Tài năng của Mourinho trên băng ghế chỉ đạo là không thể phủ nhận. Trong vòng hơn một thập niên qua, ông cầm quân ở đâu là đội bóng ấy có danh hiệu. Mourinho là chiến lược gia duy nhất đã đăng quang ở cả 3 giải đấu Premier League, La Liga và Serie A. Ông cũng 2 lần giành chức vô địch Champions League với hai CLB khác nhau.

Thế nhưng, thời gian gần đây, danh tiếng và vị thế của nhà cầm quân người Bồ Đào Nha đang có chiều hướng đi xuống. Cả hai lần chia tay gần nhất với đội bóng mà mình dẫn dắt, Mourinho đều ra đi trong thế bị ruồng rẫy. Nó khác xa với cách ông ngẩng cao đầu rời Porto và Inter với tư thế kẻ chiến thắng trong quá khứ.

Hơn một thập kỷ qua, Mourinho luôn nằm trong số những chiến lược gia hàng đầu của bóng đá châu Âu. Ông là thuộc hàng ngũ HLV được săn đón nhất, hưởng lương cao nhất, giành nhiều danh hiệu danh giá nhất… Thế nhưng, Mourinho giờ đây lại bước vào ngày sinh nhật lần thứ 53 với tư thế một kẻ thất nghiệp.

Trong nghề HLV, tuổi tác đóng vai trò quan trọng. Các chiến lược gia cần thời gian khá dài để tích lũy kiến thức chuyên môn, cũng như kỹ năng quản lý đội bóng và ứng biến với truyền thông. 53 tuổi thường là cái ngưỡng để một nhà cầm quân bước vào độ chín của sự nghiệp. Ở độ tuổi đó, Arsene Wenger mới chỉ giành được 2 chức vô địch Premier League, 2 FA Cup cùng Arsenal để mở ra tương lai đầy hứa hẹn. Tương tự, huyền thoại Alex Ferguson kỷ niệm sinh nhật thứ 53 khi Man United mới chỉ 2 lần đăng quang tại Premier League.

Xu hướng “gừng càng già càng cay” còn đúng với hàng loạt HLV khác như Carlo Ancelotti, Manuel Pellegrini, Vicente del Bosque… Nhưng Mourinho là trường hợp đặc biệt như chính biệt danh của ông. Càng lớn tuổi, sự nghiệp của nhà cầm quân người Bồ Đào Nha càng có dấu hiệu xuống dốc. 

Từ năm 2010 trở về trước có thể xem như là giai đoạn thăng tiến trong nghề nghiệp của Mourinho. Trải qua Porto, tới Chelsea, rồi Inter. Ở đâu Mourinho cũng được nhìn nhận như nhân vật cải cách, đưa thành công về cho đội bóng mà mình dẫn dắt. Trong khoảng thời gian từ năm 2003 đến 2010, Mourinho giành được 17 danh hiệu, trong đó có 2 chức vô địch Champions League.

Trung bình mỗi mùa giải, ông nhận 2,4 chiếc cúp. Nhưng kể từ Hè 2010 đến nay, Mourinho chỉ còn nhận được 1 chiếc cúp mỗi mùa giải. Đây là giai đoạn tên tuổi của ông gắn liền với vô số thị phi và rạn nứt nơi hậu trường.

NỘI DUNG SẼ XUẤT HIỆN TẠI ĐÂY Độ cao sẽ thay đổi tùy theo nội dung đã xuất bản

Mourinho thuộc mẫu HLV “chín” sớm. Nhưng ông không sở hữu những tố chất để phát triển sự nghiệp của mình theo hướng dài hạn như huyền thoại Alex Ferguson. Từ trước tới nay, Mourinho chưa ở lại đội bóng nào quá 3 năm. Điểm mạnh nhất của ông là có thể giúp một CLB lột xác trong thời gian ngắn.

Thường thì vào năm thứ hai, Mourinho sẽ đem về những danh hiệu lớn. Nhưng để có được điều đó, đội bóng mà chiến lược gia người Bồ Đào Nha dẫn dắt thường phải trả cái giá khá đắt. 

Bí quyết huấn luyện của Mourinho từng được chiến lược gia lão làng Fabio Capello phân tích: “Mourinho là một nhà cầm quân giỏi. Nhưng anh ta thường vắt kiệt sức lực của các học trò sau một năm rưỡi đến hai năm”. Những gì mà Capello đề cập hoàn toàn có cơ sở. Tình trạng sa sút của tất cả các trụ cột Chelsea mùa giải này là minh chứng cho điều đó. Thậm chí, ngay cả khi Chelsea đã thay tướng, phong độ và thể lực của các cầu thủ vẫn chưa được phục hồi.

Thành công của Mourinho được xây dựng dựa trên việc đốt cháy tương lai để phục vụ cho mục tiêu trước mắt. Đấy cũng là nguyên nhân mà Man United bỏ qua chiến lược gia người Bồ Đào Nha, để chọn David Moyes kế nhiệm huyền thoại Alex Ferguson. Nhưng thật oái oăm, M.U giờ đây lại là điểm đến tiềm năng nhất của Mourinho.

Mourinho luôn thể hiện sự ngưỡng mộ đối với sân Old Trafford. Nhưng điều đó không có nghĩa sự kết hợp giữa họ sẽ giúp cả hai trở lại đỉnh cao. Quỷ đỏ hiện nay đang khủng hoảng dưới sự chèo lái của HLV Louis van Gaal, với thất bại cả về mục tiêu ngắn hạn lẫn dài hạn. Động thái hướng tới Mourinho chỉ mang tính chất giải quyết những khó khăn trước mắt. Tuy nhiên, cá tính cùng phong cách huấn luyện của Người đặc biệt sẽ là trở ngại lớn trên con đường cả hai tìm đến kết hợp với nhau.