Nhưng ngay cả với tài năng không thể phủ nhận như tiền vệ của Manchester City, những tố chất đó là chưa đủ. Trước cuộc đọ sức gây rất nhiều chú ý với CLB cũ của anh Barcelona ở Champions League tuần này, tiền vệ 30 tuổi có 2 người mà anh phải đặc biệt cảm ơn trong sự nghiệp của anh tới giờ. Người đầu tiên là cựu tuyển thủ Pháp Jean-Marc Guillou, một HLV bóng đá lập dị, người đi tiên phong và bạn thân của Arsene Wenger. Ông đã giúp hình thành nên Toure cả như một cầu thủ lẫn về mặt tính cách, và đưa anh tới châu Âu từ Bờ Biển Ngà.
“Tôi đã nhận ra rất nhanh, khi tôi lần đầu gặp cậu ấy năm 12 tuổi, rằng Yaya có triển vọng rất lớn”, Guillou nói với BBC Sport. “Cậu ấy là cầu thủ sau này có thể trở thành xuất sắc nhất thế giới. Tôi rất vui vì đã góp phần khiến điều đó xảy ra”.
Rồi còn Dimitri Seluk, một tay môi giới người Ukraine tuyên bố Toure khác với những khách hàng khác trong sự nghiệp của ông: “Lần này, tôi thích cầu thủ hơn là tiền”. Seluk đã biến Toure thành triệu phú và đưa anh đi khắp châu Âu. Trong thời gian đó, quan hệ của họ trở nên khăng khít tới mức Toure đặt tên con trai thứ hai là Dimitri, theo tên người bạn và cố vấn tin cậy của anh.
“Khi anh ấy còn trẻ, tôi đặt Yaya vào những tình huống khó khăn để anh ấy có thể trưởng thành và có một cá tính mạnh mẽ”, Seluk nói. “Bất cứ nơi nào anh ấy đến, anh ấy luôn chứng tỏ được bản thân, và nhờ thế anh ấy đã được đền đáp xứng đáng”.
Nhờ Seluk, câu chuyện của Toure bao gồm các chương tại Ukraine, Hy Lạp, Monaco, TBN và Manchester, nhưng mọi chuyện khởi đầu khi Guillou để mắt tới tài năng đặc biệt của anh ở học viện trẻ của CLB ASEC Mimosas, Abidjan, Bờ Biển Ngà.
“Không ai nói với tôi về cậu ấy”, Guillou nhớ lại. “Ngay cả anh trai cậu ấy Kolo, người đã chơi cho chúng tôi, cũng không nhắc tới cậu ấy. Hơn hết, kỹ thuật và sự thể hiện của Yaya trong trận đấu đó khiến tôi lựa chọn cậu ấy ngay lập tức”.
Dưới sự hướng dẫn của Guillou, các kỹ năng của Toure cũng như tính cách của anh đã phát triển đúng hướng. Không lâu sau khi chuyển sang châu Âu ở tuổi 18, anh đã tự ra quyết định về việc mình sẽ chơi bóng ở đâu.
“Cậu ấy rời học viện trẻ của chúng tôi để gia nhập một CLB đối tác, nhưng trở lại tập với chúng tôi sau 2 tuần vì cậu ấy nghĩ cậu ấy đang lãng phí thời gian ở đó”, Guillou kể. “6 tháng sau, biết được điều đó, tôi đã đưa cậu ấy tới Bỉ vì cùng với tài năng, cậu ấy đã thể hiện cá tính và cho biết rõ mình muốn gì”.
Toure là 1 trong 24 cầu thủ Bờ Biển Ngà gia nhập CLB KSK Beveren năm 2001 trong một thử nghiệm của Guillou. Đội bóng Bỉ đã quyết định mua luôn anh, rồi nhờ luật nhập cư có phần dễ dãi hơn của Bỉ, nhập khẩu hàng loạt các cầu thủ của học viện trẻ Guillou để chơi ở giải đấu hạng cao nhất nước này. Giờ không còn ai ở lại Beveren, và CLB cũ của Toure thậm chí không còn tồn tại, nó sáp nhập với một đội bóng láng giềng vào năm 2010. Nhưng nhiều người ở đó vẫn chưa quên Toure.
