Khi Bielsa đến Yorkshire, một điểm đến dường như khác thường đối với cựu huấn luyện viên của các ĐT Argentina và Chile, những câu hỏi ngay lập tức được đặt ra là liệu phong cách của ông có phù hợp ở Championship hay không? Bởi đây là một giải đấu nổi tiếng về thể chất, tính cạnh tranh và sức bền cần thiết để chống chọi với nó.
Bielsa đã thành công khi chứng minh rằng phong cách của ông hoạt động tốt trong môi trường giải Hạng nhất bóng đá Anh. Nhưng điều gì đã làm cho Leeds thực sự khác biệt với các đội bóng khác trong giải đấu? Câu trả lời là "Bielsa-ball"!
Sở hữu và kiểm soát bóng
Trong suốt mùa giải Championship 2019/20, Leeds có tỷ lệ sở hữu bóng cao nhất giải đấu. Trung bình đội bóng của Bielsa cầm bóng lên tới 64,43%, là một trong hai đội của giải có tỷ lệ kiểm soát bóng vượt ngưỡng 60%.
Khả năng giữ bóng của Leeds buộc đối phương phải có phong cách phản công để chống lại, vì rất ít đội có thể cạnh tranh với chất lượng chuyền bóng và giữ bóng của Leeds. Trên thực tế, các đối thủ của Leeds đã chấp nhận hoàn toàn việc đặt tất cả các cầu thủ của họ phía sau bóng và việc phản công thường tốt hơn - Cardiff là một ví dụ - so với các đội đã cố gắng chơi bóng đá theo cách truyền thống của họ.
Hạn chế xoay tua đội hình
Bielsa nhận rất nhiều chỉ trích vì quá lười xoay tua đội hình. Để trở thành một cầu thủ thường xuyên được thi đấu cho Leeds dưới thời Bielsa, anh ta cần đạt được trình độ thể lực cực kỳ cao, được chứng minh trong các buổi tập luyện "killerball" (bóng đá sát thủ) huyền thoại của ông thầy mình.
Vì lý do này, Bielsa sử dụng một số lượng tương đối nhỏ các cầu thủ. Những ai phù hợp với triết lý của Bielsa sẽ được trọng dụng chứ không liên quan đến cái tên của anh ta và cũng không có chuyện chiến lược gia người Argentina vỗ về học trò bằng việc tung anh ta vào sân để giải tỏa cái đầu nóng. Ngôi sao trẻ đang lên Eddie Nketiah của Arsenal là một minh chứng, khi cầu thủ này đã phải khăn gói rời Leeds vì quá thất vọng do không được thi đấu.
Bielsa đã sử dụng tổng cộng 27 cầu thủ trong hành trình vô địch Hạng nhất của mình mùa giải vừa qua, nhưng điều gây chú ý nhất chính là số lượng cầu thủ được sử dụng khi mùa giải khởi tranh. Leeds chỉ sử dụng 19 cầu thủ để bắt đầu mùa giải, con số thấp nhất của giải đấu. Fulham và Brentford là những đội bóng gần nhất với Leeds ở thống kê này, với lực lượng có tổng cộng 22 cầu thủ trong danh sách đăng ký.
Bielsa vẫn tiếp tục sử dụng các cầu thủ đã tạo nên một mùa giải đáng quên năm ngoái, khi họ bị đánh bật khỏi vị trí được thăng hạng trực tiếp và phải cạnh tranh "vé vớt" thông qua loạt trận play-off và bị loại. May mắn cho Leeds khi họ không gặp phải vấn đề nào ở mùa 2019/20, song việc thiếu chiều sâu đội hình vẫn là một nỗi lo lắng không hề nhỏ đối với người hâm mộ của Leeds. Nên nhớ, Ngoại hạng Anh là môi trường hoàn toàn khác so với Hạng nhất và Leeds chắc chắn sẽ phải bổ sung ngôi sao để có thể trụ lại giải đấu số 1 xứ sương mù.
Không đặt nặng các tình huống cố định
Trong tất cả các yếu tố mà Leeds làm tốt - các tình huống cố định, cụ thể là phạt góc - lại không phải thứ được họ đầu tư vào.
Bielsa dường như tập trung tương đối ít vào các cột góc, thích dồn sức vào các mảng miếng khác trong tập luyện. Một chiến lược bất thường đã làm thay đổi góc nhìn về tầm quan trọng của các pha đá phạt góc đối với giải Hạng nhất.
