“Hồi quang phản chiếu” là một thuật ngữ chúng ta thường thấy trong y khoa. Một bệnh nhân kiệt quệ sắp chết, bỗng dưng tỉnh táo lạ thường. Đấy chỉ là lúc sự sống đột ngột trở lại với họ, trước khi họ ra đi vĩnh viễn.  

Mùa giải này, Barca là một con bệnh trầm kha khi tất cả cầu thủ của họ đều lần lượt có những giai đoạn sa sút về mặt phong độ. Và chiến thuật “dồn hết cho tuyến đầu” của Luis Enrique, vốn từng giúp Barca giành cú ăn ba trong mùa 2014/15, nay đã không còn phát huy tác dụng. Khi “bệnh nhân” Barca thực sự đã vô phương cứu chữa, “bác sĩ” Luis Enrique bước ra ngoài và tuyên bố: “Chúng tôi đã cố gắng hết sức”. Thế nhưng ngay sau tuyên bố của Enrique, Barca bỗng dưng hồi sinh. Ta thấy cửa ăn ba của họ sáng sủa trở lại. Ta tự trách mình sao quá vội vàng phán xét đội bóng vĩ đại ấy.

Thế nhưng sự hồi sinh bất chợt của Barca, đỉnh cao là cú ngược dòng phi thường trước PSG, thực sự chỉ là “hồi quang phản chiếu”. Con cá kình Barca quẫy mạnh lần cuối cùng, trước khi sa vào mảnh lưới khổng lồ của số phận.

Từ sau đêm huyền diệu ở Nou Camp, Barca đã thua 3 trận đấu, 2 ở La Liga và 1 trước Juventus vừa qua. Họ quay trở về với xuất phát điểm trước cuộc hồi sinh: một tập thể đang mất dần sức sống và không có cách nào cứu vãn. “Thực ra Barca không chơi tồi hơn, họ vẫn thế thôi, chỉ là chúng tôi đã hay hơn họ,” Dani Alves phát biểu.

Hậu vệ người Brazil không sai. So với trận chung kết Champions League năm 2015, Barca chỉ có lùi, trong khi Juve lại ngày càng tiến bộ. Hàng thủ của Juve như thứ rượu vang tuyệt hảo, càng để lâu lại càng ngon hơn. Họ mất những tiền vệ xuất chúng như Andrea Pirlo, Arturo Vidal, nhưng bù lại đã có một Sami Khedira ở đỉnh cao phong độ và một Miralem Pjanic có những quả tạt cong vồng chuẩn xác như David Beckham ngày trước. Đấy là chưa kể một Paulo Dybala tràn đầy hứa hẹn.

Barca đã đi trọn vòng xoay thành công cùng Pep Guardiola. Luis Enrique thực chất cũng chỉ giúp họ lóe sáng thêm một lần nữa trước khi tắt hẳn. Victor Valdes, Xavi và Carles Puyol đã rời đội. Andres Iniesta đã 33 tuổi, Lionel Messi chuẩn bị bước sang tuổi “băm”, cơn lốc bên cánh phải năm nào Daniel Alves cũng không còn ở đó.

“Hồi quang phản chiếu” kỳ thực bắt nguồn từ kinh Phật. Hồi tức là “quay lại”, Quang tức là “ánh sáng”, Phản chiếu tức là “Soi ngược trở lại”. Hồi quang phản chiếu, giải thích theo chữ nghĩa tức là để ánh sáng quay ngược lại soi chiếu chính mình.

 

Trong kinh Lăng Nghiêm có câu truyện sau.

Đức Phật đưa tay lên hỏi ngài A-nan thấy không, A-nan đáp thấy. Rồi Phật để tay xuống, hỏi thấy không. Ngài A-nan đáp không thấy. Phật liền trách A-nan bỏ mình theo vật. Tất cả chúng ta đều phóng sáu giác quan của mình ra bên ngoài, luôn phân tích, chia sẻ, phán xét mọi thứ. Càng phân tích nhiều thì càng quên mình chừng ấy. Thế nên mắt vừa thấy vật thì bảo thấy, khi vật không còn thì bảo là không thấy, vì ta mải mê để ánh sáng đuổi theo vật. Có vật thì có mình, mất vật thì cũng mất mình.

“Hồi quang phản chiếu” chính là soi ánh sáng ngược trở lại mình. Câu chuyện Phật giáo này vừa xa vời, nhưng vừa thật gần gũi.

1 năm sau ngày mất của Johan Cruyff, có bao giờ các cule giật mình tự hỏi: suốt mấy năm qua, vì cố duy trì thành công, có khi nào họ đã quên mất nhìn lại chính mình, để thấy họ đã từ bỏ bản ngã của mình nhanh đến thế nào...