Danny Stuer, HLV Beveren khi Toure chơi bóng ở đó, nhớ lại “một cậu nhóc cao, gầy” chỉ ăn đồ ăn nhanh những lại muốn nhanh chóng cải thiện thể lực và thể hình. “Giờ Yaya là một VĐV hàng đầu, nhưng khi đó, cậu ấy cần nhiều cơ bắp hơn”, Stuer nói với BBC Sport. “Cậu ấy biết sẽ phải nỗ lực để có kết quả tốt hơn, nên cậu ấy tới phòng tập của tôi suốt. Tôi đã làm việc với cậu ấy mỗi ngày và thể hình của cậu ấy được cải thiện rất nhiều”.
Lúc đó, Toure đang đi những bước đầu để trở thành một tòa tháp ở hàng tiền vệ như chúng ta thấy ngày nay. Khi chuyển tới Beveren, Toure nặng khoảng 76 kg và cao 1,86 mét. Giờ anh cao 1,90 mét và nặng 89 kg. Nhưng trong khi thể hình của anh thay đổi, sự tận hiến vẫn như thế.
“Cậu ấy là một chàng trai đáng yêu, có phần bẽn lẽn”, Stuer nói. “Khi các cầu thủ khác nhận lương, họ sẽ đi mua bia uống, trong khi Yaya luôn ở trong căn hộ của cậu ấy, tập trung vào việc tập luyện hay trận đấu tiếp theo. Cậu ấy luôn có tầm nhìn tốt, luôn muốn chơi cho một đội bóng lớn”.
Đội bóng đó đã có thể là Arsenal. HLV của họ Wenger đã theo sát những tiến bộ của Toure và tiền vệ này từng tới thử việc cho Pháo thủ năm 2003, ra sân trong một trận giao hữu với Barnet và hy vọng gia nhập cùng anh trai Kolo tại Bắc London. Tuy nhiên, các vấn đề hộ chiếu khiến anh không thể tới được Anh và toan tính chuyển sang 2 đội bóng lớn ở Bỉ, Anderlecht và Club Brugge, cũng đổ vỡ khi họ không chịu trả khoản tiền phí chuyển nhượng 2 triệu bảng theo yêu cầu của Beveren. Thay vào đó, với sự can thiệp của Seluk, Toure gia nhập Metalurh Donetsk ở Ukraine cùng 2 cầu thủ Bờ Biển Ngà khác của Beveren: Arsene Ne và Igor Lolo.
Anh trai anh Kolo phản đối vụ chuyển nhượng và Toure không thích thời tiết lạnh ở Đông Âu, nhưng anh đã thích nghi nhanh chóng. Anh mô tả 18 tháng anh trải qua ở Donetsk là thời gian mà anh học được rằng “bóng đá thực sự là một công việc”. “Anh ấy sang Ukraine và tiến bộ nhanh chóng, không chỉ trong bóng đá, mà cả trong cuộc đời”, Seluk giải thích. “Yaya không có gia đình ở đó, nên tất nhiên tôi giúp anh ấy. Nhưng sau thời gian ở Ukraine, anh ấy đã là một cá tính mạnh mẽ hơn hẳn”.
Điểm đến tiếp theo là Olympiakos, Hy Lạp, nơi HLV của anh là Trond Sollied. Chiến lược gia người Na Uy từng tìm cách đưa Toure về Brugge năm 2003, và lần này ông có đủ tiền khi Seluk thông báo tiền vệ người Bờ Biển Ngà muốn ra đi.
“Tôi xem cậu ấy chơi bóng lần đầu ở Bỉ”, Sollied kể. “Beveren có một đội rất mạnh và cậu ấy là một trong những tài năng lớn nhất của họ. Cậu ấy là một viên kim cương thật sự. Sau đó cậu ấy sang Metalurh và học được về bóng đá để tồn tại. Tôi biết người đại diện của cậu ấy và giữ liên lạc. Ông ta liên hệ với tôi trước khi tôi nhận việc ở Olympiakos và tôi có cơ hội đưa cậu ấy về. Yaya rất yêu cuộc sống ở Hy Lạp, thời tiết và cách chúng tôi chơi bóng đều rất hợp với cậu ấy. Các CĐV của chúng tôi rất yêu mến cậu ấy.
