Nói thế, tất nhiên không có nghĩa là Van Gaal có thể phủi sạch trách nhiệm. HLV người Hà Lan vẫn là nguồn cơn của tất cả những gì đáng thất vọng đang diễn ra ở Old Trafford vào thời điểm này. Thứ triết lý bóng đá mà ông đang cố nhồi nhét vào những cái đầu ở Man United bị xem là không phù hợp, cả với truyền thống của đội bóng lẫn với các cầu thủ mà Man United hiện có. Và ông còn phạm những sai lầm lớn trong chuyển nhượng, khiến lực lượng Man United xem đâu cũng thấy thiếu dù họ đã chi tới hơn 250 triệu bảng trong mấy mùa chuyển nhượng gần đây.

Van Gaal cũng bị xem là người đã triệt tiêu cảm hứng chơi bóng của các cầu thủ. Ngoài chuyện “triết lý”, việc ông lúc nào cũng kè kè bên mình cuốn sổ ghi lỗi, và không ngại ngần “mổ xẻ” sai lầm của một cầu thủ trước mặt cả đội, khiến không còn ai dám làm điều gì đó khác biệt nữa. Nếu bị đặt trong một tình huống phải lựa chọn giữa một đường chuyền lên đầy rủi ro nhưng có tính “sát thương” cao và một đường chuyền về an toàn nhưng vô hại, thường thì các cầu thủ chọn phương án thứ hai. Van Gaal không thể trách họ vì không làm mất bóng được!

Đó, có lẽ, mới chính là vấn đề lớn nhất ở Man United lúc này. Các cầu thủ, dưới vỏ bọc là tuân thủ đấu pháp của HLV trưởng, không có nhu cầu nỗ lực để tạo ra sự khác biệt. Đó là lý do Man United có số đường chuyền ngang và chuyền về nhiều nhất ở Premier League mùa này. Đó là lý do họ là một trong số những đội tạo ra ít cơ hội nhất. Màn “trình diễn” của Bastian Schweinsteiger trước Sheffield United mới đây là điển hình. Trận ấy, tiền vệ người Đức chuyền tới gần 100 quả, nhưng không tạo ra bất kỳ cơ hội nào cho đồng đội!

Người ta đã nói nhiều về việc đội hình của Man United không đủ chất lượng. Điều đó chẳng có gì sai. Tuy nhiên, Man United chỉ “không đủ chất lượng” khi đặt cạnh những đối thủ như Real, Barca, Bayern, hay có thể là Man City, Arsenal, chứ nhất quyết không thể “không đủ chất lượng” khi đặt cạnh Norwich, Bournemouth hay Sheffield United. Riêng giá chuyển nhượng của Mata (37,5 triệu euro) đã cao hơn cả đội hình Sheffield. Vậy tại sao Mata không thể tỏa sáng trước những cầu thủ kém xa anh về đẳng cấp ấy? Chẳng lẽ Van Gaal cấm anh ta không được qua người, không được chọc khe, không được sút xa?

Ai đó nói rằng người ta đang huyền thoại hóa vai trò của HLV, như thể HLV là người có thể làm được mọi việc và phải chịu trách nhiệm về mọi việc. Bóng đá, suy cho cùng, vẫn phải là cuộc chơi của các cầu thủ. Chiến thuật của HLV có thể khiến các cầu thủ không phát huy được hết những điểm mạnh của mình, nhưng không thể ngay lập tức biến họ thành những kẻ không biết đá bóng. Nếu các cầu thủ Man United không chịu chuyền lên, thì họ không thể tạo ra cơ hội. Nếu họ không chịu sút, thì làm sao có bàn thắng?