Hãy bắt đầu từ một sự ngộ nhận, do chính các nhà chuyên môn thân thiết với HLV Antonio Conte trong làng bóng Italia tiết lộ. Đó là: Conte chưa bao giờ sở trường về cách chơi 3-4-3 như người ta vẫn thường nói. Đấy là lý do vì sao Conte đến Chelsea rất sớm, có điều kiện chuẩn bị rất tốt, nhưng ông lại không khởi đầu mùa bóng bằng sơ đồ mà sau này ông dùng để đoạt ngôi vô địch. Conte chỉ thích phòng ngự với 4 hậu vệ!

Hồi mới đến Juventus, Conte chuẩn bị chơi 4-4-2. Nhưng liền sau đó, Andrea Pirlo xuất hiện. Pirlo thuộc mẫu tiền vệ chơi thấp, giỏi về tổ chức tấn công từ phía sau, với những đường chuyền dài thông minh. Anh không thể chơi trong sơ đồ 4-4-2 hoặc 4-3-3. Conte phải chú trọng tiền vệ cánh (để nhận và phát triển những đường chuyền của Pirlo), đồng thời vẫn duy trì đủ quân số trên hàng công. Muốn vậy, phải bớt người dưới hàng thủ. Và ông chuyển sang cách chơi với 3 hậu vệ (3-5-2).

Mấu chốt của vấn đề là Conte rất giỏi trong việc điều chỉnh cách chơi cho phù hợp với hoàn cảnh. Cũng đúng, khi nhiều người cho rằng Conte là HLV rất giỏi nhưng sẽ không phải là một tượng đài huấn luyện. Bởi ông không huấn luyện bằng triết lý, kiểu Pep Guardiola. Conte huấn luyện bằng sự nhạy bén chiến thuật - cách này không được thì dùng cách khác.

Vậy nên, 3-4-3 chỉ là phương tiện cụ thể mà Conte dùng đến khi ông đứng trước nhu cầu phải thay đổi cách chơi. Không chơi 3-4-3 thì Chelsea cũng sẽ/phải chơi theo cách khác, sau khi liên tục thua Liverpool, Arsenal và rớt xuống khu vực giữa BXH Premier League. Chơi cách nào không quan trọng bằng việc phải tập thật kỹ để nhuần nhuyễn cách chơi đã chọn. Đây (tập kỹ, chuẩn bị kỹ) mới là chỗ mấu chốt trong thành công của Conte và Chelsea.

Bằng chứng cho việc tập luyện dẫn tới thành công? Chelsea hoàn toàn vượt trội các đối thủ mạnh trong việc ghi bàn từ các tình huống cố định hoặc phản công. Họ có 7 bàn từ phản công. Á quân Tottenham và M.U chỉ có 3 bàn. Man City có 6 bàn. Liverpool và Arsenal chỉ vỏn vẹn 2 bàn. Tình huống cố định còn quan trọng hơn. Chelsea ghi 22 bàn. Tottenham và Liverpool có 13 bàn. Arsenal 12, Man City 11. M.U thậm chí chỉ có 3 bàn.

Điều đáng tham khảo: Watford, Burnley, Crystal Palace và Swansea là các đội đứng ngay trên lằn ranh rớt hạng khi kết thúc mùa bóng. Với Swansea, phải nói họ đã làm cú đào thoát ngoạn mục: thắng 4, hòa 1 trong 5 trận cuối cùng. Đấy đều là các đội giỏi khai thác tình huống cố định. Swansea đứng thứ 3 với 17 bàn ghi từ tình huống cố định - chỉ sau Chelsea và West Brom, vốn cũng là đội yếu nhưng xuất sắc đứng ở giữa bảng.

Tất nhiên, người ta chỉ có thể tập cách khai thác tình huống cố định để ghi bàn, hoặc tập ghi bàn từ phản công. Khó tập cách ghi bàn từ tình huống mở vì đấy không phải là các tình huống định sẵn. Còn tùy đối phương phòng thủ thế nào, tình huống diễn ra thế nào. Tài năng, sự nhạy bén hoặc óc sáng tạo là các yêu cầu quan trọng hơn để có bàn thắng trong tình huống mở. Chelsea đứng dưới Tottenham, Arsenal và Liverpool về số bàn thắng ghi được trong tình huống mở.

Tất nhiên, nhiều người cũng đã cho rằng Chelsea có dư điều kiện để tập nhuần nhuyễn cách chơi 3-4-3 vì họ không phải tham dự các cúp châu Âu. Đấy là một nguyên nhân quan trọng. Nhưng lập luận ấy cũng đã nói lên tầm quan trọng của việc tập luyện. Sơ đồ 3-4-3 vang danh nhờ Chelsea (hoặc Conte), hơn là điều ngược lại.