của đối phương. Năm ngoái (Van Dijk chỉ chơi nửa mùa), con số ấy giảm xuống 8 và khi giai đoạn lượt đi của Premier League 2018/19 khép lại, thống kê này chỉ còn… 2. 

Van Dijk tới, và bài toán “bóng bổng” từng làm đau đầu Klopp cũng nhanh chóng biến mất. Không ai trong số 13 trung vệ tham gia tối thiểu 90 pha không chiến tại Anh mùa này có tỷ lệ chiến thắng cao hơn Van Dijk. Trước Huddersfield, Van Dijk thắng 7 pha tranh chấp trên không; trước Watford là 8, Crystal Palace là 9 và Burnley 12. Đó thực sự là những bằng chứng “kinh khủng” nếu biết rằng, thống kê không chiến bình quân chia đầu các trung vệ chỉ là 6. 

Mạnh mẽ nhưng cũng cực kỳ thông minh, Van Dijk là gã quái chiêu khiến các tiền đạo lúng tung. “Đối thủ sẽ không biết nên đối phó với Van Dijk thế nào, lúc tưởng cậu ấy lao vào áp sát thì lại thấy mình đã rơi vào bẫy việt vị”, Robbie Fowler từng nhận xét trên Sky Sports. Liverpool là đội tổ chức bẫy việt vị tốt nhất Premier League mùa này, với 3,4 lần/trận. 

Đêm thứ Bảy, khi hành quân tới Anfield, các CĐV Arsenal hẳn sẽ ước ao giá như Pháo thủ có một người giống Van Dijk trong đội hình. Điều Arsenal thèm khát nhất, lại chính là thứ Liverpool tự tin nhất thời điểm này. Emery đã mất 4 người ở hàng thủ và phải kéo Xhaka về chơi trung vệ. Và ai đó đã nói rằng, thiếu trung vệ giỏi là nguyên nhân khiến Arsenal tụt hậu trong hơn thập kỷ qua. 

Klopp hiểu rõ chân lý ấy. Ông từng nói trên tờ Bild: “Dù mua bao nhiêu siêu sao tấn công đi nữa, bạn vẫn chẳng là gì nếu thiếu những trung vệ và thủ môn giỏi”. 

Liverpool đã khép lại giai đoạn lượt đi với danh hiệu “Nhà vô địch mùa Đông”. Đội chưa thua trận nào và biết đâu đấy, sẽ tái hiện mùa giải vĩ đại 2003/04 của chính… Arsenal.