Đầu tiên là bàn thắng bị từ chối của Gabriel Jesus với lý do Firmino việt vị trước khi chuyền bóng. Sau đó đến lượt Coutinho ăn mừng ở những phút cuối trận, nhưng VAR lại vào cuộc và Firmino bị xác định là đã để bóng chạm vào người, khi anh đang ở thế việt vị. Cuối cùng Brazil bị cầm hòa cay đắng trước Venezuela.
Hai năm qua, công nghệ VAR khuynh đảo thế giới, từ World Cup 2018 cho đến Champions League 2018/19, Asian Cup 2019, và giờ là đến với Copa America 2019. Đã có những tranh cãi dữ dội xảy ra quanh VAR. Nhưng sau 5 giải đấu lớn là World Cup, Copa America, Asian Cup, Nations League và Champions League, thì chúng ta nhận ra một điều khá đặc biệt: VAR đến bây giờ chỉ chiến thắng ở Champions League 2018/19, còn lại tại 4 giải đấu kia thật sự thất bại. VAR tại World Cup 2018 là chèn ép đội bóng yếu, thậm chí nhiều người còn mỉa mai “VAR cho người da trắng”.
Điển hình nhất là trận Bồ Đào Nha với Morocco, khi đó Pepe có pha chơi bóng bằng tay ở phút 80, VAR không sử dụng. VAR thổi penalty cho Croatia thắng Nigeria, cho Pháp thắng Úc, cho Đan Mạch thắng Peru…Khi VAR sang châu Á, trong trận tứ kết giữa Nhật Bản và Việt Nam tại Asian Cup thì quả penalty mà Nhật Bản được hưởng để đánh bại Việt Nam cũng xuất phát từ VAR.
Nhà báo Rob Cornthwaite của Fox Sports Asia gọi đó là lỗi không rõ ràng. Trọng tài FIFA Võ Quang Vinh kể lại trọng tài chính và trọng tài phụ trách về VAR đã tranh cãi rất dữ dội ở pha bóng đó, và quyết định thổi penalty cho an toàn trong tình thế 50-50 ấy. Nhưng giả sử đối thủ của Nhật Bản không phải là Việt Nam mà là Hàn Quốc hay UAE, thì quả penalty đó liệu có được thổi? VAR công bằng nhưng con người vẫn cảm tính.
Ở Nations League, VAR không tạo nên đột biến ngoài một tình huống khá oái ăm ở trận đấu giữa Bồ Đào Nha và Thụy Sỹ. Trọng tài Felix Brych thổi penalty cho Bồ Đào Nha, nhưng sau khi xem VAR lại chuyển penalty sang cho Thụy Sỹ. Lý do: trước khi Bernardo Silva bị các hậu vệ Thụy Sỹ làm cho té ngã, thì ở pha bóng trước chính hậu vệ Bồ Đào Nha đã phạm lỗi với cầu thủ Thụy Sỹ. Pha bóng ấy là đỉnh cao của công nghệ VAR, không chỉ thay đổi tình huống mà còn “tua ngược cả thời gian”. Sự nguyên thủy của bóng đá vĩnh viễn biến mất. Vì sự an toàn, trọng tài đang quá phụ thuộc vào VAR. Còn cầu thủ khi đưa được bóng vào lưới đối thủ cũng cần phải đợi để ăn mừng. VAR đang hoãn lại cái sự sung sướng của con người.
Từ các phân tích ở hai giải đấu châu Á và châu Âu ở trên, giúp ta thấy được rằng VAR chính là thứ tiêu diệt sự phóng túng của các cầu thủ Nam Mỹ. Cổ động viên Nam Mỹ và những nghệ sĩ Nam Mỹ luôn chơi bóng với sự cảm hứng pha chút điên cuồng. Đôi khi chính cái rồ dại đó lại tạo nên người nghệ sĩ và sức hấp dẫn của bóng Nam Mỹ. VAR ép các cầu thủ ấy đi vào trong khuôn khổ, đẩy những lễ hội ăn mừng vào trong băng giá của cảm xúc. Bạn nghĩ đi, Copa America là biểu diễn. Nhưng VAR đang ép những nghệ sĩ biểu diễn được vài phút, rồi sau đó lại dừng lại để xem lại những hình ảnh quay chậm. Người ta đang nhảy múa, và bạn bảo “Dừng lại, đợi tôi xem xong rồi múa tiếp”. Còn cảm hứng nữa hay chăng?
Sự hấp dẫn của Champions League 2018/19 là niềm tin cho sự đúng đắn vào VAR. Nhưng Copa America 2019 đang cho thấy “Mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh”. Không phải cái gì đúng cho mình, thì cũng hợp với người.
