Kể từ khi còn là cầu thủ, Kiatisak Senamuang đã được tiếp xúc với lối đá ban bật, kỹ thuật và đề cao tính đồng đội. Đó là triết lý vốn tồn tại từ lâu tại xứ chùa Vàng khi người Thái nhận ra thể hình không phải là thế mạnh lý tưởng để họ vận dụng vào lối chơi, nhất là khi so sánh với cầu thủ các nước thuộc khu vực châu Âu hay Đông Á. Lối chơi ấy tiếp tục được giữ vững, thậm chí được nâng lên ở một tầm cao mới khi Kiatisak đồng ý đảm nhận vị trí HLV trưởng U23 Thái Lan rồi sau đó là ĐTQG đất nước này. Chỉ trong vòng chưa đầy 3 năm dưới triều đại Zico Thái, bóng đá xứ chùa Vàng nhanh chóng trở lại đỉnh cao khu vực. Thậm chí họ đang vươn mình đến tầm cỡ châu lục và thế giới. 

Thành công của Thái Lan đến từ đâu? Tất nhiên công đầu tiên thuộc về Kiatisak khi chiến lược gia 42 tuổi đã thổi vào hồn khí đội tuyển quốc gia một lối đá ban bật, giàu tính kỹ thuật và đề cao tính đồng đội – điều vốn tồn tại trong triết lý bóng đá Thái trước kia.

Nhưng để có thể thành công với lối chơi ấy, Kiatisak cũng cần có những cầu thủ phù hợp cho ý đồ của mình. Sau một thời gian sàng lọc nghiên cứu, ông chọn ra một bộ khung ưng ý nhất cho đội Olympic Thái Lan chinh chiến ở ASIAD 17. Và kể từ đó, dựa vào bộ khung ấy, HLV Kiatisak tiếp tục thi đấu ở SEA Games rồi sau đó là AFF Suzuki Cup và gần nhất chính là vòng loại thứ 2 World Cup 2018 khu vực châu Á. Tất nhiên ở mỗi lần tập trung, Kiatisak cũng có những sàng lọc để có được những miếng ghép tốt nhất cho hệ thống mà mình đã dày công xây dựng. Nhưng những hạt nhận trong lối chơi ấy vẫn được tin tưởng. Đó là Chanathip Songkrasin, Tristan Đỗ, Theerathon Bunmathan hay Adisak Kraisorn, Pokklaw A-Nan…

Việc hình thành một bộ khung nhất định giúp Kiatisak không phải mất quá nhiều thời gian cho việc định hình lối chơi trong mỗi lần hội quân trở lại. Bởi các cầu thủ đã quá hiểu nhau và quá quen với triết lý đề cao tính đồng đội của Zico Thái. Và cũng vì vậy mà những đợt tập trung của người Thái không cần quá dài. Họ chỉ cần khoảng thời gian 1 tuần để khớp nối, thống nhất thành một hệ thống hoàn chỉnh với linh hồn là triết lý của Kiatisak. 

Một nghịch lý trong cách tuyển quân của HLV Kiatisak đó là ông lựa chọn con người phù hợp với lối chơi của ông chứ không nhìn vào phong độ mà đội bóng các cầu thủ đó thi đấu. Đối với Zico Thái, một cầu thủ tốt trong tập thể tồi vẫn có giá trị nếu như anh ta có thể phục vụ tốt trong hệ thống của ông. Chẳng nói đâu xa, BEC Tero Sasana hiện đang thi đấu tệ hại khi xếp thứ 14 với khoảng cách chỉ hơn vị trí xuống hạng vỏn vẹn 3 điểm. Nhưng đây lại là CLB đóng góp số lượng cầu thủ cho ĐTQG nhiều nhất ở lần tập trung vừa qua với 5 gương mặt, trong đó tiêu biểu là Chanathip, Tristan Đỗ hay Tanaboon Kesarat…, hơn hẳn các CLB top đầu ở giải Thai Premier League như Muangthong United hay Buriram… Bởi đơn giản đó là các cầu thủ phù hợp với triết lý của ông.

Ngoài ra, HLV Kiatisak cũng không chú trọng vào những cái tên quá nổi tiếng hay được đông đảo người dân Thái Lan hâm mộ. Hai trường hợp tiêu biểu nhất đang bị phớt lờ chính là Charyl Chappuis và Teerathep Winothai. Cả hai dù đang nằm trong top các cầu thủ được trả lương cao nhất ở Thai Premier League và đều là các tên tuổi được đông đảo cô gái Thái Lan mến mộ nhưng khi lối chơi không phù hợp với HLV Kiatisak, họ cũng phải chấp nhận ngồi chơi xơi nước. Cũng cần phải nói thêm đến trường hợp của Chappuis là hiện tại anh đang phải chống chọi với hàng loạt các chấn thương xảy đến với mình thời gian qua. Tuy nhiên về yếu tố chuyên môn, cầu thủ có biệt danh “Ronaldo Thái Lan” cũng không duy trì được phong độ và sự ăn rơ với lối chơi mà Kiatisak xây dựng như thời điểm AFF Suzuki Cup 2014 nữa. 

