Khát vọng trở thành đội đầu tiên bảo vệ thành công chức vô địch Champions League của Bayern Munich đang bị đe dọa khá nghiêm trọng sau trận thua 0-1 tại lượt đi trên sân Real Madrid ở bán kết. Bayern sẽ phải ghi 2 bàn vào lưới hàng thủ cực tốt của Kền kền trắng, đồng thời không lọt bàn nào tại sân Allianz Arena. 

Nếu không tìm ra cách để chơi tốt hơn trận lượt đi, Bayern sẽ rất khó đạt mục tiêu. Kiểm soát bóng với thời gian vượt trội là “thương hiệu” của tiqui-taca và những CLB do HLV Pep Guardiola huấn luyện. Nhưng trước Real, Bayern giữ bóng đến 64% thời gian song chỉ tạo ra 1 cơ hội thật sự nguy hiểm (Mario Goetze sút hiểm và căng, nhưng thủ môn Iker Casillas của Real cản được). Trong khi đó, đội chủ nhà có ít nhất 3 cơ hội rõ rệt ngay trong hiệp 1 đến từ Benzema, Di Maria và Ronaldo. May cho đội ĐKVĐ Champions League là Bayern chỉ thủng lưới 1 bàn.

Xét về sự hiệu quả, Real vượt trội dù thời gian kiểm soát bóng chưa bằng phân nửa so với Bayern. Sự bế tắc của CLB Đức được thể hiện qua những pha chuyền ngắn ở giữa sân, và ở khoảng cách 25 - 30m cách khung thành Real. Đó là biểu hiện của sự bối rối, màu mè không cần thiết. Bởi có rất nhiều lần các học trò của Guardiola tự chuyền bóng cho nhau mà không có ý đồ chiến thuật rõ rệt nào khi các cầu thủ Real vẫn giữ cự ly chiến thuật hợp lý, không bị cuốn theo ý định kéo dãn hàng thủ đối phương.

Cách chơi chủ động của Real ngay cả khi không có bóng là mấu chốt thành công trước Bayern. HLV Carlo Ancelotti là bậc thầy của lối chơi phòng ngự mà ông gọi là “tích cực”, vì “chúng tôi không lúng túng trước sức ép giành lại bóng từ Bayern, khi mất bóng thì lập tức, hệ thống phòng ngự của Real được thiết lập chặt chẽ ngay trước khi Bayern có cơ hội khai thác sơ hở”. 

Người tiền nhiệm của Ancelotti tại Real là Jose Mourinho cũng giỏi “phòng ngự tích cực”. Mourinho đang dẫn dắt Chelsea đã hòa 0-0 trước Atletico Madrid ở lượt đi bán kết Champions League. Trận đó, The Blues chỉ giữ bóng 31% thời gian trận đấu trên sân Vicente Calderon, nhưng Atletico hiếm khi đe dọa khung thành của họ. Như vậy, 2 đội thành công ở bán kết lượt đi Champions League đều kiểm soát bóng cực ít (Chelsea, Real). Và trận lượt về, họ đang có cơ hội biến lợi thế thành hiện thực.

Ngay cả Atletico cũng thuộc diện phòng ngự tích cực. Khi gặp Chelsea bị đánh giá thấp hơn tại sân nhà Vicente Calderon, Atletico mới “bắt buộc” phải giữ bóng nhiều. Trận lượt về tại Stamford Bridge, vai trò của Atletico và Chelsea sẽ bị đảo ngược. 

Atletico chỉ cần kiểm soát 29% thời gian nhưng vẫn vượt qua Barcelona của Messi, Neymar, Xavi, Iniesta, Fabregas, Alexis Sanchez ở tứ kết Champions League. Đội quân của Diego Simeone cũng đang dẫn đầu La Liga, trên Barca. Và cả 5 lần gặp gỡ trong mùa giải 2013/14, CLB xứ Catalan đều kiểm soát bóng vượt trội so với Atletico song đều không thể giành chiến thắng.

Barca chính là đội bóng cũ mà Guardiola đã thành công vượt bậc cùng với tiqui-taca. Nhưng bây giờ, cả Barca cũng như Bayern đang thất bại với tiqui-taca và chủ trương giữ bóng nhiều. 

Guardiola cũng như ông thầy của mình là Johan Cruyff đều cho rằng “tấn công là cách phòng ngự tốt nhất, vì giữ bóng càng nhiều tức đối phương không có bóng thì sẽ không thể ghi bàn”. 

Tuy nhiên, Real, Chelsea hay Atletico đã chứng minh rằng dù chỉ cần giữ bóng chưa đầy 30% thời gian thì vẫn đủ để ghi bàn. Pha phản công chớp nhoáng của Real được Benzema chuyển thành bàn thắng vào lưới Bayern đã chứng minh cho điều đó. Tốc độ, khả năng di chuyển chiến thuật, khâu phối hợp và tính chính xác tuyệt đối đã giúp Real đánh bại Bayern, Atletico vượt qua Barca hay Chelsea vừa hạ Liverpool 2-0 ở Premier League ngay tại Anfield dù Mourinho sử dụng chiến thuật “hai tầng xe bus”. 

Bayern, Barca hay các CLB giữ bóng nhiều đang đau đầu vì khi mất bóng, họ không biết cách ứng phó kịp thời trước tốc độ và nghệ thuật phản công của đối phương. Tiqui-taca một thời là đỉnh cao, nhưng bây giờ Bayern đã thấm thía câu “núi này cao còn có núi khác cao hơn”.