Nghe qua tiêu đề, hẳn không khó để đoán ra nội dung. Đó là bộ phim tài liệu nói về Barcelona dưới sự dẫn dắt của HLV Pep Guardiola. Đội bóng đã thiết lập đế chế với 14 danh hiệu lớn nhỏ. Trong đó có 2 Champions League và 3 La Liga chỉ trong 4 mùa giải.

Tên phim được lấy nguyên văn từ phát biểu của Pep, trong lúc ông say sưa nói về lối chơi của đội bóng xứ Catalan. Câu từ phát ra với nhịp điệu ma mị, đúng những gì diễn ra trên sân cỏ. Thứ ma mị đó vẫn thường được gọi là tiqui-taca nhưng thực ra tiqui-taca chỉ là lớp nước sơn bóng bẩy bên ngoài. Chất liệu để tạo ra thứ ma mị đó phức tạp hơn nhiều.

Để minh định, hãy nghe chính Guardiola chia sẻ trong cuốn tự truyện Pep, những điều bí mật: "Tôi ghét cách chuyền bóng quẩn quanh, thứ gọi là tiqui-taca đó. Nó chẳng có mục đích gì cả, rác rưởi mà thôi. Hãy ngấm vào máu nhé. Tôi ghét tiqui-taca. Nó vô dụng". 

"Thực chất, Barca không hề chơi tiqui-taca. Đó chỉ là câu chuyện được dựng lên. Đừng tin điều đó. Chẳng có cái quái gì để nói về tiqui-taca cả”, ông nhấn mạnh. Vậy, Barca dưới thời Guardiola sử dụng lối chơi gì? Hãy nghe Pep chia sẻ: "Barca cố gắng khiến đối phương quá tập trung về một phía, để rồi tung đòn kết liễu ở phía ngược lại”.

Nói đơn giản, lối chơi Pep áp dụng tại Barca là Juego de Posicion (Positional Play và tạm dịch là Định hướng vị trí). Lối chơi này đòi hỏi việc tạo áp lực cường độ cao khiến hàng thủ đối phương xô lệch rồi xuyên phá vào vị trí mỏng manh và xô lệch nhất. 

Tất nhiên, đây mới chỉ là khái niệm mang tính tổng quát. Để tạo dựng nên con quái vật Barca, Pep còn cần đến rất nhiều chất liệu khác. Chất liệu mang ý nghĩa tiên quyết dĩ nhiên là con người. Barca giai đoạn 2008-2012 được tận hưởng một thế hệ trác tuyệt do chính lò đào tạo đội bóng sản sinh. 

"2 lần vô địch Champions League, chúng tôi đi tới đỉnh cao với 7 cầu thủ từ La Masia, như Xavi, Iniesta, Valdes...", Pep thừa nhận. Đó là những cầu thủ không chỉ có tài năng xuất chúng mà còn thấm đẫm triết lý của CLB. Triết lý ấy được tạo nên bởi Johan Cruyff, một nhà hiền triết đúng nghĩa của bóng đá thế giới. 

“Kỹ thuật nghĩa là chuyền bóng với tốc độ hợp lý vào đúng chân thuận của đồng đội”, “Trong các đội bóng, thủ môn chính là cầu thủ tấn công đầu tiên và tiền đạo là cầu thủ phòng ngự đầu tiên”, “Nếu có bóng hãy mở rộng không gian chơi bóng lớn nhất có thể, nếu không bóng thu hẹp không gian chơi bóng càng nhỏ càng tốt”, những phát ngôn của Cruyff chẳng phải là lối chơi Barca thời Guardiola áp dụng đó sao?!

Và bên cạnh triết lý là sự ăn ý nhờ nhiều năm sát cánh bên nhau. Ngôi sao có thể mua được bằng tiền nhưng sự ăn ý thì không thể. Thế nên Guardiola nhấn mạnh: "Đó là sự kết hợp của những ngôi sao đã chơi bóng với nhau 7 đến 8 năm, điều chỉ xảy ra một lần trong đời". Và ông không quên tri ân người thầy vĩ đại: “Cruyff giúp chúng tôi hiểu sự khác biệt của thắng và thua trong bóng đá. Ông ấy khiến chúng tôi yêu thích bộ môn này”.

Phân tách sâu hơn, ngoài khái niệm tổng quát là lối chơi Định hướng vị trí, Pep là con nghiện sự kiểm soát. Ông kiểm soát từng chi tiết nhỏ nhất trên sân, đồng nghĩa luôn muốn giành thế chủ động và áp đảo đối phương. Và để chiếm thế chủ động và áp đảo, cách tốt nhất là giữ thật chặt bóng trong chân (khi có bóng, ít nhất không có nguy cơ bị tấn công).

Và để giữ bóng, cách tốt nhất là triển khai bóng ngay từ phần sân nhà, với những đường chuyền quãng ngắn, những đường chuyền có xác suất hỏng cực thấp. Tại Barca, Pep sở hữu những nhân tố để chơi bóng theo cách ban chuyền đó, với sự ăn ý, khả năng ban chuyền, khai thác không gian và rê dắt. 

Busquets là bậc thầy một chạm, Xavi chuyền bóng bền bỉ và ổn định không ai sánh được, Iniesta mỗi khi có bóng thì không ai phân biệt được đâu là bóng, đâu là Iniesta và Messi đơn giản là quái vật. 4 cầu thủ này tạo thành viên kim cương theo cả nghĩa bóng lẫn nghĩa đen trên vương miện của gã khổng lồ xứ Catalan. 

Họ giúp Barca triển khai một cách thành thục lối đá Định hướng vị trí, khiến đối phương quay cuồng bởi những pha ban bật tí tách để rồi chinh phục mọi danh hiệu cao quý nhất. Tóm lại, một lứa cầu thủ xuất chúng và thấm đẫm triết lý thâm sâu, một chiến lược gia tài năng và nhiệt huyết đã tạo nên một thế hệ xoay chiều bánh xe lịch sử bóng đá, điều không thể xảy ra lần nữa.