Hồi mới đến Manchester City (mùa 2011/12), Sergio Aguero lập tức ghi 23 bàn để cùng đồng đội vô địch Premier League. Ghi bàn như thế là nhiều, nhưng chưa đến mức “hiện tượng” đối với một cây làm bàn chủ lực.

Aguero khi ấy ghi 23 bàn sau 34 trận (31 lần đá chính). Trên danh nghĩa, Mario Balotelli, Edin Dzeko và Carlos Tevez đều là chân sút dự bị. Họ đá chính tổng cộng 37 trận, và cùng nhau ghi được 31 bàn. Đấy là thông số của các cầu thủ mà người ta hay gọi là “siêu dự bị”. Điều đáng lưu ý nơi Dzeko không chỉ là thành tích ghi 14 bàn dù chỉ đá chính 16 trận. Dzeko thường ghi bàn khi vào sân từ ghế dự bị, hơn là khi anh đá chính.

Bây giờ, hiệu suất ghi bàn của Aguero đang giảm, khiến Man City lo lắng. Và đã xuất hiện những cuộc tranh luận xoay quanh khả năng ra đi của ngôi sao này. Bán Aguero không phải là dễ. Tìm người thay chỗ lại càng rắc rối. Việc trước mắt của HLV Pep Guardiola là tìm cách kết hợp Aguero với ngôi sao trẻ Gabriel Jesus để tăng cường sức ghi bàn cho Man City. Nhưng đấy không phải là giải pháp duy nhất. Tiền đạo dự bị của Man City hiện như thế nào?

Hãy trở lại với mùa bóng 2011/12 mà Man xanh vô địch. Một trong những nguyên nhân lớn khi ấy chính là “hỏa lực mạnh” từ nhiều nguồn khác nhau, trong hoàn cảnh chân sút chính Aguero vẫn ghi bàn đều đặn. Khi đội hình chính bế tắc, đã có Dzeko, sẵn sàng vào sân từ ghế dự bị và ghi những bàn thắng quyết định. HLV (khi ấy) Roberto Mancini có “kế hoạch B” đặc sắc? Không hẳn như vậy. Chỉ thị của ông mỗi khi đưa Dzeko, Tevez hoặc Balotelli vào sân thường là: “Cậu muốn chơi thế nào, tùy thích”.

Thông thường, tiền đạo trụ cột nói riêng cũng như hàng công nói chung bế tắc không chỉ vì vấn đề phong độ của chính họ, mà chủ yếu vì hàng thủ đối phương chơi tốt, nhất là trong lĩnh vực chiến thuật. Bài bản tấn công trở nên vô ích, vì đã bị khóa. Chính cái tinh thần “đá như thế nào tùy ý” mà Mancini truyền đạt lại trở nên hiệu nghiệm trong những hoàn cảnh như vậy.

Đấy cũng là sự lý giải vì sao có những chân sút chỉ chơi hay khi vào sân từ ghế dự bị. Có hai điều kiện. Thứ nhất, đấy hẳn nhiên phải là tiền đạo ở đẳng cấp cao. Thứ hai, họ sẽ chơi bóng bằng sự sáng tạo, bằng cảm giác, bằng tài nghệ cá nhân là chính. Chiến thuật đồng đội, nếu được triển khai nhuần nhuyễn thì họ đã phải ngồi ngoài rồi. Vậy, cứ dùng bài bản soạn sẵn làm chi nữa!

Các tiền đạo khác ở Man City (ngoài Aguero) là như thế nào - tùy đánh giá riêng của bạn. Điều đáng nói ở đây là: khi lối chơi định sẵn không phát huy tác dụng, các ngôi sao Man City có thể tùy nghi triển khai lối chơi cá nhân để thoát khỏi bế tắc? Với một đội bóng do Pep Guardiola huấn luyện, đấy là câu hỏi khó. Chỉ riêng việc Aguero không tích cực thi hành phần phụ trong cái vai trò “tiền đạo phòng ngự” mà anh cực ghét, đã trở thành vấn đề lớn rồi.

Tiền đạo, khi không có bóng, sẽ phải tích cực gây sức ép với hậu vệ đối phương? Vô nghĩa - bởi không ai có thể làm hết những gì tốt đẹp, trên nguyên tắc là sẵn có trong bài bản chỉ đạo. Muốn gây sức ép, Aguero sẽ phải chạy nhiều - và chạy một cách bị động, theo cầu thủ có bóng bên phía đối phương. Như thế đã là bất lợi đối với sở trường ghi bàn trong vùng cấm và sẵn sàng với các cơ hội từ trước khi chúng xuất hiện của Aguero rồi.

Aguero phải miễn cưỡng chơi theo cách của Pep. Man xanh nói chung cũng vậy. Quan điểm của Pep dĩ nhiên là hay, nhưng chẳng có cách chơi nào ưu việt tuyệt đối. Một HLV cao ngạo như Pep có dám cho các cầu thủ tự do chơi bóng, khi cần thiết?