Leeds chỉ ghi được 6 bàn thắng từ các tình huống đá phạt góc trong mùa giải 2019/20, ít hơn 8 đơn vị so với đội đứng đầu về khoản này. West Brom và Brentford, hai đối thủ gần nhất có số bàn thắng đến từ phạt góc nhiều hơn so với Leeds, đều ghi được 8 bàn.
Số cơ hội tạo ra
Leeds ghi được 73 bàn sau 45 trận đã đấu ở Championship mùa này (giải chỉ còn 1 vòng nữa là khép lại). Họ là đội xếp thứ 3 về số bàn thắng của giải đấu, sau West Brom (75) và Brentford (79).
Nhưng điều đó không có nghĩa Leeds ít tạo ra cơ hội trước khung gỗ đối thủ. Ngược lại, Leeds đã làm rất tốt điều này và nếu tiền đạo Patrick Bamford của họ sắc sảo hơn thì tổng thể sẽ rất khác.
Theo thống kê của Opta tính đến hết vòng 44, cá nhân Bamford đã nhận được tổng cộng "44 cơ hội lớn", hơn 10 đơn vị so với người gần nhất với anh là Ollie Watkins của Brentford.
Sự sáng tạo và chất lượng của những đường chuyền là đặc điểm nổi bật của Leeds, và mặc dù các học trò của HLV Bielsa không phải là người giỏi nhất của giải đấu trong việc đưa bóng vào lưới, nhưng họ chắc chắn là người giỏi nhất trong việc tạo ra cơ hội.
Gã điên có tâm của làng bóng
Trong làng bóng có không ít chiến thuật gia cá tính, thậm chí cực đoan và Bielsa là một trong số đó. Ông là mẫu HLV nghiện làm việc điên cuồng, và hướng các học trò từ "nghệ sĩ" đến "công nhân" cũng phải thích nghi với sơ đồ của mình.
Bên cạnh chuyên môn, ông cũng được xem là "Gã điên" trong bóng đá, khi từng cầm lựu đạn lùa những CĐV cực đoan chạy trối chết hay bỏ ghế HLV vì BLĐ đội từ chối phạt cầu thủ khi họ dám "xõa" ở tiệc cưới tới tận 5h sáng dù lệnh giới nghiệm là 1h sáng hồi còn dẫn dắt Newell’s Old Boy. Bielsa từng tự ý rời Lazio chỉ sau 2 ngày ký hợp đồng với lý do đơn giản là… không hợp nữa, dù ai cũng biết ông đã có cuộc cãi vã cực căng với BLĐ.
Ông cũng là tâm điểm của scandal hồi năm ngoái khi cử người do thám Derby County, một hành vi bị lên án trong bóng đá Anh. Mặc dù vậy, Bielsa đã làm thay đổi quan điểm của một bộ phận ghét ông khi khẳng định đó là chuyện bình thường ở Nam Mỹ, và chứng minh chi tiết qua những phân tích chiến thuật và con số về đối thủ.
Bản thân HLV Frank Lampard, người khi đó dẫn dắt Derby, vốn chỉ trích thậm tệ hành vi "trinh sát" của Bielsa cũng phải ngỡ ngàng với khả năng phân tích của tiền bối và mọi chuyện cứ thế dần lắng xuống.
Bielsa - thầy của những ông thầy
Thành tích của Bielsa trong bóng đá đương nhiên không thể so sánh với Jose Mourinho, Pep Guardiola, Zinedine Zidane... Nhưng Bielsa vẫn được xem là thầy của những cái tên trứ danh kể trên về mảng chiến thuật.
Pep, Zidane hay Lampard muốn "gõ đầu trẻ" trước tiên phải học để trở thành HLV, cụ thể là phải trải qua một khóa đào tạo huấn luyện. Ở đó họ phải "nuốt trọn" một giáo án và giáo án đào tạo đó được biên soạn và cải tiến bởi chính Bielsa.
Không phải lúc nào triết lý của Bielsa cũng đúng, cũng mang về danh hiệu nhưng ông được xem là người đi trước thời đại với những đột phá chiến thuật và không phải vô cớ mà những Diego Simeone, Guardiola, Tata Martino (cựu thuyền trưởng Barca)… luôn dành những mỹ từ cho "Gã điên" người Argentina.
Đăng ký nhận tin tức từ Tạp chí Bóng đá