Nhìn vào cách tuyển quân của Kiatisak, chúng ta có thể thấy có những nét tương đồng với HLV Toshiya Miura. Với triết lý thi đấu phòng ngự phản công, đề cao thể lực và sức mạnh, ông thầy Nhật Bản cũng lựa chọn cho mình cầu thủ phù hợp hệ thống ấy, với xuất phát điểm là ASIAD 17 – giải đấu mà chúng ta lần đầu tiên trong lịch sử góp mặt tại tứ kết.

Xuyên suốt từ ASIAD 17, AFF Suzuki Cup, vòng loại U23 châu Á, SEA Games 28 rồi nay là vòng loại World Cup 2018, HLV Miura vẫn trung thành với triết lý phòng ngự phản công của mình. Những cái tên mà ông đặt niềm tin cho bộ khung ấy là Quế Ngọc Hải, Bùi Tiến Dũng, Võ Huy Toàn, Hồ Ngọc Thắng, Nguyễn Huy Hùng, Ngô Hoàng Thịnh, Đỗ Duy Mạnh hay Nguyễn Công Phượng,…

Cũng như Kiatisak, HLV Miura không quá chú trọng việc các CLB hay cầu thủ ấy thi đấu thế nào tại V.League mà ông dựa trên mức độ phù hợp trong phong cách thi đấu của anh ta so với hệ thống của mình ra sao để mà chọn lựa. Võ Huy Toàn và Hồ Ngọc Thắng chưa hẳn đã chơi ấn tượng trong màu áo SHB Đà Nẵng nhưng vẫn được chiến lược gia Nhật Bản tin tưởng. Trong khi đó, một số cầu thủ chơi khá nổi bật tại V.League như Quốc Phương (Thanh Hóa), Anh Đức (B.Bình Dương)... lại chưa thể lọt vào mắt xanh của thầy Miura. Bởi lối chơi, thể lực hay phong cách của họ chưa phải là cái gu của chiến lược gia sinh năm 1963 tìm kiếm. 

Triết lý của HLV Miura và Kiatisak là hoàn toàn khác nhau nhưng phong cách chọn người, xuất phát điểm và lộ trình tuyển chọn của cả hai lại có những điểm tương đồng. 

Vậy đặt câu hỏi tại sao ĐT Việt Nam trong tay HLV Miura vẫn chưa thể vươn xa như những gì Kiatisak làm đươc với bóng đá Thái? Câu trả lời được anh Huỳnh Trí Thiện – nghiên cứu sinh ngành Quản lý thể thao tại Thái Lan chia sẻ: “Theo tôi, Kiatisak được sự ủng hộ rất lớn từ các CLB của Thai Premier League khi một nửa trong số đó áp dụng lối chơi kỹ thuật giống như những gì mà Kiatisak đang làm với ĐT Thái Lan. Bên cạnh đó còn là sự phát triển của giải Thai Premier League (đào tạo trẻ, cơ sở vật chất, sân bãi, kinh tế, sự cạnh tranh của các đội bóng…)”. 

Việc các CLB ở Thai Premier League có sự đoàn kết và hỗ trợ tốt với ĐTQG là cơ sở để kiến trúc sư trưởng Kiatisak có thể hoàn thiện bộ khung và triết lý của mình. Bên cạnh đó, Zico Thái cũng đã nằm lòng phong cách và những đặc trưng riêng của Thái Lan. Trong khi với HLV Miura, khoảng thời gian hơn 1 năm nắm quyền ĐT Việt Nam là chưa đủ để ông có thể vận hành một cách nhuần nhuyễn lối chơi phòng ngự phản công ưa thích của mình. Ông thầy Nhật Bản rõ ràng vẫn cần được trao thêm thời gian và cơ hội để xây đắp cho triết lý của mình bên cạnh những yếu tố khách quan như sự phát triển của các CLB, chất lượng V.League được nâng cao hay các lò đào tạo trẻ được đẩy mạnh theo một triết lý xuyên suốt, giống như những gì mà Thái Lan đã và đang thực hiện trong những năm qua.  

Tuy nhiên bên cạnh đó, chiến lược gia Nhật Bản cũng cần đặt ra một câu hỏi cho riêng bản thân mình là liệu triết lý mà ông sử dụng đã thực sự phù hợp với những thế mạnh, thể chất của các cầu thủ Việt Nam đang có trong tay?