“Trận thắng yêu thích nhất của tôi ư? Thật sự thì trận đấu mà tôi thích nhất là một trận thua cơ”, Mourinho khởi đầu buổi phỏng vấn với một câu trả lời đầy bất ngờ. Các phóng viên của tờ Sport đã đánh cược với nhau xem đấy là trận nào, rốt cục câu trả lời của Mourinho vẫn vượt ngoài dự liệu của tất cả.

“Thất bại trong trận bán kết lượt về Champions League hồi 2010 với Barcelona khiến tôi hạnh phúc hơn cả,” Mourinho nói. “Chúng tôi đã thắng trận lượt đi 3-1 và đến Barcelona đá trận lượt về. Chúng tôi phải chơi với 10 người trong 1 giờ đồng hồ và kết thúc trận đó với kết quả thua 0-1. 

Với tôi, đấy là thất bại ngọt ngào nhất. Sau trận đấu ấy, tôi biết chiếc Cúp Champions League năm ấy phải là của mình, phải là của Inter. Họ đã chờ danh hiệu ấy suốt 50 năm”.

Các phóng viên của tờ Sport đã đoán đúng trận, nhưng... sai lượt. Họ vẫn nghĩ đấy là trận lượt đi, nơi Mourinho bất ngờ xuất quân với đội hình 3 tiền đạo (Diego Milito, Samuel Eto’o, Goran Pandev) và một tiền vệ “số 10” là Wesley Sneijder. Đấy là một màn trình diễn táo bạo về chiến thuật khi một Mourinho chưa bao giờ nổi tiếng giỏi tấn công lại dám đôi công với đội bóng mạnh nhất thế giới vào thời điểm đó.

Thế nhưng Mourinho lại chọn trận thua ở lượt về làm trận đấu yêu thích nhất sự nghiệp của mình. Ông nói: “Trận đấu ở lượt về là để cụ thể hóa những gì đã làm được ở lượt đi. Tôi cho phép đội nhà được lọt lưới 1 bàn, thậm chí tôi cũng phòng ngừa khả năng bị mất người, chỉ không ngờ là việc mất người diễn ra hơi sớm. Nhưng nhìn chung, đó là một trận đấu mỹ mãn”.

Chiến thuật thực dụng của Mourinho luôn tạo ra tranh luận, từ khi ông lần đầu ngồi trên ghế huấn luyện Benfica năm 2000. Nhưng trong 10 năm đầu tiên của sự nghiệp, không ai thành công hơn Mourinho về mặt danh hiệu. Ông chinh phục mọi thứ có thể ở Bồ Đào Nha cùng Porto, ông đến Chelsea và tạo ra một kỷ nguyên mới ở Premier League. Ông đến Inter xóa cơn khát danh hiệu Champions League kéo dài nửa thế kỷ. Sự nghiệp ấy chỉ chững lại ở Madrid.

Thực ra, Mourinho cũng có được những danh hiệu - một chiếc Cúp Nhà Vua năm 2011 sau khi đánh bại Barcelona ở chung kết và chức vô địch La Liga cùng với kỷ lục 100 điểm hồi 2012. Nhưng ông đã thất bại trong việc mang về cú Decima cho Real, Đã vậy trong thời gian đó, Chelsea còn giành được chức vô địch Champions League 2012 mà không cần đến ông.

Mourinho nghĩ gì về tình huống trớ trêu ấy? Ông nói: “Thực ra Chelsea đã vô địch với tập thể do tôi tạo dựng, nên cảm giác cũng rất hạnh phúc. Khi ấy tôi nghĩ cuối cùng thì Chelsea cũng giành được thứ xứng đáng với mình, chỉ là thời điểm ấy không ai ngờ đến mà thôi. 

Trước đó, Chelsea đã 3 lần bị loại ở bán kết. Một bởi một bàn thắng ma, một bởi loạt sút luân lưu và một trước Barcelona trong scandal thuộc hàng lớn nhất lịch sử Champions League. Ngoài ra, Chelsea còn thua một trận chung kết sau loạt sút luân lưu nữa. Nghĩa là Chelsea đã rất nhiều lần tiến gần đến chức vô địch rồi, cái cảm giác khi triển vọng ấy rốt cục thành sự thật đã mang đến một cảm xúc thật sự bùng nổ”.

