Thuyết tương đối có giá trị trong mọi lĩnh vực nhưng “mặt trái” của nó là được dùng để chế tạo bom nguyên tử, là mối đe dọa cho nền hòa bình thế giới và là con đường ngắn nhất dẫn đến sự tuyệt chủng của loài người. Einstein từng hối tiếc về điều đó nhưng ông cũng nói thêm: “Một khẩu súng có thể dùng để giết người nhưng cũng có thể dùng để cứu người, tùy vào mục đích sử dụng”. 

Đó chính là tính tương đối của vạn vật, cũng như mọi quy luật. Khi một sinh viên hỏi Thuyết tương đối là gì, có phức tạp không? Einstein đã trả lời hóm hỉnh: “Chẳng có gì phức tạp cả. Cậu cứ nghĩ Thuyết tương đối là không có gì tuyệt đối. Nếu cậu ngồi chơi với bạn gái 60 phút thì có cảm giác như thời gian trôi quá nhanh, chỉ mới 10 phút. Còn nếu cậu bước vào phòng thi mà chưa học bài kỹ thì chỉ 10 phút nhưng có cảm giác thời gian trôi quá chậm, như dài đến 60 phút”. 

Thuyết tương đối trong bóng đá chính là Đức có thể bị đánh bại, bởi đối thủ thường thất bại trước họ là Anh. Gary Lineker - Vua phá lưới World Cup 1986 - từng có câu nói bất hủ: “Bóng đá là trò chơi của 22 người, và người Đức luôn là kẻ chiến thắng”.  

Đức, trong tư cách đương kim vô địch thế giới, vừa thất bại 2-3 trên sân nhà trước Anh trong một trận giao hữu, theo kịch bản lạ đời: dẫn trước 2-0 rồi thua ngược 2-3. Đúng là gậy ông đập lưng ông, Tam sư dùng chính sở trường ngược dòng của Mannschaft để chiến thắng đội tuyển thành công nhất lịch sử bóng đá châu Âu. Chỉ hy vọng, đội bóng của HLV Roy Hodgson sẽ là anh hùng hào kiệt thứ thiệt, chứ không phải thứ hào nhoáng dỏm đời như Mộ Dung Cô Tô chuyên ngón sở trường gậy ông đập lưng ông trong truyện Thiên Long Bát Bộ. 

Bóng đá hiện đại dần đến ngưỡng không có gì là bí quyết riêng cả. Tiqui-taca hay bóng đá tổng lực không chỉ là đặc quyền riêng của người Tây Ban Nha hay Hà Lan, còn tinh thần thi đấu kiên cường không chỉ là sản phẩm độc quyền của người Đức.

Người Anh đã thua Đức ở bán kết World Cup 1990 (khi đó, Lineker là sao sáng của Tam sư). Anh lại thua Đức ở bán kết EURO 1996. Tiếp đó Anh thua Đức 1-4 ở vòng 1/8 World Cup 2010. Nhưng Anh cũng từng thắng Đức ở chung kết World Cup 1966. Anh cũng đã đè bẹp Đức 5-1 trên đất Đức ở vòng loại World Cup 2002.

Bây giờ là thắng lợi 3-2 của Anh trước Đức trước thềm EURO 2016. Không chỉ có người Đức, người Anh cũng có thể chiến thắng. 

Thành công nói khó thì khó, mà nói dễ thì dễ. Khổ luyện, kiên định sẽ là điều kiện cần dẫn đến thành công. Einstein là sinh viên không có gì xuất sắc cho đến tuổi 20, nhưng sau đó trở nên vĩ đại vì “bạn chỉ thấy tôi có một phát minh vĩ đại, nhưng bạn đâu biết để có một phát minh thành công, tôi đã 10.000 lần thất bại”. 

Malcolm Gladwell, tác giả một cuốn sách hay về thành công của những điển hình tiêu biểu trong xã hội đương đại, đã viết: “Muốn thành công, bạn cần có 10.000 giờ khổ luyện”. ĐT Anh đã khổ luyện đủ 10.000 giờ chưa? Chắc là chưa, và thầy trò HLV Hodgson sẽ còn phải tiếp tục lao vào công việc với sự hứng thú và niềm tin lớn.

Không có con đường nào chỉ trải toàn hoa hồng, nhưng cũng không có nhiệm vụ nào là bất khả thi với ĐT Anh, khi trong tay Hodgson có những nhân tài đủ sức kiến tạo thành công. Vấn đề còn lại là biến những lý thuyết thành thành công thực tế. Thắng lợi trước Đức, dù chỉ trong một trận giao hữu, cũng là liều doping cực kỳ cần thiết cho Tam sư.