“Tôi đã nhận ra rất nhanh, khi tôi lần đầu gặp cậu ấy năm 12 tuổi, rằng Yaya có triển vọng rất lớn”, Guillou nói với BBC Sport. “Cậu ấy là cầu thủ sau này có thể trở thành xuất sắc nhất thế giới. Tôi rất vui vì đã góp phần khiến điều đó xảy ra”.
Rồi còn Dimitri Seluk, một tay môi giới người Ukraine tuyên bố Toure khác với những khách hàng khác trong sự nghiệp của ông: “Lần này, tôi thích cầu thủ hơn là tiền”. Seluk đã biến Toure thành triệu phú và đưa anh đi khắp châu Âu. Trong thời gian đó, quan hệ của họ trở nên khăng khít tới mức Toure đặt tên con trai thứ hai là Dimitri, theo tên người bạn và cố vấn tin cậy của anh.
“Khi anh ấy còn trẻ, tôi đặt Yaya vào những tình huống khó khăn để anh ấy có thể trưởng thành và có một cá tính mạnh mẽ”, Seluk nói. “Bất cứ nơi nào anh ấy đến, anh ấy luôn chứng tỏ được bản thân, và nhờ thế anh ấy đã được đền đáp xứng đáng”.
Nhờ Seluk, câu chuyện của Toure bao gồm các chương tại Ukraine, Hy Lạp, Monaco, TBN và Manchester, nhưng mọi chuyện khởi đầu khi Guillou để mắt tới tài năng đặc biệt của anh ở học viện trẻ của CLB ASEC Mimosas, Abidjan, Bờ Biển Ngà.
“Không ai nói với tôi về cậu ấy”, Guillou nhớ lại. “Ngay cả anh trai cậu ấy Kolo, người đã chơi cho chúng tôi, cũng không nhắc tới cậu ấy. Hơn hết, kỹ thuật và sự thể hiện của Yaya trong trận đấu đó khiến tôi lựa chọn cậu ấy ngay lập tức”.
Dưới sự hướng dẫn của Guillou, các kỹ năng của Toure cũng như tính cách của anh đã phát triển đúng hướng. Không lâu sau khi chuyển sang châu Âu ở tuổi 18, anh đã tự ra quyết định về việc mình sẽ chơi bóng ở đâu.
“Cậu ấy rời học viện trẻ của chúng tôi để gia nhập một CLB đối tác, nhưng trở lại tập với chúng tôi sau 2 tuần vì cậu ấy nghĩ cậu ấy đang lãng phí thời gian ở đó”, Guillou kể. “6 tháng sau, biết được điều đó, tôi đã đưa cậu ấy tới Bỉ vì cùng với tài năng, cậu ấy đã thể hiện cá tính và cho biết rõ mình muốn gì”.
Toure là 1 trong 24 cầu thủ Bờ Biển Ngà gia nhập CLB KSK Beveren năm 2001 trong một thử nghiệm của Guillou. Đội bóng Bỉ đã quyết định mua luôn anh, rồi nhờ luật nhập cư có phần dễ dãi hơn của Bỉ, nhập khẩu hàng loạt các cầu thủ của học viện trẻ Guillou để chơi ở giải đấu hạng cao nhất nước này. Giờ không còn ai ở lại Beveren, và CLB cũ của Toure thậm chí không còn tồn tại, nó sáp nhập với một đội bóng láng giềng vào năm 2010. Nhưng nhiều người ở đó vẫn chưa quên Toure.
