Tuy không đến nỗi phổ biến như nửa thế kỷ quen thuộc của 4-4-2, nhưng các sơ đồ 4-3-3 và 4-2-3-1 cũng đã thịnh hành suốt hàng chục năm trên sân cỏ Anh. Ở mức độ thấp hơn một chút là sơ đồ 4-1-4-1. Điểm chung xuyên suốt qua bao thập kỷ: người ta dường như mặc định, dứt khoát cứ phải phòng thủ với 4 hậu vệ.

Bây giờ, Chelsea lên ngôi vô địch bằng sơ đồ 3-4-3, như mọi người đã biết. Đáng nói là ở chỗ, họ chỉ thành công kể từ khi HLV Antonio Conte chuyển sang dùng sơ đồ này sau những vòng đấu chuệch choạc hồi đầu mùa. Sơ đồ mới lập tức đem lại 13 trận thắng liên tiếp, đưa Chelsea từ vị trí số 8 lên ngôi đầu bảng, và dẫn đầu mãi đến cuối mùa bóng.

Khi chuỗi trận thắng liên tiếp của Chelsea bị chặn đứng thì đối thủ chính là Tottenham - đội thành công nhất Premier League ngoài Chelsea, và Tottenham cũng chơi 3-4-3 trong trận thắng Chelsea. HLV Arsene Wenger cũng đành chuyển sang chơi 3-4-3, lần đầu tiên trong 20 năm. Công bằng mà nói, tuy Arsenal rút cuộc chỉ đứng thứ 5, nhưng đúng là sơ đồ mới đã giúp họ khởi sắc muộn mằn ở giai đoạn cuối mùa. Tổng cộng, có đến 17/20 đội từng sử dụng sơ đồ 3-4-3 ở Premier League mùa này. Và xin nhắc lại, đấy là sơ đồ trước đây hầu như không hề xuất hiện trên quê hương bóng đá, nơi người ta luôn dùng hàng thủ có 4 hậu vệ.

Pressing là xu hướng chiến thuật quan trọng thứ hai, sau thành công rực rỡ của sơ đồ 3-4-3 tại Premier League mùa này. Thậm chí có lúc đây là đặc điểm đáng chú ý nhất (khi Chelsea chưa củng cố vững chắc ngôi đầu bảng). Tottenham của Mauricio Pochettino và Liverpool của Juergen Klopp là hai đội tiêu biểu nhất trong trường phái pressing, với những cách chơi không hoàn toàn giống nhau. Tottenham luôn đẩy cao đội hình, pressing quyết liệt trên phần sân đối phương, với hiệu quả to lớn cả trong phòng ngự lẫn tấn công. Liverpool thì dùng pressing chống pressing, để lập tức đoạt lại quả bóng ngay khi vừa mất bóng. Họ sẵn sàng dùng toàn đội hình để dồn đối phương (và bóng) ra biên.

Nếu như Chelsea là đội xuất sắc nhất trong cả mùa bóng, thì hai đội chuyên chơi pressing, Liverpool và Tottenham, lại là những đội thành công nhất trong từng giai đoạn cụ thể. Liverpool trong các tháng 9-10 và Tottenham trong các tháng 3-4. Ngày xưa, có một quy luật: bạn không thể nào pressing trên khắp mặt sân, trong suốt trận đấu. Bây giờ, Klopp và Pochettino đã xô đổ cái quy luật từng được xem là chân lý ấy. Nhưng rút cuộc, tự thân lối chơi pressing vẫn không thoát khỏi nhược điểm cố hữu của chính nó: bạn không thể chơi pressing xuất sắc trong cả mùa bóng!

Cách sử dụng linh hoạt vai trò trung phong cũng là một xu hướng đáng kể ở Premier League mùa này. Có hai khía cạnh: ai cũng có thể là trung phong, hoặc đã là trung phong thì không chỉ đá trung phong.

Trong bối cảnh chung là toàn đội thất bại, phải đứng ngoài Top 4, thì Alexis Sanchez vẫn là cá nhân nổi bật trong hàng ngũ Arsenal. Dù không phải là tiền đạo thực thụ, Sanchez vẫn đảm trách và hoàn thành nhiệm vụ ghi bàn cho Arsenal, lọt vào Top 3 ở cuộc đua giành danh hiệu Vua phá lưới. Ngoài Sanchez, không có cầu thủ nào khác đạt đến cột mốc “2 chữ số” trong cả việc ghi bàn và kiến tạo. Liverpool có Roberto Firmino với vai trò tương tự. Từng có những lúc, giới quan sát đành lắc đầu trong... sự thú vị: rút cuộc thì ai ghi bàn cho Liverpool, khi hầu như cầu thủ nào cũng có thể đảm trách nhiệm vụ?

Trong khi đó, những cây làm bàn thực thụ như Diego Costa (Chelsea), Romelu Lukaku (Everton), Harry Kane (Tottenham) đều chơi rộng hơn, đảm trách nhiều vai trò hơn thay vì chỉ chăm bẵm việc ghi bàn. Trên thực tế, họ đều kiến tạo được rất nhiều bàn. Sergio Aguero (Man City) có vẻ thất bại trong vấn đề này, và Man City của Pep Guardiola cũng không thành công như sự chờ đợi. Giới chuyên môn đã phải tranh luận rất nhiều: nên dùng Aguero như thế nào khi anh vốn chỉ hoạt động tốt nhất ngay trong vùng cấm? Có vẻ như chính Aguero đã lỗi thời khi anh tỏ ra không hiệu quả trong nhiệm vụ mở rộng phạm vi hoạt động và tham gia vào khâu kiến tạo nhiều hơn.