8 cầu thủ không thể góp mặt trên ĐT Đức đợt này đã có tổng cộng hơn 600 lần khoác áo đội tuyển. Trong đó bộ ba đã chia tay Mannschaft là Philipp Lahm, Per Mertesacker và Miroslav Klose đều vượt mốc 100 trận/người. Người thứ 4 vươn đến cột mốc ấy - Bastian Schweinsteiger - cũng ngồi ngoài vì chấn thương trước CH Ireland rạng sáng qua. Không có kinh nghiệm của các cựu binh dẫn đường, Đức lạc lối là điều dễ hiểu.

Một nguyên nhân khác cũng quan trọng không kém là sự tan vỡ của bộ khung Bayern, vốn là giá đỡ cho đội hình Mannschaft. Từ chỗ có đến 7 cầu thủ Bayern góp mặt trong trận chung kết World Cup 2014, con số ấy trận gặp CH Ireland chỉ còn lại 4 người. Việc Lahm giải nghệ, Schweinsteiger chấn thương còn Toni Kroos thì sang Real Madrid buộc Joachim Loew phải tạo ra những mối liên kết mới và có thể thấy ông chưa thật sự thành công.

Hãy chú ý phát ngôn của Kroos sau trận đấu. Anh nói: “Tôi không sốc với kết quả này, phải khủng khiếp hơn thế nữa mới đủ gây ra cảm giác ấy. Nhưng thất vọng thì có. Trong 5 phút cuối, chúng tôi đã thực hiện đến 20 đường chuyền dài. Điều ấy không ổn một chút nào”.

Vì sao Đức lại có những 20 đường chuyền dài chỉ trong 5 phút cuối? Có 2 nguyên nhân. Một: họ đánh mất sự bình tĩnh, lạnh lùng. Hai: tuyến giữa của họ không có sự liên kết đủ tốt để thực hiện những pha đan bóng. Nguyên nhân thứ nhất xuất phát từ việc Mannschaft đang thiếu một thủ lĩnh thật sự. 

Manuel Neuer được tin tưởng trao băng thủ quân. Nhưng dù rất tài năng, lại có thừa sự tự tin (anh từng nói: “Ngay cả trong đá tập, Lewandowski thậm chí còn chả sút tung lưới tôi được”), Neuer lại không có cái uy dũng của một thủ lĩnh thật sự. Và lại anh cũng chơi ở một vị trí đặc thù, không thể truyền lửa đến các đồng đội. Tất nhiên là một thủ môn vẫn có đủ phẩm chất để mang băng thủ quân, song Neuer không thể hoặc chưa thể là một Oliver Kahn như xưa.

Một yếu tố nữa là Joachim Loew vẫn đang cố bám lấy cách chơi không tiền đạo. Nhưng nhiều nhà chuyên môn đã chỉ ra: cách chơi ấy chỉ dùng được một lần. ĐT Tây Ban Nha cũng từng chơi với sơ đồ không tiền đạo khi vô địch EURO 2012, nhưng sau đó phải loay hoay “nhét” cho được Diego Costa vào vị trí trung phong bởi không thể giữ cách chơi cũ. 

Những Thomas Mueller và Mario Goetze vì thế không còn gây được bất ngờ cho các hậu vệ đối phương nữa. Joachim Loew đã hoàn toàn thất bại trong việc kết hợp Mueller và Goetze thành một cặp song sát cho Mannschaft. Nguyên nhân chính có lẽ là ở việc ông dùng bộ đôi này sai cách. Ở Bayern họ đá theo hàng ngang, hỗ trợ cho Robert Lewandowski trong khi ở tuyển Đức họ lại đá theo trục dọc, theo kiểu người này hỗ trợ người kia.

Giờ thì có lẽ Loew chỉ mong giành 3 điểm trước Gibraltar và chờ đến... sang năm để điều chỉnh. Không chỉ các cầu thủ Đức, có lẽ chính Loew cũng cần thêm thời gian để lấy lại cảm hứng làm việc tốt nhất sau đỉnh cao World Cup 2014.