Danny Stuer, HLV Beveren khi Toure chơi bóng ở đó, nhớ lại “một cậu nhóc cao, gầy” chỉ ăn đồ ăn nhanh những lại muốn nhanh chóng cải thiện thể lực và thể hình. “Giờ Yaya là một VĐV hàng đầu, nhưng khi đó, cậu ấy cần nhiều cơ bắp hơn”, Stuer nói với BBC Sport. “Cậu ấy biết sẽ phải nỗ lực để có kết quả tốt hơn, nên cậu ấy tới phòng tập của tôi suốt. Tôi đã làm việc với cậu ấy mỗi ngày và thể hình của cậu ấy được cải thiện rất nhiều”.
Lúc đó, Toure đang đi những bước đầu để trở thành một tòa tháp ở hàng tiền vệ như chúng ta thấy ngày nay. Khi chuyển tới Beveren, Toure nặng khoảng 76 kg và cao 1,86 mét. Giờ anh cao 1,90 mét và nặng 89 kg. Nhưng trong khi thể hình của anh thay đổi, sự tận hiến vẫn như thế.
“Cậu ấy là một chàng trai đáng yêu, có phần bẽn lẽn”, Stuer nói. “Khi các cầu thủ khác nhận lương, họ sẽ đi mua bia uống, trong khi Yaya luôn ở trong căn hộ của cậu ấy, tập trung vào việc tập luyện hay trận đấu tiếp theo. Cậu ấy luôn có tầm nhìn tốt, luôn muốn chơi cho một đội bóng lớn”.
Đội bóng đó đã có thể là Arsenal. HLV của họ Wenger đã theo sát những tiến bộ của Toure và tiền vệ này từng tới thử việc cho Pháo thủ năm 2003, ra sân trong một trận giao hữu với Barnet và hy vọng gia nhập cùng anh trai Kolo tại Bắc London. Tuy nhiên, các vấn đề hộ chiếu khiến anh không thể tới được Anh và toan tính chuyển sang 2 đội bóng lớn ở Bỉ, Anderlecht và Club Brugge, cũng đổ vỡ khi họ không chịu trả khoản tiền phí chuyển nhượng 2 triệu bảng theo yêu cầu của Beveren. Thay vào đó, với sự can thiệp của Seluk, Toure gia nhập Metalurh Donetsk ở Ukraine cùng 2 cầu thủ Bờ Biển Ngà khác của Beveren: Arsene Ne và Igor Lolo.
Anh trai anh Kolo phản đối vụ chuyển nhượng và Toure không thích thời tiết lạnh ở Đông Âu, nhưng anh đã thích nghi nhanh chóng. Anh mô tả 18 tháng anh trải qua ở Donetsk là thời gian mà anh học được rằng “bóng đá thực sự là một công việc”. “Anh ấy sang Ukraine và tiến bộ nhanh chóng, không chỉ trong bóng đá, mà cả trong cuộc đời”, Seluk giải thích. “Yaya không có gia đình ở đó, nên tất nhiên tôi giúp anh ấy. Nhưng sau thời gian ở Ukraine, anh ấy đã là một cá tính mạnh mẽ hơn hẳn”.
Điểm đến tiếp theo là Olympiakos, Hy Lạp, nơi HLV của anh là Trond Sollied. Chiến lược gia người Na Uy từng tìm cách đưa Toure về Brugge năm 2003, và lần này ông có đủ tiền khi Seluk thông báo tiền vệ người Bờ Biển Ngà muốn ra đi.
“Tôi xem cậu ấy chơi bóng lần đầu ở Bỉ”, Sollied kể. “Beveren có một đội rất mạnh và cậu ấy là một trong những tài năng lớn nhất của họ. Cậu ấy là một viên kim cương thật sự. Sau đó cậu ấy sang Metalurh và học được về bóng đá để tồn tại. Tôi biết người đại diện của cậu ấy và giữ liên lạc. Ông ta liên hệ với tôi trước khi tôi nhận việc ở Olympiakos và tôi có cơ hội đưa cậu ấy về. Yaya rất yêu cuộc sống ở Hy Lạp, thời tiết và cách chúng tôi chơi bóng đều rất hợp với cậu ấy. Các CĐV của chúng tôi rất yêu mến cậu ấy.