Trở lại Chelsea, Mourinho chỉ mất một mùa trước khi một lần nữa vô địch Premier League. Đấy là một chức vô địch dễ dàng khi Chelsea sớm vượt lên và không cho ai đe dọa đến vị trí đầu bảng của mình trước khi lên ngôi sớm 3 vòng đấu. 

Khi được yêu cầu so sánh chức vô địch ấy với chức vô địch đầu tiên cùng Chelsea hơn 10 năm về trước, Mourinho nói: “Lần này vô địch sướng hơn nhiều chứ. Tôi đã có nhiều kinh nghiệm hơn, ổn định hơn, đọc trận đấu tốt hơn, huấn luyện có phương pháp hơn. Tôi chả bị áp lực phải chứng tỏ gì nữa, chả cần phải trải nghiệm gì thêm nữa. Tôi làm điều mà tôi thật sự muốn làm, đó là vô địch với đội bóng mà tôi yêu thích. Bây giờ, tôi không làm việc trên tư cách HLV độc lập, tôi là người của CLB”.

Khi đề tài chuyển sang Champions League, Mourinho nói ngay: “Trong 10 năm qua, nếu không có Lionel Messi, bản đồ bóng đá châu Âu đã thay đổi rất nhiều. Bạn có thể thấy Barcelona trước và sau khi có Messi là 2 đội bóng khác nhau. Trước khi có Messi, họ vô địch Champions League bao nhiêu lần? 1 lần. Từ khi có Messi, họ vô địch 4 lần một cách dễ dàng. 

Cho dù HLV có thay đổi đi chăng nữa thì Barca vẫn tiến vào trận chung kết và đánh bại đối thủ của họ. Frank Rijkaard, Pep Guardiola rồi Luis Enrique. Nghĩa là luôn có một Champions League có Messi và một Champions League không có cậu ta. Trong 10 năm nữa, không thể kiếm đâu ra một người giàu ảnh hưởng như thế”.

Chính những ngày làm việc tại Tây Ban Nha, phải tìm ra cách đối đầu với cầu thủ hay nhất thế giới đã làm cho Mourinho thay đổi hoàn toàn cách suy nghĩ về vai trò của cá nhân trong đội bóng. Trước đây, ông quan niệm đội bóng là tập thể của 11 con người bình đẳng với nhau. Nhưng giờ thì ông biết có những cầu thủ xứng đáng được đối xử đặc biệt vì anh ta sẽ mang lại những điều đặc biệt. Đấy là cách mà ông đang đối xử với Eden Hazard, cầu thủ hay nhất Premier League mùa trước.

“So với trận đầu tiên và trận cuối cùng tôi làm việc cùng với Hazard, đã có khoảng cách một trời một vực. Khát vọng, sự chuyên nghiệp và sự tự tin của anh ấy đã thay đổi khủng khiếp. Điều tuyệt vời là Eden chưa một lúc nào dừng lại”, Mourinho nói về cầu thủ con cưng của mình. Lúc trước, Mourinho cần một cầu thủ hiểu chiến thuật và có quyết tâm. Bây giờ Mourinho biết là một cầu thủ xuất sắc, có thể hơi ngoài khuôn khổ một chút vẫn có thể hữu dụng. 

Ông nói: “Cầu thủ là sự tổng hòa của nhiều tố chất. Không có tài tất nhiên không thể thành cầu thủ hàng đầu. Nhưng có tài mà không quyết tâm, không tham vọng cũng không thành cầu thủ giỏi được. Cầu thủ không có ý thức chiến thuật cũng thế. Nhưng ý thức chiến thuật là thứ mà HLV giỏi có thể dạy cho anh ta, còn tài năng là thứ thiên bẩm. Vì thế tôi thích một cầu thủ có tài, rồi chính tôi sẽ truyền cho anh ta thứ mà anh ta không có”.