Làm sao để một đội tuyển quốc gia có thể thành công ở đấu trường khu vực, châu lục hay cao hơn là thế giới? Đó không thể chỉ dựa vào mỗi khả năng thao lược tài ba của huấn luyện viên trưởng hay một số những ngôi sao để làm nên chiến thắng. Bóng đá Thái Lan từng nếm trải điều đó. Và cũng nhờ vậy mà họ hiểu rằng chỉ có một sự phát triển một cách toàn diện mới giúp bóng đá xứ chùa vàng phát triển vững vàng và có chiều sâu.

Năm 2002, World Cup được tổ chức tại Nhật Bản và Hàn Quốc. Khi ấy, Thái Lan đang là ông vua của bóng đá Đông Nam Á nhưng trên bình diện châu lục, họ vẫn còn ở một đẳng cấp quá xa so với những ông lớn đến từ Đông và Tây Á. Mục tiêu sẽ tham dự VCK World Cup 2018 lúc bấy giờ của người Thái bị nhận những tiếng cười dè bỉu. 

Và thực tế, suốt 10 năm sau đó, họ rơi vào một giai đoạn quá độ theo chu trình hình sin. Đội tuyển quốc gia trắng tay ở Đông Nam Á. Giải VĐQG bị cho là nhàm chán, thậm chí nhiều trận đấu còn rơi vào tình cảnh số khán giản ít hơn cả số lượng cầu thủ 2 đội. Những gương mặt xuất ngoại và được tập huấn ở Man City hay Atletico Madrid cũng như những thuyền trường có CV (hồ sơ) siêu đẹp như Peter Reid, Bryan Robson hay Winfried Schaefer đều không mang lại thành công cho đội tuyển Thái Lan. 

Thế nhưng, sau 10 năm, Thái Lan đã có một bước nhảy vọt mà có lẽ ngay cả những nền bóng đá châu Âu như Italia, Anh hay Hà Lan cũng phải ngẫm ngợi. Sự xuất hiện của kiến trúc sư trưởng Kiatisak, lối chơi “xương sống” mang tên Tik-tok cùng những cầu thủ trẻ hợp gu đã mang đến một diện mạo khác biệt hoàn toàn từ cấp độ U23 cho đến ĐTQG. 

Năm 2013, đoàn quân trẻ của Zico Thái vô địch SEA Games. Một năm sau, lực lượng đó lọt vào top 4 đội mạnh nhất ASIAD ở Incheon, Hàn Quốc trước khi đánh dấu trở lại vị thế ông vua khu vực. 

Chưa dừng lại ở đó, năm 2015, Thái Lan vô địch SEA Games và trở thành 1 trong 2 đội duy nhất của Đông Nam Á (cùng với Việt Nam) lần đầu tiên tham dự VCK U23 châu Á trong lịch sử. Ấn tượng hơn cả, bằng lối chơi Tik-tok đẹp mắt, Thái Lan kết thúc vòng loại thứ 2 World Cup 2018 khu vực châu Á với ngôi nhất bảng F đầy thuyết phục để qua đó trở thành 1/12 đội tranh 4 suất rưỡi tham dự đấu trường thế giới ở Nga. Đó là lần đầu tiên sau 14 năm, Thái Lan mới có thể làm được điều này. 

Một mình Kiatisak sẽ không thể làm được như vậy. Lứa cầu thủ mà ông đang sở hữu với những “Messi Thái” – Chanathip Songkrasin, Sarach Yooyen hay Charyl Chappuis… cũng sẽ không thể tài năng như thế nếu không được tập luyện và thi đấu ở các giải trẻ cũng như Thai Premier League. 

Năm 2007, bóng đá Thái Lan chứng kiến một thay đổi mang tính bước ngoặt khi xây dựng mô hình hoạt động và phát triển theo giải Ngoại hạng Anh. 9 năm sau, Thai Premier League trở thành một trong những giải đấu chuyên nghiệp và hấp dẫn nhất châu Á, với khoản thu nhập tăng từ mùa giải này tới mùa giải sau. 

Theo BXH các CLB tháng 3/2006 (footballdatabase), hai đội bóng của Thái Lan là Muangthong United và Bruriam United lần lượt xếp thứ 15 và 19 châu Á, không kém cạnh là bao so với những đại gia của Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản hay Uzbekistan. Điều đó đủ để thấy rằng, Thai Premier League không chỉ hấp dẫn trên khía cạnh thương mại mà đó còn là giải đấu có chất lượng chiều sâu đủ để cho ra lò những cầu thủ chất lượng cho ĐTQG. 