Sau thời gian ở Ukraine, cậu ấy như tìm thấy một cuộc đời mới sau khi phải sống trong khu hầm mỏ. Từ ngày đầu, cậu ấy đã rất yêu đời. Cậu ấy là một người rất dễ làm việc cùng, điềm tĩnh và luôn có thái độ đúng. Cậu ấy trưởng thành nhanh chóng và trở thành một thủ lĩnh, đó là câu chuyện không bao giờ kết thúc”.
Chơi xuất sắc ở trung tâm hàng tiền vệ bên cạnh cầu thủ kỳ cựu người Brazil Rivaldo, Toure có danh hiệu lớn đầu tiên. Anh giúp Olympiakos giành cú đúp vô địch Hy Lạp và cúp quốc gia Hy Lạp, lần đầu trải nghiệm bóng đá ở Champions League và chơi cho ĐT Bờ Biển Ngà ở World Cup 2006.
Thu hút sự chú ý từ các đội khác, anh chuyển sang Monaco trong mùa hè năm đó. “Ngay cả với một CLB rất lớn như Olympiakos, chúng tôi biết mình chỉ là một bước trong hành trình của Yaya”, Sollied nói. “Chúng tôi biết anh ấy sẽ phải đi thêm bước nữa”.
Seluk lại là người thu xếp vụ chuyển nhượng, và một lần nữa, Toure hạnh phúc với đánh giá của người đại diện. “Việc các CLB tin tưởng tôi khi tôi đề nghị với họ một cầu thủ là có lý của nó”, Seluk nói. “Chẳng hạn, tôi đã đề nghị Yaya với Olympiakos, và họ đã bán anh với giá gấp đôi giá mua. Sau đó tôi đề nghị Yaya cho Monaco. Họ cũng bán được gấp đôi giá mua. Thường thì khi tôi đề nghị một cầu thủ nào đó cho một đội, ai cũng được lợi và không ai mất. Tôi chưa thấy đội nào mất tiền vì tôi. Yaya tin tôi 100%. Trước Ukraine, Kolo đã nói với anh ấy là đừng tới đó, nhưng anh ấy đã nghe tôi. Chúng tôi đã ký hợp đồng với Metalist ở Barcelona và tôi đã nói với Yaya rằng trong 3-4 năm nữa, anh ấy sẽ chơi ở đây, ở Barcelona”.
Seluk đã đúng. Sau một mùa giải ở Monaco kết thúc với việc anh ghi những bàn thắng giúp họ trụ lại giải đấu cao nhất ở Pháp, anh có thương vụ trong mơ chuyển tới Barca. Thời kỳ của Toure ở Nou Camp sẽ kết thúc khá thất vọng, do anh ít cơ hội ra sân dưới thời Pep Guardiola, nhưng bù vào đó là chức vô địch Champions League 2009, khi anh chơi trung vệ ở trận chung kết gặp Manchester United, và 2 danh hiệu La Liga.
Kể từ khi chuyển tới Man City với giá 24 triệu bảng năm 2010, Toure đã giành Cúp FA và Premier League, rồi từ một tiền vệ phòng ngự trở thành một tiền vệ toàn năng ghi những bàn thắng quan trọng và mùa này, thêm vào đó kỹ năng sút phạt rất đáng gờm.
Khát khao không ngừng tiến bộ là những gì anh đã học được khi còn là một cậu bé ở ASEC, theo Guillou. “Một trong những giá trị lớn nhất nơi Yaya là cậu ấy luôn muốn làm tốt hơn trong mỗi buổi tập”, Guillou bình luận. “Yaya là người theo chủ nghĩa hoàn hảo. Điều mà nhiều cầu thủ phải cuối sự nghiệp mới nhận ra, cậu ấy đã nhận ra ngay từ đầu”.
Tiếp theo sẽ là gì? Theo Seluk, Yaya đang hạnh phúc ở Man City, và đang tập trung vào việc giành thêm nhiều danh hiệu, cho đội bóng và cho chính anh. Man City vẫn còn hy vọng ăn 4 mùa này, trong khi Toure đang hướng tới danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất châu Phi năm thứ tư liên tiếp vào năm 2014. Và dù có nhận được bao nhiêu danh hiệu, có vẻ như Toure vẫn không hài lòng.
