1. Trong những ngày đầu tiên Mourinho ở Chelsea, Joe Cole cũng đã từng bị công khai hắt hủi vì lý do tương tự: Anh ngừng hoạt động ngay sau khi mất bóng.

Mourinho khẳng định điều đó trong một bài phỏng vấn mới đây với tạp chí của Chelsea: “Việc cướp lại bóng ngay trên của đối phương là tối quan trọng nếu anh không muốn họ thực hiện một pha phản công”.

Nhưng đằng sau cách lý giải thuần túy chuyên môn ấy còn một lý do khác vô cùng quan trọng khác nữa: ông không muốn cầu thủ nghỉ ngơi, hay là đi bộ trên sân bất cứ lúc nào. Mourinho muốn cầu thủ của mình phải có lý do để chiến đấu mọi lúc trên sân.

Đó là vấn đề của sự tập trung. Trong hồi ký của mình, tiền đạo Zlatan Ibrahimovic – người từng làm việc với Mourinho tại Inter - đã lý giải như thế về phương pháp làm việc của ông thày người Bồ Đào Nha. Ở các đội bóng của Mourinho, cho dù là bằng những biện pháp thông thường hay là thủ đoạn “xấu xí”, không khí chiến đấu luôn được duy trì từng phút.

2. Chelsea là đội bóng của chiến thắng vào những phút chót, có lẽ cũng bởi sự tập trung ấy.

Họ lại đang đứng trước cơ hội tự quyết định được chức vô địch. Và đó là một màn lội ngược dòng ngoạn mục nếu nó thành công, hay nói như các báo Anh là “chức vô địch vĩ đại nhất mà Mourinho từng giành được”.

Một trong những phương pháp kinh điển nhất của việc duy trì sự tập trung cho cầu thủ, chính là việc liên tục hối thúc họ. Demba Ba vẫn liên tục nhận những lời chỉ trích từ Mourinho mùa giải này, cho dù trong hầu hết các tình huống tương tự, người HLV sẽ cố lờ một cầu thủ như thế đi. 

Đã bao nhiêu lần người ta thấy “thuyền trưởng” Man City, Manuel Pellegrini nói về Jack Rodwell trong mùa giải này? Chưa một lần nào.

Và sự khác biệt được thể hiện khi Demba Ba ghi bàn, rồi quay lại chỉ trích Mourinho đầy hằn học, tuyên bố sẽ rời Stamford Bridge ngay trong mùa Hè này. Giây phút ấy, người ta biết rằng cho dù không được điền tên vào băng ghế dự bị, tiền đạo người Senegal vẫn liên tục duy trì một chiến ý cao độ. Anh dường như đã “nuôi thù” trong từng trận đấu mình không được ra sân.

3. Cựu HLV nổi tiếng Jimmy Johnson của đội bóng bầu dục Dallas Cowboy từng đặt một tấm ván trên sàn và bắt cầu thủ đi dọc theo nó. Ai cũng đi qua rất dễ dàng. Rồi ông ta đặt tấm ván ngang qua hai nóc nhà mười tầng, và bắt cầu thủ đi qua. Không ai dám đi qua.

Johnson mắng cầu thủ: sự tập trung của các anh luôn hướng tới những thứ to tát, trong khi đáng ra chỉ nên tập trung nghĩ về tấm ván thôi.

Ở Chelsea, Mourinho không cho người ta nghĩ về tương lai xa, về chức vô địch hay là về triển vọng sự nghiệp. Ở đó, ông bắt người ta chịu sức ép trong từng phút một: lấy bóng ngay trong chân đối phương đi, hoặc là anh sẽ bị rút ra khỏi sân.

Sự tập trung kiểu Chelsea, nếu trở thành chức vô địch, là một bài học vô giá.