Song song với sự phát triển ở tầm quốc gia, Thái Lan cũng vươn ra ngoài biên giới để hợp tác với những CLB tại châu Âu. Sau trường hợp tiên phong của nguyên Thủ tướng Thái Lan là Thaksin Shinawatra khi đầu tư vào Man City năm 2008 thì lần lượt sau đó, những tập đoàn như Singha, Thai Beverage hay Thai Prime cũng lần lượt đổ tiền vào M.U, Chelsea, Everton hay AC Milan. 

Nhưng ấn tượng hơn cả chính là thương vụ mang tên Leicester City mà tập đoàn King Power bỏ vốn. Sự thăng hoa đến kỳ lạ của The Foxes mang đến nhiều cơ hội và tham vọng cho bóng đá xứ chùa vàng.

16 tài năng trẻ thuộc độ tuổi từ 16 đến 17 được lựa chọn tập huấn ở lò đào tạo trẻ Leicester . Thậm chí, họ còn phấn đấu cho mục tiêu tập luyện dài hạn tại Leicester City và xin Visa với tham vọng có thể thi đấu cho các đội bóng châu Âu trong tương lai gần. Và đó cũng là mong muốn để người Thái hy vọng có thể chinh phục giấc mơ World Cup 2026. 

Trên trang Fourfourtwo phiên bản Thái Lan, các chuyên gia bóng đá của đất nước này đã chỉ ra 10 lời khuyên để bóng đá xứ chùa vàng phát triển bền vững. Một trong những số đó chính là hiện thực hóa “giấc mơ World Cup 2026” bằng lứa U16 vốn đang được đào tạo ở châu Âu cũng như giải quốc nội hiện tại. 

Không thể phủ nhận lứa cầu thủ bây giờ như Chanathip, Yooyen hay Chappuis rất tài năng song để họ chinh phục mục tiêu World Cup trước mắt thật sự là không dễ. 

Người Thái không bay bổng. Họ định hướng chiến lược một cách thực tế. Và lộ trình tương lai sẽ là hướng đến những giải U17, U20 thế giới với kết quả cao nhằm làm tiền đề cho độ chín trong giấc mơ World Cup 2026. 

Sự thực dụng nữa của bóng đá Thái Lan không chỉ dừng lại như vậy. Bên cạnh việc tranh thủ đối đầu với những đội bóng mạnh nhằm tăng cường thứ hạng FIFA và nâng cao trình độ thi đấu cho các cầu thủ thì họ cũng đặt trọng tâm rõ ràng ở những giải đấu sắp tới cũng như lối chơi xây dựng cho toàn đội.

Không phải ngẫu nhiên mà có thông tin người Thái buông AFF Suzuki Cup, đấu trường mà họ đã vô địch tới 4 lần. Bởi khi ấy cũng gần trùng với thời điểm chuẩn bị cho vòng loại cuối cùng World Cup 2018 – đấu trường mà họ đang tìm kiếm hy vọng để làm nên một bước nhảy vọt đáng gờm.

Một điều đáng chú ý nhất trong lời khuyên của các chuyên gia bóng đá Thái Lan chính là về lối chơi. Họ sẵn sàng thay đổi lối chơi Tik-tok, phối hợp nhanh theo từng nhóm nhỏ để triển khai tấn công vốn gây phấn khích cho người hâm mộ bằng cách đá phòng ngự phản công nhằm giúp người Thái có thể đối đầu với những đội “chiếu trên” của châu lục và thế giới. 

“Nếu so với thành công của những đội bóng nhỏ như Hy Lạp tại Euro 2004 hay Costa Rica ở World Cup 2014 thì có những thời điểm Thái Lan phải cần đến chiến thuật phòng thủ hiệu quả để giành kết quả tốt chứ không chỉ thi đấu làm hài lòng người hâm mộ”. 

Lối chơi đẹp mắt có thể làm cổ động viên sướng mắt. Nhưng một lối chơi hiệu quả mới có thể đưa nền bóng đá quốc gia ấy hướng đến thành công. Người Thái đã bắt đầu linh hoạt trong suy nghĩ và tư duy để hướng đến mục tiêu chinh phục giấc mơ World Cup.