“Anh ấy chỉ có một sự nghiệp”, Seluk kết luận. “Anh ấy muốn làm tốt nhất có thể”
Chơi xuất sắc ở trung tâm hàng tiền vệ bên cạnh cầu thủ kỳ cựu người Brazil Rivaldo, Toure có danh hiệu lớn đầu tiên. Anh giúp Olympiakos giành cú đúp vô địch Hy Lạp và cúp quốc gia Hy Lạp, lần đầu trải nghiệm bóng đá ở Champions League và chơi cho ĐT Bờ Biển Ngà ở World Cup 2006.
Thu hút sự chú ý từ các đội khác, anh chuyển sang Monaco trong mùa hè năm đó. “Ngay cả với một CLB rất lớn như Olympiakos, chúng tôi biết mình chỉ là một bước trong hành trình của Yaya”, Sollied nói. “Chúng tôi biết anh ấy sẽ phải đi thêm bước nữa”.
Seluk lại là người thu xếp vụ chuyển nhượng, và một lần nữa, Toure hạnh phúc với đánh giá của người đại diện. “Việc các CLB tin tưởng tôi khi tôi đề nghị với họ một cầu thủ là có lý của nó”, Seluk nói. “Chẳng hạn, tôi đã đề nghị Yaya với Olympiakos, và họ đã bán anh với giá gấp đôi giá mua. Sau đó tôi đề nghị Yaya cho Monaco. Họ cũng bán được gấp đôi giá mua. Thường thì khi tôi đề nghị một cầu thủ nào đó cho một đội, ai cũng được lợi và không ai mất. Tôi chưa thấy đội nào mất tiền vì tôi. Yaya tin tôi 100%. Trước Ukraine, Kolo đã nói với anh ấy là đừng tới đó, nhưng anh ấy đã nghe tôi. Chúng tôi đã ký hợp đồng với Metalist ở Barcelona và tôi đã nói với Yaya rằng trong 3-4 năm nữa, anh ấy sẽ chơi ở đây, ở Barcelona”.
Seluk đã đúng. Sau một mùa giải ở Monaco kết thúc với việc anh ghi những bàn thắng giúp họ trụ lại giải đấu cao nhất ở Pháp, anh có thương vụ trong mơ chuyển tới Barca. Thời kỳ của Toure ở Nou Camp sẽ kết thúc khá thất vọng, do anh ít cơ hội ra sân dưới thời Pep Guardiola, nhưng bù vào đó là chức vô địch Champions League 2009, khi anh chơi trung vệ ở trận chung kết gặp Manchester United, và 2 danh hiệu La Liga.
Kể từ khi chuyển tới Man City với giá 24 triệu bảng năm 2010, Toure đã giành Cúp FA và Premier League, rồi từ một tiền vệ phòng ngự trở thành một tiền vệ toàn năng ghi những bàn thắng quan trọng và mùa này, thêm vào đó kỹ năng sút phạt rất đáng gờm.
Khát khao không ngừng tiến bộ là những gì anh đã học được khi còn là một cậu bé ở ASEC, theo Guillou. “Một trong những giá trị lớn nhất nơi Yaya là cậu ấy luôn muốn làm tốt hơn trong mỗi buổi tập”, Guillou bình luận. “Yaya là người theo chủ nghĩa hoàn hảo. Điều mà nhiều cầu thủ phải cuối sự nghiệp mới nhận ra, cậu ấy đã nhận ra ngay từ đầu”.
Tiếp theo sẽ là gì? Theo Seluk, Yaya đang hạnh phúc ở Man City, và đang tập trung vào việc giành thêm nhiều danh hiệu, cho đội bóng và cho chính anh. Man City vẫn còn hy vọng ăn 4 mùa này, trong khi Toure đang hướng tới danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất châu Phi năm thứ tư liên tiếp vào năm 2014. Và dù có nhận được bao nhiêu danh hiệu, có vẻ như Toure vẫn không hài lòng.
“Anh ấy chỉ có một sự nghiệp”, Seluk kết luận. “Anh ấy muốn làm tốt nhất có thể”
