Viễn cảnh Mata bị loại khỏi đội hình chính của Man United sau khi CLB này tiến hành cuộc mua sắm rầm rộ nhất lịch sử là rất rõ ràng. Bởi phong độ của anh đang đi xuống. Mata hiển nhiên không phải là một cầu thủ tồi. Ở ĐT Tây Ban Nha thừa mứa tài năng, anh vẫn luôn có tên trong những chiến dịch lớn. Ở tuổi 26, Chelsea và Man United đã đầu tư tổng cộng 60 triệu bảng để có được sự phục vụ của anh. 

Những con số của Mata cũng minh chứng cho tài nghệ của tiền vệ người Tây Ban Nha. Anh có tổng cộng 96 bàn sau 366 trận trong màu áo các CLB. Trong 2 mùa bóng mà Mata là ông chủ của sân Stamford Bridge, anh thực hiện tổng cộng 48 pha kiến tạo. 2 mùa bóng đầu tiên tại Chelsea là quãng thời gian mà Mata đều được các CĐV bầu là Cầu thủ xuất sắc nhất mùa.

Nhưng những con số thuyết phục ấy dường như không làm cho Jose Mourinho và Louis van Gaal cảm thấy ấn tượng. Khi Mourinho trở lại London, việc đầu tiên ông làm là lấy vị trí của Mata trao lại cho Oscar, đồng thời biến Eden Hazard là hạt nhân trong những pha tấn công của Chelsea. Thứ Mourinho cần ở cầu thủ “số 10” của mình cũng chính là thứ mà ông đã từng yêu cầu Mesut Oezil thực hiện tại Madrid: tham gia tích cực vào khâu phòng ngự, thay vì chỉ hướng đến mặt trận tấn công như Mata.

Báo chí Tây Ban Nha đồn thổi nhiều câu chuyện về việc Mourinho thường xuyên “đì” Oezil, thậm chí bóng gió chỉ trích tiền vệ người Đức vì anh quá lười tham gia phòng ngự. Đã có những lúc Mourinho loại luôn Oezil ra khỏi đội hình chính để dùng hệ thống 3 tiền vệ phòng ngự. Điều ấy tiếp tục lặp lại ở Chelsea. Khi Mata không thể đáp ứng như cầu chiến thuật đề ra, Mourinho lập tức giam anh trên ghế dự bị, trao cơ hội cho những tiền vệ đa năng hơn.

Không còn cách nào khác, Mata đành phải chuyển sang Man United hồi đầu năm nay để cứu lấy sự nghiệp lẫn một suất dự World Cup. Anh đã chơi không tồi trong nửa mùa bóng sau của M.U, nhưng một cánh én không thể làm nên mùa xuân và M.U kết thúc mùa bóng ở bên ngoài Top 6. Cuộc thanh lọc đội ngũ với quy mô lớn chưa từng có sau đó đã khiến cho Mata bị ảnh hưởng. Và khi anh chưa kịp thể hiện bản thân với Van Gaal thì những tân binh đang trực tiếp đe dọa vị trí của anh.

Trong các vị trí trên hàng công, Robin van Persie là học trò đồng hương của Van Gaal, Wayne Rooney là thủ quân trong khi Radamel Falcao đang hưởng mức lương kịch trần. Người phải hy sinh vị trí của mình rất có thể sẽ là Mata. Trong những phác thảo đội hình 3-5-2 mà truyền thông vạch ra sau khi thị trường chuyển nhượng khép lại, người ta không tìm được vị trí thi đấu thích hợp cho Mata. Van Gaal cần một cầu thủ chạy nhiều, tham gia tích cực vào lối chơi hơn là một “số 10” thuần túy sáng tạo. Đấy là vị trí mà Wesley Sneijder đã đảm đương rất tốt tại ĐT Hà Lan. Và vị trí ấy ở M.U sẽ thuộc về Rooney.

Trong 3 trận đấu Mata đã tham gia kể từ đầu mùa, ấn tượng mà anh để lại rất ít, dù anh cũng đã có 1 bàn từ pha đệm lòng trong trận hòa Sunderland 1-1. Trong trận đấu mới nhất với Burnley, khi Quỷ đỏ bị cầm hòa 0-0, Angel di Maria chơi tốt bao nhiêu thì Mata mờ nhạt bấy nhiêu. Có thể nói sự xuất hiện của Di Maria ở giữa sân đã phủi sạch những ảnh hưởng của Mata trên sân. Ngày Mata phải làm bạn với ghế dự bị e sẽ không còn xa nữa. Khi M.U chạm trán Queens Park Rangers cuối tuần này, thể lực của Radamel Falcao sẽ quyết định việc Mata có đá chính hay không. Nếu Van Gaal cảm thấy Falcao có thể xuất phát, người phải nhường lại vị trí của mình chính là Mata.

Và vì thế, sự nghiệp của một trong những “số 10” hay nhất thế giới đang gặp bế tắc. Có vẻ như thế giới đã không còn chỗ cho một “số 10” thuần túy nữa rồi.