Louis van Gaal luôn khẳng định rằng ông có một triết lý nhất quán. “Điều quan trọng nhất là triết lý bóng đá của tôi và việc kiên trì với nó, mọi cầu thủ đều phải tuân thủ triết lý đó”, Van Gaal nói sau chiến thắng hồi tháng 12 trước Liverpool. Đó là một tuyên bố rất điển hình của HLV người Hà Lan. Nếu chiến thắng thì ông nói là do Man United chơi theo triết lý của ông. Nếu thất bại, Van Gaal cho rằng các cầu thủ đã triển khai triết lý đó không đủ tốt.

Nhưng sau 6 tháng của ông ở Old Trafford, không ai thực sự chắc chắn triết lý của Van Gaal là gì. Khi tin tức về việc ông được bổ nhiệm cho chiếc ghế nóng ở Man United được loan đi, nhiều người tin rằng ông sẽ giúp Man United thăng hoa với sơ đồ 4-3-3 kiểu Hà Lan. Nhưng cho tới giờ, Van Gaal đã sử dụng 6 sơ đồ chiến thuật khác nhau tại Man United, vậy nhưng chưa bao giờ là 4-3-3.

Van Gaal cũng đã trải qua một mùa hè sôi động với 152 triệu bảng chi ra trên thị trường chuyển nhượng cho 6 cầu thủ mới, bao gồm kỷ lục bóng đá Anh là 59,7 triệu bảng cho Angel Di Maria. Tuy nhiên, cho tới giờ Man United đang gây thất vọng. Chủ nhật vừa rồi, Van Gaal thậm chí còn bị học trò cũ Ronald Koeman đánh bại mà không thể giải thích gì.

Van Gaal còn tới Bayern với danh tiếng của một HLV biết đào tạo những người trẻ, như khi ông giành Champions League với một Ajax toàn những tài năng tự đào tạo. Nhưng ở Man United, dù Tyler Blackett và Paddy McNair được trao những cơ hội bất ngờ (hoặc bất đắc dĩ vì các chấn thương), James Wilson thật ra chơi hay hơn trong thời gian ngắn ngủi Ryan Giggs dẫn dắt Man United, trong khi Adnan Januzaj, tài năng trẻ sáng giá nhất của Quỷ đỏ, đang chững lại. Một nỗi thất vọng khác là việc bán đi Danny Welbeck để rước về Radamel Falcao.

Được kỳ vọng sẽ xây dựng một lối chơi đẹp mắt và hiện đại ở Man United, nhưng Van Gaal giờ chỉ có một kế hoạch B duy nhất là những đường chuyền dài nhắm vào Fellaini. David Moyes sẽ bị đẩy vào chảo dầu nếu để Man United chơi như thế. Nhà cầm quân 63 tuổi người Hà Lan còn nổi tiếng là một HLV chơi tấn công, nhưng Man United mùa này mới ghi được nhiều hơn West Ham 2 bàn. Đội hình trị giá 270 triệu bảng của họ không có nổi một cú sút trúng đích trước Southampton hôm Chủ nhật. Họ đã không thể là đội bóng hấp dẫn như kỳ vọng với những “Gaalactico” Di Maria, Falcao, Robin van Persie, Wayne Rooney và Juan Mata.

Hàng thủ còn tệ hơn. Các đối thủ của Man United đã có 83 cú sút trúng đích khi gặp họ, nhiều hơn cả Everton, đội đang có hàng thủ tệ thứ hai ở giải đấu (chỉ nhờ vào phong độ xuất sắc của thủ thành David de Gea mà họ mới thủng lưới 21 bàn). Với 152 triệu bảng trong mùa hè và một thủ thành như De Gea, Man United cũng mới có 37 điểm từ 21 trận mùa này, đúng bằng với Moyes mùa trước.

Sự ổn định là một vấn đề lớn với Man United ở thời điểm này. Trong khi các chấn thương cũng có vai trò lớn, Van Gaal là HLV sử dụng nhiều cầu thủ nhất ở Premier League, 31 người. Ông cũng thay đổi các đội hình 8 lần, sử dụng nhiều cầu thủ sai vị trí của họ, dẫn tới sự sa sút đáng tiếc của Di Maria. Tiền vệ trung tâm hay nhất ở trận chung kết Champions League mùa trước đã trở thành một tiền đạo tầm thường trước Southampton. Nếu Van Gaal muốn một tiền đạo tốc độ, sẽ rẻ hơn nhiều nếu ông mua về Danny Ings.

Không phải mọi thay đổi đều thất bại. Van Gaal đã giúp Ashley Young, Antonio Valencia và Fellaini chơi khởi sắc hơn dưới thời Moyes, nhưng khó có thể nói đó là một triết lý đã giúp Man United lột xác. Cho tới giờ, ông không để lại dấu ấn gì, không phải là kiểu tấn công tổng lực của Johan Cruyff hay kiểu chuyền bóng tiqui-taca của Pep Guardiola. Tất cả chỉ là một đống lộn xộn đầy lo lắng.

Tại Old Trafford lúc này, Van Gaal chỉ sử dụng một cách tùy hứng những cầu thủ mà ông tin là đa năng để đáp ứng các thay đổi chiến thuật xoành xoạch của mình. Van Gaal cũng không ưa thích những cầu thủ chỉ chơi được một vị trí (như Javier Hernandez). Ông bị ám ảnh bởi sự đa dạng, cân bằng, ông ghét các cầu thủ ích kỷ, muốn đội bóng chuyền nhiều… Nhưng tất cả những điểm rời rạc đó không tạo thành một triết lý hay bản sắc cho đội bóng. Rất nhiều CLB ở Premier League hiện giờ có một triết lý bóng đá rõ ràng hơn hẳn so với Man United: Southampton, Swansea, Everton, Burnley, đó là chưa kể Chelsea, Arsenal, hay thậm chí là Manchester City.

Trong 5 trận gần nhất ở Premier League, tỉ lệ các đường chuyền dài của Man United lần lượt là 13%, 12%, 24%, 13% và 13%. Con số nổi bật 24% là ở trận gặp Tottenham trên sân khách vào cuối tháng 12. Nếu có một triết lý và phong cách rõ ràng, thì đội bóng áo đỏ đang chơi bóng dài nhiều hơn hẳn so với trong quá khứ. Để so sánh, tỉ lệ của Arsenal trong 5 trận gần nhất là 15%, 8%, 18%, 6% và 7%. Một điều thú vị khác, trong chuỗi trận chuyền dài quá nhiều đó, Man United giành được chỉ 6 điểm.

Tỉ lệ chuyền bóng dài đương nhiên chỉ là một khía cạnh của lối chơi, nhưng là khía cạnh rất đáng chú ý tại Old Trafford. Không phải là Man United chỉ có thể chiến thắng với những đường chuyền ngắn, nhưng việc chuyền dài quá nhiều cho thấy họ có lẽ không hề xác định được một phương hướng rõ ràng cho hàng công mùa này. Sơ đồ 3-5-2 (hay 3-3-2-2) của Van Gaal cũng đã khiến Man United trở nên quá rời rạc, dẫn tới việc họ có những đường chuyền vượt tuyến nhiều hơn.

Rốt cuộc, triết lý mới mà Van Gaal tuyên bố ông đã mang tới Old Trafford cho tới giờ vẫn là một điều bí ẩn với các CĐV áo đỏ.