Khi Southgate nhảy múa trước đông đảo cổ động viên Anh ăn mừng chiến thắng của đội nhà trước Thụy Sĩ để vào bán kết sau loạt sút luân lưu cân não, việc chỉ trích màn trình diễn của Tam sư trong suốt 120 phút rõ ràng hoàn toàn trở nên vô nghĩa. Trên tư cách HLV trưởng, Southgate đã cùng tuyển Anh 3 lần lọt vào bán kết trong 4 giải đấu tham dự - một thành tích không hề tầm thường dẫu cho những chỉ trích thường trực với nhà cầm quân 53 tuổi.
Có một cảm giác ngày càng lớn rằng tuyển Anh hiện giờ đơn giản là không thể cản, ngay cả khi họ phải đối mặt với thách thức như thế nào. Trước Slovakia ở vòng 1/8, Tam sư bị đối thủ dẫn bàn song vẫn gỡ hòa nhờ khoảnh khắc lóe sáng của Jude Bellingham trước khi thắng ngược trong hiệp phụ. Trước Thụy Sĩ, Anh một lần nữa rơi vào thế phải đuổi nhưng rốt cuộc vẫn đứng dậy kịp lúc để rồi đánh bại đối thủ trên chấm luân lưu. Đó là bản lĩnh của người Anh hoặc cũng có thể là sự sắp xếp của định mệnh. Mỗi người sẽ có cách nhìn nhận riêng.
Trong 5 trận đấu đã qua của tuyển Anh tại EURO 2024, chưa bao giờ họ mang đến cảm giác yên tâm cho người hâm mộ. Luôn có cái gọi là vấn đề trong lối chơi của Tam sư, không rắc rối này thì rắc rối kia, khiến nhiều cổ động viên tin rằng đoàn quân của Southgate rốt cuộc sẽ bị đánh gục. Tuy nhiên, điều đó đã không xảy ra, ít nhất là chưa. Bằng một cách nào đó, tuyển Anh đã vượt qua từng chướng ngại vật để góp mặt ở vòng đấu dành cho 4 đội tuyển mạnh nhất. Có lẽ, đó là sức mạnh của riêng Southgate và Tam sư mà không một ai khác đủ khả năng thấu hiểu.
Trong những tuần đầu tiên tại EURO 2024, có cảm giác giải đấu năm nay quá sức với Southgate, rằng ông sẽ không đạt được tiêu chuẩn đã đặt ra như ở 3 giải đấu lớn trước đây (World Cup 2018, EURO 2021, World Cup 2022). Dù vậy, như những gì chúng ta đã thấy, tuyển Anh vẫn chưa phải xách va-li về nước và họ hoàn toàn có thể bước đến trận chung kết cũng như mơ về chức vô địch. Bất kể chuyện gì xảy ra trước Hà Lan, EURO 2024 nhìn chung đã thành công với tuyển Anh, ít nhất về mặt kết quả.
Rõ ràng, nếu gạt qua yếu tố cảm xúc, với suy nghĩ "xem bóng đá là để giải trí", tuyển Anh quả thực quá xuất sắc. Bất chấp bị chỉ trích dữ dội hết trận đến trận khác, họ vẫn lầm lũi bước tiếp để chạm tới đích đến cuối cùng là chiến thắng chung cuộc. Hãy nhìn vào cái cách các cầu thủ Anh bước lên thực hiện các quả đá luân lưu. Đó là sự lạnh lùng, bản lĩnh và tràn đầy tự tin. Southgate chắc chắn đã chuẩn bị rất kỹ lưỡng cho kịch bản này, và chỉ cần Tam sư không thua trong 120 phút chính phụ, họ đặt cược vào cửa mình sẽ giành chiến thắng.
Mỗi HLV có một triết lý riêng và với Southgate, ông quan tâm đến kết quả thay vì lối chơi tổng thể. Chiến lược gia 53 tuổi đề cao sự an toàn, không thích một phong cách đá đẹp nhưng phiêu lưu mạo hiểm. Chủ nhà Đức đã trình diễn lối chơi tấn công có thể nói là tuyêt vời tại EURO 2024 song rốt cuộc đã bị loại. Trong khi đó, tuyển Pháp của Didier Deschamps đá rất thực dụng, thậm chí là tẻ nhạt và buồn ngủ giống tuyển Anh nhưng cũng đã giành vé vào bán kết.
Người Anh công kích Southgate rất nhiều. Dù vậy, chính HLV này đang nỗ lực từng bước giúp họ chạm đến vinh quang lớn nhất là chức vô địch. Xuyên suốt chiều dài lịch sử, Tam sư mới chỉ thu về duy nhất một chiếc cúp, đó là chức vô địch World Cup 1966. Southgate hiểu người Anh đang khát danh hiệu như thế nào, và ông chấp nhận làm mọi cách có thể, dù là xấu xí nhất để cố gắng đạt được mục tiêu. Tính đến thời điểm này, Southgate đang thành công mặc cho mọi lời nhiếc móc, thậm chí dè bỉu.
Như người Tây Ban Nha có câu ngạn ngữ nổi tiếng: "Mặc tiếng chó sủa, đoàn lữ hành vẫn tiếp tục bước". Tuyển Anh rõ ràng đang đi trên con đường đúng như vậy. Nếu Tam sư vào chung kết và xa hơn là giành chức vô địch, Southgate cần nhận một lời xin lỗi thỏa đáng.
