Điều đầu tiên bạn cần biết về Jose Mourinho là tình yêu của ông ấy với việc giành chiến thắng. Đó là tất cả với ông ấy, dù là Premier League, Champions League hay chỉ là một trận giao hữu. Mùa hè vừa rồi, Jose là HLV của đội Ngôi sao thế giới, trong khi tôi chơi cho đội Ngôi sao Anh dưới sự dẫn dắt của Sam Allardyce trong một trận đấu từ thiện, và đội bóng của Mourinho đang dẫn trước ở Old Trafford khi trận đấu sắp kết thúc.
Để đảm bảo chiến thắng, Mourinho đã có vài lời với James McAvoy, ngôi sao điện ảnh Hollywood mà ông đưa vào sân từ ghế dự bị. Không lâu sau đó, James nằm lăn lộn trên sân với một “chấn thương” để câu giờ. Rốt cuộc, họ thắng 4-2!
Tôi phải nhấn mạnh rằng khát khao chiến thắng là điều tốt, nhưng vào tối thứ Tư trước Paris Saint-Germain, những gì Mourinho làm không chỉ là chiến thắng, mà còn là một kiểu “nghệ thuật hắc ám”. Tôi cho rằng Chelsea đã hành xử đáng xấu hổ khi đuổi theo chiếc vé tứ kết Champions League bằng mọi giá. Và đây không phải lần đầu họ làm như thế. Tôi cho rằng cũng sẽ không phải lần cuối.
Mourinho và các đội bóng của ông đòi hỏi chiến thắng ở một tầm mức mà các đội bóng và HLV khác không đạt được. Sự tôn trọng dành cho những thành tựu của Mourinho trong bóng đá là điều không có gì phải nghi ngờ. Trong vài năm tới, ông ấy có thể trở thành HLV thành công nhất mọi thời đại, nhất là khi ông ấy giành danh hiệu với tốc độ 35 trận một chiếc cúp lớn như hiện nay.
Mourinho đã giành vô số danh hiệu
Nhưng liệu ông có bao giờ được yêu mến? Các CĐV Chelsea chắc chắn ngưỡng mộ ông. CĐV Porto và Inter cũng thế. Nhưng còn ai nữa không? Và liệu ông ấy có quan tâm tới việc mình sẽ được nhớ tới như thế nào? Tôi nghĩ là có. Trong sâu thẳm, tôi nghĩ bất kỳ ai trong bóng đá cũng nghĩ tới điều đó.
Liệu các danh hiệu có quan trọng hơn những kỷ niệm đẹp? Tôi sẽ luôn nói là có. Trong suốt sự nghiệp của tôi, tôi giành được 10 danh hiệu, nhưng không đội hình Liverpool nào tôi khoác áo được nhớ tới như một đội bóng vĩ đại.
Thành thật mà nói, tôi thấy khó chịu với điều đó, nhất là khi tôi được nghe rất nhiều về việc Newcastle của Kevin Keegan mùa 1995/96 xuất sắc ra sao, hay Leeds bùng nổ thế nào khi họ vào bán kết Champions League 2000. Phải, đó đều là những đội bóng chơi tấn công tốc độ cao đẹp mắt, nhưng họ giành được danh hiệu gì? Chẳng có gì cả.
Bạn muốn thành công và muốn để lại dấu ấn cho cả một thế hệ, giống như Real Madrid của những năm 1950 mà Alfredo di Stefano và Ferenc Puskas là nguồn cảm hứng mang về 5 Cúp C1, hay Ajax của Rinus Michels và Johan Cruyff những năm 1970. Họ mang theo phong cách đó tới ĐT Hà Lan. Cruyff từng nói “bạn chơi bóng thế nào quan trọng hơn bạn giành được danh hiệu gì” và ở một mức độ, điều đó đúng. Hà Lan ở World Cup 1974 có lẽ là được nhớ tới nhiều hơn so với đội vô địch Tây Đức.
Cá nhân tôi, tôi muốn là một cầu thủ Đức hơn là một cầu thủ Hà Lan trong năm đó. Điều tương tự cũng đúng với Brazil 1982, một đội bóng vĩ đại khác chinh phục mọi con tim nhưng không thể chinh phục cúp vàng. Tôi thuộc tên phần lớn đội hình đội bóng lớn đó, điều mà tôi nghĩ nhiều người cũng thế, Zico, Eder, Falcao, Socrates, nhưng những cầu thủ đó đã không thể đăng quang như những người đồng hương của họ năm 1970. Những cầu thủ đó chỉ là “kiến thức bóng đá”.
Hà Lan của Johan Cruyff để lại ấn tượng còn lớn hơn nhà vô địch Tây Đức
Trong một thế giới lý tưởng, bạn là một đội bóng chơi đẹp, vô địch và được nhớ đến mãi. Ví dụ tốt nhất ở thời thơ ấu của tôi là AC Milan với Ruud Gullit, Frank Rijkaard và Marco van Basten dưới sự dẫn dắt của Arrigo Sacchi vào cuối những năm 1980. Chất lượng đội hình và bóng đá của họ khi đó là không ai sánh được, và họ cũng là đội cuối cùng bảo vệ thành công Cúp C1.
Barcelona của Pep Guardiola là một đội bóng đáng nhớ khác. Họ sẽ xuất hiện trong những cuốn sách bóng đá 50 năm nữa, với 4 năm kỳ diệu mà họ đã giành 14 danh hiệu lớn. Khi một đội bóng vô địch đẹp mắt, thì đó luôn là điều đặc biệt. Thành tích của Mourinho không hề thua kém Guardiola, nhưng thương hiệu bóng đá của ông ấy thì không thể so được với HLV người Catalonia. Đó là lý do tại sao trong dài hạn, các đội bóng của ông ấy sẽ không được nhắc tới nhiều như những đội bóng mà tôi vừa liệt kê.
Cách hành xử của các đội bóng của Mourinho cũng đáng trách. Chelsea đã được so sánh với Leeds của những năm 1970, nhưng tôi cho rằng họ còn tệ hơn so với dưới thời Mourinho trong nhiệm kỳ đầu của ông ấy ở Anh. Họ còn bất chấp thủ đoạn hơn. Mourinho có vẻ không quan tâm tới điều đó, rất giống Rafa Benitez. Tôi còn nhớ trong một cuộc tranh luận của ông với một nhà báo TBN về “bóng đá đẹp” và “bóng đá để chiến thắng”. Rafa đuối lý, nên ông hỏi lại tay nhà báo: “Ai ghi bàn ấn định chiến thắng cho TBN ở chung kết Euro 1964?” Tay nhà báo đáp ngay: “Marcelino”. Rafa lại hỏi: “TBN đá thế nào trong trận đó”. Chỉ có sự im lặng đầy bối rối. Quan điểm của ông là điều quan trọng nhất là TBN đã vô địch. Mourinho chắc chắn đồng ý với điều đó.
Tôi cũng có thể hiểu được, nhưng liệu có phải chiến thắng bằng mọi giá? Đó là điều tôi thấy không thoải mái. Tôi thích chiến thắng, đó là điều tuyệt vời nhất trong bóng đá, nhưng bạn cũng muốn được nhớ đến và tôn trọng vì những gì bạn đã giành được. Chelsea có thể chiến thắng, nhưng có lẽ sẽ khó trở thành một đội bóng được yêu mến thật sự.