Xoay quanh vụ việc này là cả một quá trình điều tra kéo dài 2 năm đằng đẵng, những mâu thuẫn nội bộ và các câu hỏi đến này vẫn còn chưa còn nằm trong bóng đen bí mật.
Ai là những người liên quan?
Năm 2011, Chủ tịch FIFA – Sepp Blatter đã phát biểu đanh thép trong cuộc họp báo tại Zurich rằng sẽ không có tham nhũng trong nội bộ tổ chức bóng đá cao nhất thế giới. Để chứng thực cho lời nói của mình, ông quyết định bổ nhiệm Michael Garcia phụ trách Ban Điều tra trong Hội đồng Đạo đức. Song song với đó, thẩm phán người Đức, Hans-Joachim Eckert được chỉ định đứng đầu Ban Xét xử.
Nhiệm vụ của Garcia chính là thâm nhập điều tra về chuyện có hay không scandal hối lộ, tham nhũng trong nội bộ FIFA. Và ông nhanh chóng bắt tay vào công việc, theo đuổi đến cùng sự việc trong suốt hơn 2 năm qua.
Garcia khẳng định quyết định của FIFA không phản ánh đúng những sự thật và kết luận chi tiết có trong báo cáo
Điều gì đã xảy ra?
Garcia bắt đầu điều tra tất cả 9 trường hợp cùng 11 quốc gia tham gia tranh cử quyền đăng cai World Cup 2018 và 2022. Ông đã đi dọc thế giới, tìm hiểu, thu thập thông tin từ những cá nhân có liên quan; kêu gọi nhân chứng cũng như tích góp bằng chứng.
Tháng 9 vừa qua, Garcia đã chuyển về bản báo cáo liên quan đến tham nhũng và sự câu kết trong quá trình tham gia tranh cử quyền đăng cai World Cup của một số cá nhân.
Báo cáo của Garcia đề cập đến việc Nga không cung cấp đầy đủ bản sao lưu các email họ sử dụng trong toàn bộ quá trình vận động đăng cai World Cup 2018 và cho rằng Nga đã hủy các máy tính họ sử dụng để soạn thảo, gửi và nhận hồi đáp các email đó.
Qatar thì bị cho là gian lận dưới hình thức hối lộ mua phiếu bầu. Người bỏ tiền ra mua phiếu là Hoàng thân Mohamed bin Hammam, người từng làm đến chức phó Chủ tịch FIFA. Bin Hamman bị cáo cuộc đã bỏ tiền để mua phiếu của Reynald Temarii - Chủ tịch Liên đoàn bóng đá châu Đại Dương (OFC).
Việc Nga giành quyền đăng cai World Cup 2018 cũng có nhiều hoài nghi tiêu cực
Thế nhưng bất ngờ thay FIFA tuyên bố báo cáo của Garcia cho thấy quy trình xin đăng cai World Cup 2018 và 2022 của Nga và Qatar là hợp lệ.
Tuyên bố của FIFA là thực sự khiến Garcia bị sốc. “Quyết định của hội đồng thẩm định FIFA có hàng loạt nội dung không tương thích, không phản ánh đúng những sự thật và kết luận chi tiết có trong báo cáo của nhóm điều tra. Tôi sẽ khiếu nại việc này lên Ủy ban Khiếu nại FIFA", Garcia nói với kênh Sky Sports.
Việc ông không hài lòng với kết luận từ FIFA cũng nhận được sự chia sẻ từ một nhân vật có tiếng nói trọng lượng khác là phó Chủ tịch FIFA Jim Boyce. Ông này cho rằng để sáng tỏ những thắc mắc, FIFA nên công bố càng cụ thể càng tốt bản báo cáo mà Garcia nộp lên.
Quan điểm của Boyce hoàn toàn đối lập với tuyên bố của Eckert, người từng nói rằng FIFA không có đủ năng lực và tư cách pháp nhân để công bố toàn bộ nội dung bản báo cáo.
Quy trình vận động đăng cai World Cup 2022 của Qatar bị cho là có "mùi"
Ai là người có lỗi?
Garcia đã yêu cầu báo cáo của mình cần được công khai với nội dung chi tiết. Song Eckert lại không đồng ý như vậy.
Nguyên do của việc bất đồng này có lẽ bắt nguồn từ việc cả hai xuất thân từ những đất nước có nền pháp lý khác nhau. Với Mỹ, mọi thứ cần rõ ràng công khai trong khi ở Đức vẫn có những quy định liên quan đến bí mật của đối tượng đề cập.
Điều gì sẽ xảy ra?
Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đang xem xét mở rộng cuộc điều tra tham nhũng của FIFA mà họ đã tiến hành từ 3 năm qua. Đặc biệt là khi Garcia lên tiếng ám chỉ việc tổ chức quyền lực bóng đá cao nhất thế giới không phản ánh đúng sự thật và kết luận trong bản báo cáo.
Hans-Joachim Eckert cho rằng FIFA không có đủ năng lực và tư cách pháp nhân để công bố toàn bộ nội dung bản báo cáo
Trước đó, cựu giám đốc điều hành FIFA, Chuck Blazer đã cung cấp một số thông tin cũng liên quan rất đáng chú ý. Blazer cho biết ông từng sử dụng một máy ghi âm nhỏ để thu lại các cuộc trò chuyện giữa các quan chức trong chuyến thăm London mùa hè năm 2012.
Và với các thông tin mà Garcia thu thập được về sai phạm trong quá trình tranh cử quyền đăng cai World Cup 2018, 2022; FBI sẽ có thêm nhiều bằng chứng hơn để củng cố kết luận của họ về những điều khuất tất đang tồn tại trong lòng FIFA.